TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | ENM223 |
| Ad | Ergonomi |
| Yarıyıl | 3. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 1-1 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 1 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. BEHİCE DURGUN |
Dersin Amacı
İnsanın anatomik, antropometrik, biyomekanik, fizyolojik, bilişsel ve psikolojik gereksinimleri, yetenekleri ve sınırlılıklarıyla uyumlu olarak; özellikle endüstri mühendisliği alanında, sağlıklı, güvenli, konforlu, estetik ve sürdürülebilir ürün, sistem ve çevre tasarımı ve değerlendirmesini yapmak için gerekli temel bilgi, beceri ve tutumu edinmektir.
Dersin İçeriği
Özellikle endüstri mühendisliğine vurgu yapılarak ergonomi bilgisi üzerinde yoğunlaşılmıştır: Ergonomiye giriş (tanım, kapsam, tarihçe ve ilişkili disiplinler), sistem ve modelleme, insan-makine sistemleri, makine kontrollerinin tasarımı ve düzenlenmesi, duyular ve çevresel faktörler, çalışma boşluğu, fiziksel iş yükü ve enerji harcanması,yorgunluk ve mola, iş ve zaman etüdü, iş sağlığı ve güvenliği, fiziksel ve zihinsel performans, ergonominin psikolojik ve sosyal boyutları. Ayrıca, derslerde etik ve profesyonel konulara da değinilmektedir.
Dersin Ön Koşulu
Ön koşul yoktur.
Kaynaklar
Notlar
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Ergonominin temel kavramlarını (tanım, kapsam, tarihçe ve ilişkili disiplinler) tanımlar. |
| ÖÇ02 | Sistem ve modelleme kavramlarını tanımlar, ergonomik verilerin ergonomik bilgiye dönüşmesindeki güçlüğü kavrar. |
| ÖÇ03 | Antropometrik modellemenin temel ilkelerini açıklar. |
| ÖÇ04 | Biyomekanik modellemenin temel ilkelerini açıklar. |
| ÖÇ05 | İnsan -makine sistemlerinin özelliklerini açıklar; gösterge, panel ve kumandaları ergonomik açıdan değerlendirir. |
| ÖÇ06 | Ergonomide çevre ve duyuların etkisini irdeler. |
| ÖÇ07 | Mekan veya işyeri düzenlemesinde gerekli boşlukları düzenler. |
| ÖÇ08 | Yapılan işin niteliği ile enerji gereksinimini ilişkilendirir. |
| ÖÇ09 | Yorgunluk kavramını ve çeşitlerini tanımlar; kasılma tipleri ve yorgunluğu ilişkilendirir; çalışma ve dinlenme sürelerini hesaplar. |
| ÖÇ10 | İş analizi ve zaman etüdü yapar. |
| ÖÇ11 | İş sağlığı ve güvenliği ilkelerini, zararlı maddeleri, kas-iskelet sistemi hastalıklarını ve kişisel koruyucuları bilir. |
| ÖÇ12 | Fiziksel ve zihinsel performans, stratejik plan, iç denetim, SWOT analizi kavramlarını açıklar. Performans yönetimi iş akış şemasın oluşturur. |
| ÖÇ13 | Ergonominin psikolojik ögelerini değerlendirir. |
| ÖÇ14 | Ergonominin sosyal ögelerini değerlendirir. |
| ÖÇ15 | Ergonomi bilgisini bütünleştirir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimine sahip olur; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinde kullanabilir. | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Karmaşık Endüstri Mühendisliği problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisini elde eder; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisine sahip olur. | 3 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlayabilir; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulayabilir. | 3 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirebilir, bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisine sahip olur. | 4 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlayabilir, veri toplayabilir, sonuçları analiz edebilir ve yorumlama becerisine sahip olur. | 4 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda veya bireysel olarak etkin biçimde çalışma becerisine sahip olur. | 5 |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi; etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisine sahip olur. | 3 |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincine sahip olur; bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleyebilir ve kendini sürekli yenileme becerisine sahip olur. | 3 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Etik ilkelerine uygun davranır, mesleki ve etik sorumluluk bilinciyle mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi sahibi olur. | 4 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi sahibi olur; girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık sahibi olur. | 3 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi sahibi olur ve mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalığa sahip olur. | 4 