SUF332 Sucul Ekosistemlerde Plastik Kirliliği

3 AKTS - 1-2 Süre (T+U)- 6. Yarıyıl- 2 Yerel Kredi

Genel Bilgi

Kod SUF332
Ad Sucul Ekosistemlerde Plastik Kirliliği
Yarıyıl 6. Yarıyıl
Süre (T+U) 1-2 (T-U) (17 Hafta)
AKTS 3 AKTS
Yerel Kredi 2 Yerel Kredi
Eğitim Dil Türkçe
Seviye Belirsiz
Tür Normal
Öğretim Şekli Yüz Yüze Öğretim
Bilgi Paketi Koordinatörü Prof. Dr. SEDAT GÜNDOGDU


Dersin Amacı

Sucul ekosistemlerdeki plastik kirliliğinin kaynağı, etkisi ve dağılım dinamikleri ve plastiklerin mikroplastiklere dönüşüm süreçleri hakkında bilgi birikimi oluşturulması hedeflenmektedir. Ayrıca plastik ve mikroplastik kirliliğinin araştırılmasında kullanılan yöntemler konusunda beceri kazandırılması hedeflenmektedir.

Dersin İçeriği

Plastik nedir? Plastik tipleri nelerdir? Plastik üretiminin tarihsel gelişimi; Sucul ekosistemlerdeki plastik kirliliğinin kaynakları; Plastik kirliliğinin sucul ekosistemlere dâhil olma yolları; Plastiklerin boyut ve şekillerine göre sınıflandırılması; Mikroplastikler; Mikroplastiklerin oluşum dinamikleri; Mikroplastik kirliliğinin sucul ortamlardaki birikim alanları; Mikroplastik kirliliğinin canlılara olan etkisi; Mikroplastik kirliliği ve ilişkili kimyasal kirlilik; Mikroplastik kirliliği araştırma yöntemleri; Makroplastik kirliliği araştırma yolları ve Türkiye deniz ve tatlı su ortamlarındaki plastik ve mikroplastik kirliliği gibi konularda farklı kaynaklardan ve güncel bilimsel çalışmalardan yararlanılarak açıklamalarda bulunulacaktır.

Dersin Ön Koşulu

Yok

Kaynaklar

Gündoğdu S. (2022) Plastik Mucize mi Felaket mi? Yeni İnsan Yayınları Gündoğdu, S., Çevik, C., & Karaca, S. (2017). Fouling assemblage of benthic plastic debris collected from Mersin Bay, NE Levantine coast of Turkey. Marine pollution bulletin, 124(1), 147-154. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0025326X17306045 Gündoğdu, S., & Çevik, C. (2017). Micro-and mesoplastics in Northeast Levantine coast of Turkey: The preliminary results from surface samples. Marine pollution bulletin, 118(1-2), 341-347. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0025326X17302084 Gündoğdu, S. (2017). Türkiye’nin kuzeydoğu Levant kıyısındaki İskenderun Körfezi’nde yüksek düzeyde mikroplastik kirliliği. Su Ürünleri Dergisi, 34(4), 401-408. http://dergipark.gov.tr/egejfas/issue/29803/329228 Gündoğdu, Sedat. “Contamination of table salts from Turkey with microplastics.” Food Additives & Contaminants: Part A (2018): 1-9. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/19440049.2018.1447694 Gündoğdu, S., Çevik, C., Ayat, B., Aydoğan, B., & Karaca, S. (2018). How microplastics quantities increase with flood events? An example from Mersin Bay NE Levantine coast of Turkey. Environmental Pollution, 239, 342-350. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0269749118300939 Gündoğdu, S., Çevik, C., Güzel, E., & Kilercioğlu, S. (2018). Microplastics in municipal wastewater treatment plants in Turkey: a comparison of the influent and secondary effluent concentrations. Environmental monitoring and assessment, 190(11), 626. https://link.springer.com/article/10.1007/s10661-018-7010-y Gündoğdu, S., Yeşilyurt, İ. N., & Erbaş, C., (2018). Potential interaction between plastic litter and green turtle Chelonia mydas during nesting in an extremely polluted beach. Marine pollution bulletin, 140, 138-145. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0025326X19300426 Gündoğdu, S., & Çevik, C. (2019). Mediterranean dirty edge: High level of meso and macroplastics pollution on the Turkish coast. Environmental Pollution, 113351. https://doi.org/10.1016/j.envpol.2019.113351 Ders için dağıtılan sunular

