TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | VTS218 |
| Ad | Veteriner Sitoloji ve Sitopatoloji |
| Yarıyıl | 4. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 1-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 1 AKTS |
| Yerel Kredi | 1 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. Mehmet Önder KARAYİĞİT |
Dersin Amacı
Veteriner sitoloji ve sitopatopatoloji ile sitolojik incelemeler için hücre toplanması, smearlerin hazırlanması, sitolojik ve sitopatolojik smearlerin boyanması, sitolojik ve sitopatolojik preparatların incelenmesi ve yorumlanması, tümörlerin sitolojisi ve sitopatolojisi ile kanatlı sitolojisi ve sitopatolojisnin öğrenilmesi amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Veteriner sitoloji ve sitopatopatolojisi, sitolojik incelemeler için hücre toplanması, smearlerin hazırlanması, sitolojik ve sitopatolojik smearlerin boyanması, sitolojik ve sitopatolojik preparatların incelenmesi ve yorumlanması, tümörlerin sitolojisi ve sitopatolojisi ile kanatlı sitolojisi hakkında bilgileri içermektedir.
Dersin Ön Koşulu
Yoktur
Kaynaklar
Veteriner Temel ve Pratik Sitopatoloji, Prof. Dr. M. Müfit KAHRAMAN Prof. Dr. Gürsel SÖNMEZ Doç. Dr. M. Özgür ÖZYİĞİT Doç. Dr. Ahmet AKKOÇ Dr. Öğr. Üyesi Aylin ALASONYALILAR DEMİRER Dr. Ögr, Üyesi. Volkan İPEK, 2019; Veterinary Cytology, Leslie C. Sharkey, M. Judith Radin, Davis Seelig, August 2020; Ders Notu
Notlar
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Sitoloji ve sitopatoloji için hücre toplayabilir |
| ÖÇ02 | Sitoloji ve sitopatoloji için smear hazırlanmasını yapabilir |
| ÖÇ03 | Sitoloji ve sitopatoloji için preparatların boyayabilir |
| ÖÇ04 | Sitoloji ve sitopatolojik preparatların incelenmesini öğrenir |
| ÖÇ05 | Dokuların normal sitolojisinin öğrenir |
| ÖÇ06 | Sitolojik ve sitopatolojik preparatların yorumlanmasını öğrenir |
| ÖÇ07 | Tümörlerin sitolojisi ve sitopatolojisini öğrenir |
| ÖÇ08 | Bazı organların özel sitolojisi ve sitopatolojisini öğrenir |
| ÖÇ09 | Kanatlı sitolojisi ve sitopatolojisini öğrenir |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan türleri ve ırklarını öğrenir, yapısal, işlevsel ve davranış özelliklerini tanır(anatomik, histolojik, fizyolojik, biyokimyasal vb). | 2 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Farklı hayvan türleri, yetiştirme şekilleri ve beklenen verim özellikleri doğrultusunda sağlıklı yetiştiricilik için bakım-beslenme alternatiflerini belirler ve amaca uygun besleme programları hazırlar. | 2 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hastalıkların tanı ve tedavi protokollerini belirler. | 5 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hastalıklardan korunma ve tedavi amacıyla kullanılacak kimyasal ve biyolojik maddeler ile bunların üretim teknolojileri konusunda temel bilgileri öğrenir. | 2 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ırkları arasında verim değerlendirmeleri yapar, gerektiğinde ıslah çalışması yapabilecek düzeyde seleksiyon, melezleme, suni tohumlama bilgisini tekrarlar. | 2 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvancılık işletmeleri için en uygun yönetim planlamalarını yapar. | 2 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ve hayvan sahiplerinin hakları konusunda bilgi sahibidir. | 2 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların ve/veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların hijyenik üretim, imalat, tüketime sunuluş ve satışlarında yeterli teknoloji bilgisine sahiptir. | 2 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Veteriner Hekimliğe ilişkin ulusal ve uluslararası kanun ve yönetmelikleri öğrenir. | 2 |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Veteriner Hekimliği eğitimi süresince edindiği bilgileri kullanarak ve temel hekimlik ilkelerini gözeterek, hayvancılık işletmeleri, hayvansal gıda üretimi yapan işletmeleri yönetir. | 2 |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvanlarda olması muhtemel her türlü hastalığı klinik olarak tanır, bu amaca yönelik olarak tanı yöntemlerini kullanır, gerektiğinde tanı materyallerini alır ve yetkili laboratuarlara gönderir ve/veya test eder, hekimliğin tüm yöntemlerini kullanarak (tanı yöntemleri sonuçlarını