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Meslek hayatında etkili iletişimin gücünden faydalanabilir ve gelişmeleri doğru yorumlama becerisine sahip olur. | 4 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Makine, zaman, bilgi ve para içeren entegre sistemleri tasarlama, geliştirme, uygulama ve iyileştirme becerisine sahip olur. | 5 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Maliyet, çevre, sürdürülebilirlik, üretilebilirlik, etik, sağlık, güvenlik ve politik sorunlar gibi gerçekçi koşullar ve kısıtlar altında, modern tasarım, yöntemlerini uygulayarak, karmaşık ürün, süreç, iş, sistem tasarımı yapma, geliştirme, uygulama ve iyileştirme becerisine sahip olur. | 4 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Ergonomiye Giriş (Tanım, Kapsam, Tarihçe ve İlişkili Disiplinler) | Ders Notları ve önerilen kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 2 | Sistem ve Modelleleme | Ders Notları, Yardımcı Kaynaklar, İnternet, Kütüphane Veri Tabanları, Öğrencilerin konu hakkında soru hazırlamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 3 | İnsan Anatomisi ve Antropometrik Modelleme | Ders Notları, Yardımcı Kaynaklar, İnternet, Kütüphane Veri Tabanları, Öğrencilerin konu hakkında soru hazırlamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 4 | Biyomekanik Modelleme | Ders Notları, Yardımcı Kaynaklar, İnternet, Kütüphane Veri Tabanları, Öğrencilerin konu hakkında soru hazırlamaları | |
| 5 | İnsan-Makine Sistemleri | Ders Notları, Yardımcı Kaynaklar, İnternet, Kütüphane Veri Tabanları, Öğrencilerin konu hakkında soru hazırlamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 6 | Makine Kontrollerinin Tasarımı | Ders Notları, Yardımcı Kaynaklar, İnternet, Kütüphane Veri Tabanları, Öğrencilerin konu hakkında soru hazırlamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 7 | Duyular ve Çevresel Faktörler | Ders Notları, Yardımcı Kaynaklar, İnternet, Kütüphane Veri Tabanları, Öğrencilerin konu hakkında soru hazırlamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 8 | Ara Sınav | Ders Notları, Yardımcı Kaynaklar, İnternet, Kütüphane Veri Tabanları, Öğrencilerin konu hakkında soru hazırlamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Beyin Fırtınası, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 9 | Fiziksel İş Yükü ve Enerji Tüketimi | Ders Notları, Yardımcı Kaynaklar, İnternet, Kütüphane Veri Tabanları, Öğrencilerin konu hakkında soru hazırlamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 10 | ARA SINAV | Öğrenilen bilgilerin bütünleştirilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 11 | Yorgunluk ve Mola | Ders Notları, Yardımcı Kaynaklar, İnternet, Kütüphane Veri Tabanları, Öğrencilerin konu hakkında soru hazırlamaları | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Benzetim, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 12 | İş Düzenlemesi ve Zaman Etüdü | Ders Notları, Yardımcı Kaynaklar, İnternet, Kütüphane Veri Tabanları, Öğrencilerin konu hakkında soru hazırlamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Beyin Fırtınası, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 13 | İş Sağlığı ve Güvenliği: Zararlı Maddeler, Kas-İskelet Sistemi Hastalıkları, Kişisel Koruyucular | Ders Notları, Yardımcı Kaynaklar, İnternet, Kütüphane Veri Tabanları, Öğrencilerin konu hakkında soru hazırlamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 14 | Çalışmanın Psikolojik ve Sosyal Ögeleri | Ders Notları, Yardımcı Kaynaklar, İnternet, Kütüphane Veri Tabanları, Öğrencilerin konu hakkında soru hazırlamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 15 | Ödev Sunumları | Araştırma-yaşam boyu öğrenme, Yazma, Okuma, Bilişim, Takım Çalışması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Beyin Fırtınası, Örnek Olay, Bireysel Çalışma, Problem Çözme |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Öğrenilen bilgilerin bütünleştirilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Öğrenilen bilgilerin bütünleştirilmesi |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 2 | 2 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 5 | 5 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 12 | 12 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 75 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,00 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||