Notlar

Ayat, B., Aydoğan, B., Gündoğdu, S. (2022). Modeling the Fate and Transport of Microplastics in Coastal Areas. In Book: Microplastic Pollution: Environmental Occurrence and Treatment Technologies, Springer Nature. 241. https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-030-89220-3 Gündogdu, S., Rathod, N., Hassoun, A., Jamroz, E., Kulawik, A., Gokbulut, C., Aït-Kaddour A., Özogul, F. (2022). The impact of nano/micro-plastics toxicity on seafood quality and human health: facts and gaps, Critical Reviews in Food Science and Nutrition. https://doi.org/10.1080/10408398.2022.2033684 Gündoğdu, R., Önder, D., Gündoğdu, S., & Gwinnett, C. (2022). Microplastics Derived From Disposable Greenhouse Plastic Films and Irrigation Pipes: A Case Study From Turkey. https://link.springer.com/article/10.1007/s11356-022-21911-6 Bergmann, M., Almroth, B. C., Brander, S. M., Dey, T., Green, D. S., Gundogdu, S., … & Walker, T. R. (2022). A global plastic treaty must cap production. Science, 376(6592), 469-470. https://www.science.org/doi/10.1126/science.abq0082 Akça, M. O. , Gundogdu, S. & Turgay, O. C. (2022). Çilek üretiminde plastik malç uygulamasından kaynaklı toprakta plastik birikiminin belirlenmesi . Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi. Volume 10, Issue 2, 165 – 176 https://doi.org/10.33409/tbbbd.1185820 Gündoğdu, S., Köşker A.R. (2023).Microplastic contamination in canned fish sold in Turkey. PeerJ 10:e14627 http://doi.org/10.7717/peerj.14627 Green DS, Almroth BC, Altman R, et al (2023) Time to kick the butt of the most common litter item in the world: Ban cigarette filters. Science of the Total Environment. 161256. https://doi.org/10.1016/J.SCITOTENV.2022.161256


Dersin Öğrenme Çıktıları

Sıra Dersin Öğrenme Çıktıları
ÖÇ01 Mesleğini icra ederken önemli bir çevre problemi olan plastik kirliliğini gözetmeyi öğrenir.
ÖÇ02 Plastik kirliliğinin sucul ekosistemlerle olan etkisine dair bilgi sahibi olur.
ÖÇ03 Plastiğin su ürünü gıdalardaki varlığına dair detayları ve bunun önlenmesi için gereken önlemlerin neler olduğu konusunda bir bakış açısı sahibi olur.
ÖÇ04 Çevresel problemler arasında neden sonuç ilişkisi kurma becerisini geliştirir.
ÖÇ05 Plastik kirliliğinin nedenleri hakkında etraflıca bilgi sahibi olur.
ÖÇ06 Plastik kirliliğinin çevresel kompartmanlar arasındaki geçişini ve bunun dinamiklerini kavrar.


Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi

Sıra Tür Program Öğrenme Çıktıları Duzey
PÖÇ01 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Fen bilimleri ve temel mühendislik dallarında yeterli bilgiye sahip olma; bu alanlarda edindiği kuramsal ve uygulamalı bilgileri su ürünleri mühendisliği uygulamalarında bir arada kullanır. 4
PÖÇ02 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Su ürünleri alanındaki verileri bilimsel yöntemlerle değerlendirir, problemleri belirler, çözüm önerileri geliştirir ve uygular. 4
PÖÇ03 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Su ürünleri alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanarak tasarım yapar, olay ve olguları bilimsel yöntem ve tekniklerle inceler ve yorumlar. 3
PÖÇ04 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Su ürünleri alanında veri toplar, temel deneysel çalışmaları yapar, sonuçları değerlendirir, sorunları tanımlar ve çözüm önerileri geliştirir. 4
PÖÇ05 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Su ürünleri alanı ile ilgili herhangi bir çalışmayı bireysel olarak planlar, projelendirir ve bağımsız olarak yürütür, danışmanlık ve bilirkişilik yapar. 2
PÖÇ06 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Karşılaştığı problemleri çözmede bireysel veya ekip üyesi olarak sorumluluk alabilir, sorumluluğu altında çalışanların gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar ve yönetir.
PÖÇ07 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı Alanı ile ilgili öğrenme gereksinimlerini belirler, kaynak araştırması yapar, bilgiye ulaşır ve veri tabanlarını kullanır. 5
PÖÇ08 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı Yaşam boyu öğrenme tutumu geliştirir ve elde edilen bilgileri toplum yararına kullanır 5
PÖÇ09 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Su ürünleri ile ilgili toplumsal bilinç oluşturur ve sucul kaynakların sürdürülebilir kullanımını sağlayacak becerilere sahip olur. 5
PÖÇ10 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Alanı ile ilgili yazılı ve sözlü etkin iletişim kurar, su ürünleri ile ilgili seminer ve toplantıları izler, düzenler, proje hazırlar ve yabancı dil bilgilerine dayanarak yurt dışı kaynaklı yayınları takip eder. 3
PÖÇ11 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Alanlarının gerektirdiği bilgisayar yazılımları ile bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
PÖÇ12 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Mesleki gelişiminin yanı sıra, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bilimsel, sosyal, kültürel ve sanatsal alanlarda öğrenme gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir. 2
PÖÇ13 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Sucul kaynakların mevcut durumunun tespiti, sürdürülebilir kullanımı, su kirliliği ve kontrolü ve biyoteknoloji alanlarında yetkinlik kazanır. 5
PÖÇ14 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Doğal çevrenin korunmasını gözeten su ürünleri yetiştiricilik teknikleri ile su ürünleri hastalıkları, avlama ve işleme teknolojisi, balıkçılık sektörünün yapısı, problemleri ve çözümleri konularında çalışmalar yapma ve sonuçları yaygınlaştırabilme yetilerine sahip olur 5
PÖÇ15 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Su ürünleri alanında toplumsal, çevresel ve mesleki etik değerlere ve mevzuata uygun hareket eder. 5


Haftalık Akış

Hafta Konu Ön Hazırlık Yöntemler
1 Plastik nedir? Konuyla ilgili kaynakları okuma, ödev Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
2 Plastik tipleri nelerdir? Konuyla ilgili kaynakları okuma, ödev Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap
3 Plastik üretiminin tarihsel gelişimi Konuyla ilgili kaynakları okuma, ödev Öğretim Yöntemleri:
Soru-Cevap, Tartışma, Anlatım
4 Sucul ekosistemlerdeki plastik kirliliğinin kaynakları Konuyla ilgili kaynakları okuma, ödev Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
5 Plastik kirliliğinin sucul ekosistemlere dâhil olma yolları Konuyla ilgili kaynakları okuma, ödev Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
6 Plastiklerin boyut ve şekillerine göre sınıflandırılması Konuyla ilgili kaynakları okuma, ödev Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
7 Mikroplastikler Konuyla ilgili kaynakları okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
8 Ara Sınavlar Ara sınava hazırlık Ölçme Yöntemleri:
Proje / Tasarım
9 Mikroplastiklerin oluşum dinamikleri Konuyla ilgili kaynakları okuma, ödev Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
10 Mikroplastik kirliliğinin sucul ortamlardaki birikim alanları Konuyla ilgili kaynakları okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
11 Mikroplastik kirliliğinin sucul canlılara olan etkisi Konuyla ilgili kaynakları okuma, ödev Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
12 Mikroplastik kirliliği ve ilişkili kimyasal kirlilik Konuyla ilgili kaynakları okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
13 Mikroplastik kirliliği araştırma yöntemleri Konuyla ilgili kaynakları okuma, ödev Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri
14 Makroplastik kirliliği araştırma yolları Konuyla ilgili kaynakları okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri
15 Türkiye deniz ve tatlı su ortamlarındaki plastik ve mikroplastik kirliliği Konuyla ilgili kaynakları okuma, ödev Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap
16 Final Final sınavına hazırlık Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav, Proje / Tasarım
17 Bütünleme Sınava hazırlık Ölçme Yöntemleri:
Proje / Tasarım


Öğrenci İş Yükü - AKTS

Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 2 28
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 2 28
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
Ödev, Proje, Diğer 1 0 0
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 4 4
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 12 12
Toplam İş Yükü (Saat) 72
Toplam İş Yükü / 25 (s) 2,88
AKTS 3 AKTS