yorumlama, ilaç ya da operatif uygulamalar gibi) tanısı konulan hastalıkların tedavisini yapar. Bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla biyogüvenlik dâhil gerekli önlemleri alır. | 5 |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Kuramsal olarak belirlenen bakım-besleme protokollerini hazırlar ve kullanır. İşletme ve bölge düzeyinde özellikleri göz önünde bulundurarak, ekonomik yetiştiricilik için gerekli uygulamaları yapar. | 2 |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların ve/veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların üretimlerini denetler ve tüketime sunulan nihai gıda maddelerinin sağlık kontrolünü yapar. | 2 |
| PÖÇ14 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Yetki ve sorumlulukların farkında olarak mesleğini icra etme bilincine sahip olur. Bireysel ve grup çalışmalarında sorumluluk alır, alınan görevi becerileri doğrultusunda yerine getirir. | 2 |
| PÖÇ15 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Uzmanlık alanı dışındaki problemlerde diğer uzmanlar ile işbirliği içinde, ekip üyesi olarak çözüme katkıda bulunur. Mesleki paydaşlarla iletişim de olarak, bölgesel veya ulusal düzeydeki ortak sorunlara çözüm üretme çabasındadır. | 2 |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını kavrar. Kazandığı bilgi ve becerileri eleştirel yolla değerlendirerek, alanı ile ilgili edinmesi gereken yeni bilgileri ve bilgi kaynaklarını belirler ve öğrenim gereksinimlerini gidereceği etkinliklere katılır. | 2 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Meslek kurul ve kuruluşlarında alanı ile ilgili görevler alır. Mesleki yetenek ve yetkilerinden yola çıkarak toplum bilinciyle sosyal projeler planlar ve hayata geçirir. Halk ve hayvan sağlığını ilgilendiren konularda ilgili kurullarda sorunun tanımlanması ve çözüm önerilerine ilişkin bilgiler verir ve etkinlikler düzenler. | 2 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanındaki mesleki gelişimini devam ettirir ve sosyal ilişkileri kurabilecek düzeyde (en az Avrupa Dil Portföyü B1 genel düzeyi) en az bir yabancı dili kullanabilir. En az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile mesleki uygulamalar ve sosyal ilişkiler düzeyinde ihtiyaç duyulabilecek diğer teknolojik araçları kullanır. Dünya gündemini yakından takip eder, olaylara duyarlıdır. | 2 |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Ülke ve bölge ihtiyaçlarının bilincinde olur, gerektiği takdirde bunları uygulamalarında rehber edinir. İnsan, hayvan ve hayvan sahibinin hakları konusunu tanımlar ve hayvan refahını tüm uygulamalarında gözetir. Hekimlik mesleğinin gereği olan etik değerlere sahiptir, bu değerleri gerektiğinde savunur. İş yeri ve beraberinde çalışan personel açısından iş güvenliği kavramlarına hâkim olur, uygulama ve savunma yeterliliğine sahip olur. Çevre sağlığı kurallarının bilincindedir ve doğayı korumaya yönelik uygulamaları yapar. Çevre, veteriner halk sağlığı ve zoonozlar konularında duyarlı olur. | 2 |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olay ve olguları kavramsallaştırır; bilimsel teknik ve yöntemleri inceler, sonuçları yorumlar; sorunlara yönelik analiz veya yöntem kurgular; elde ettiği verilere göre çözüm ve/veya tedavi alternatifi sunar. Veteriner hizmetleri ile ilgili olarak güncellenen mevzuatları takip eder ve gerektiğinde kullanır. | 2 |
| PÖÇ21 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvanların fizyolojik ve fizyopatolojik durumlarını kavramsal ve olgusal olarak değerlendirebilir. | 2 |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Hayvan hastalıklarının laboratuvar sonuçlarını (hematolojik, biyokimyasal, EKG, EEG, EMG vb.) değerlendirir, elde ettiği verilere dayalı olarak doğru tanı, teşhis ve tedavi metotlarını uygular. | 5 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Veteriner sitolojinin tanımı, sitolojinin avantaj ve dezavantajları, sitoloji ve histopatolojinin karşılaştırılması, sitolojinin kullanılabileceği durumlar, sitoljide sıklıkla kullanılan ifadeler | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Sitolojik incelemeler için hücre toplanması ve taşınması, ince iğne aspirasyon (FNA) nasıl yapılır, iğne punksiyonu (Coring-Koring) yöntemi nasıl yapılır, anormal sıvı birikimlerinin toplanması, abdominal parasentez nasıl yapılır, torakosentez | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 3 | Perikardiosentez nasıl yapılır, artrosentez nasıl yapılır, beyin omurilik sıvısının (BOS) alınması ve değerlendirilmesi, kemik iliğinin incelenmesi, İlik biyopsisinin değerlendirilmesi | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 4 | Yıkantı örneklerinin alınması, traheal ve bronko-alveolar lavaj (BAL) yıkantısnın nasıl yapılacağı ve değerlendirileceği, Prostatik yıkantıların sitolojisi | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | İmpirit (Bakı smearları-tuşe preparatlar) hazırlanması ve değerlendirilmesi, Skarp (kazıntı) ve svap nasıl hazırlanır, brushing (Fırça ile toplama, braş) yöntemimnin uygulanışı, sitolojik preparatlarda karşılaşılabilecek problemler ve bunların çözümü | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 6 | Smearların hazırlanması boyanması ve incelenmesi, film tekniği nasıl yapılır, çizgisel konsantrasyon tekniği nedir nasıl yapılır, deniz yıldızı (starfish) tekniği nasıl yapılır, yayma tekniği nedir nasıl yapılır, kombine teknik nedir nasıl yapılır | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 7 | Sitolojik preparatların boyanması, Romanovsky boyaması nasıl yapılır ve niçin yapılır, Papanikola boyaması nasıl yapılır ve niçin yapılır | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 8 | Ara Sınav | Arasınav sorularının hazırlanması | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 9 | Sitolojik preparatların incelemesi, Dokuların normal sitolojisi, bazı özel hücre tipleri, Epitel dokunun sitolojisi, fibröz konnektif doku ile kapillar endotelinin sitolojik yapısı, doku histiyositleri ve makrofajların sitolojisi, Plazma hücresinin sitolojisi, melanositler sitolojisi, dolaşımdaki kan hücrelerinin sitolojisi | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 10 | Derinin sitolojisi ve sitopatolojisi, konjuktivanın sitolojisi, mezotelin sitolojisi, meme dokusunun sitolojisi, sindirim sistemi (Gingiva, Dil, Tükrük Bezleri, Özefagus, Mide, Bağırsaklar, Karaciğer) sitolojisi | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Üriner sistemin sitolojisi, böbrek ve mesanenin sitolojisi, uretranın sitolojisi, genital sistem sitolojisi, testislerin ve epididimisin sitolojisi, ovaryumun sitolojisi, uterus ve vaginanın sitolojisi | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 12 | Solunum sistemi sitolojisi, nazal boşluk, trahea ve bronşların respiratorik mukozasının sitolojisi, akciğerin sitolojisi, endokrin sistem sitolojisi, tiroid bezi sitolojisi, adrenal bez sitolojisi | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 13 | Lenfoid sistem sitolojisi, timusun sitolojik yapısı, dalak ve lenf düğümünün sitolojisi, mezenteryal lenf düğümü ve tonsilin sitolojik yapısı, kemik dokunun (osteoblastlar, osteoklastlar, osteoid) sitolojik görünümü, Merkezi sinir sisteminin (ependim hücreleri, nöronlar, glial hücreler) sitolojik görünümü | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 14 | Sitolojik preparatların yorumlanması, yangısal olayların yorumlanması, bakteriyel enfeksiyonların değerlendirilmesi, anormal sıvı birikimlerinin yorumlanması (transudat, eksudat, modifiye transudat), | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 15 | Displastik ve tumoral oluşumların yorumlanması, tümörlerin sitolojisi, keratin içeren tümörler ve kistlerin sitolojik yapısı, sebaseöz gland hiperplazi ve neoplazinin sitolojik görünümü, perianal gland hiperplazi ve neoplazisinin sitolojisi, yassı hücreli kanserin sitolojisi, meme tümörleri sitolojisi ve benzeri tümörlerin sitolojisi | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Final sınavı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Final sınavı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 1 | 14 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 1 | 14 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 2 | 2 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 4 | 4 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 34 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 1,36 | ||
| AKTS | 1 AKTS | ||