TDE887 Karahanlı Türkçesi

6 AKTS - 2-0 Süre (T+U)- . Yarıyıl- 2 Yerel Kredi

Genel Bilgi

Kod TDE887
Ad Karahanlı Türkçesi
Yarıyıl . Yarıyıl
Süre (T+U) 2-0 (T-U) (17 Hafta)
AKTS 6 AKTS
Yerel Kredi 2 Yerel Kredi
Eğitim Dil Türkçe
Seviye Doktora Dersi
Tür Normal
Öğretim Şekli Yüz Yüze Öğretim
Bilgi Paketi Koordinatörü Prof. Dr. ENGİN ÇETİN


Dersin Amacı

Türk dili tarihinde Karahanlı (Hakaniye) Türkçesi olarak değerlendirilen tarihi Türk yazı dilini diğer tarihi yazı dillerinden ayırt edici özellikleri ile tanıtmak.

Dersin İçeriği

Karahanlı Türkçesi eserlerinin tanıtımı, dönemin eserlerinin sesbilgisi, biçimbilgisi, sözvarlığı bakımından değerlendirilmesi, Karahanlı tarihinin incelenmesi, Karahanlı Türkçesinin öncesi ve sonrası ile karşılaştırılması, kaynakça bilgisi, Kutadgu Bilig'in yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları, Divanü Lugati't- Türk'ün yazma metninden şiirler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi, sözvarlığı çalışmaları, Atabetü'l-Hakayık'ın yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları, Rylands satırlar arası Kur'an Tercümesinin çevriyazısından seçilmiş bölümler üzerinde anlama, söz varlığı, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları.

Dersin Ön Koşulu

Yok

Kaynaklar

D-K I, II, III (1982, 1984, 1985), Dankoff, R.- Kelly, J. , Mahmud al-Kaşgari, Compendium of the Turkic Dialects (Divan Lugat at-Turk), Harvard University, Washington. DLT, Kaşgarlı Mahmud, Divanü Lugati't-Türk Tıpkıbasım, Kültür Bakanlığı, Ankara, 1990. Atalay I, Atalay, Besim (1985), Divanü Lugat-it- Türk Tercümesi I-IV, Türk Dil Kurumu Yayınları : 521, Ankara Ata, Aysu (2004), Türkçe İlk Kur'an Tercümesi (Rylands Nüshası).

Notlar

Karahanlı Türkçesi (Giriş-Metin-Notlar-Dizin), Ankara.


Dersin Öğrenme Çıktıları

Sıra Dersin Öğrenme Çıktıları
ÖÇ01 Türkçenin z/ş kolunun ilk islami yazı dili olan Karahanlı Türkçesini tanır.
ÖÇ02 Karahanlı Türkçesi döneminin dil ve edebiyatını eski Türkçe ile karşılaştırır.
ÖÇ03 Karahanlı Türkçesinden sonra gelişen yazı dillerinin bu dönemle bağını kavrar.
ÖÇ04 Karahanlı Türkçesi dönemini ses bilgisi, biçim bilgisi ve söz varlığı bakımından tanır.
ÖÇ05 Günümüz Türk lehçelerinin sözvarlığı ile Karahanlı sözvarlığı arasındaki ilgileri kavrar.
ÖÇ06 Türk lehçelerinin dallanma, ayrışma zamanlarını kavrar.
ÖÇ07 Karahanlı Türkçesi dönemi metinlerini çözümler.
ÖÇ08 Karahanlı Türkçesi dönemi metinlerini diğer dönemlerin metinleri ile karşılaştırır.


Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi

Sıra Tür Program Öğrenme Çıktıları Duzey
PÖÇ01 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türk Dili ve Edebiyatının tarihi ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. 4
PÖÇ02 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türkolojinin temel kavramlarının önemini sıralar. 3
PÖÇ03 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. 4
PÖÇ04 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Bağımsız veya grupla birlikte edebi metinler üzerinde çalışma yapar. 3
PÖÇ05 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Alanı ile ilgili başvuru kaynaklarına ulaşır. 2
PÖÇ06 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel gelişim sürecini kavrar. 4
PÖÇ07 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini sıralar. 2
PÖÇ08 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Eski ve yeni metinleri değerlendirir. 4
PÖÇ09 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Alanı ile ilgili entelektüel birikim kazanır. 3
PÖÇ10 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türkolojinin gelişimini destekler.
PÖÇ11 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yerini kavrar. 3
PÖÇ12 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Filolojik ve dil bilimsel bir bakış kazanır. 5
PÖÇ13 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Edebi metin çözümlemede bilimsel yöntemleri ve filolojik bilgileri etkin olarak kullanır. 5
PÖÇ14 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı Türkoloji ile ilgili sorunları değerlendirir. 2
PÖÇ15 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Türkoloji ile ilgili meselelerde iletişim yetisi kazanır. 2
PÖÇ16 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Dil, kültür, edebiyat ilişkisini çözümleyici çalışmalar yapar. 3
PÖÇ17 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Edindiği bilgi ve birikimi aktarma becerisi kazanır. 4
PÖÇ18 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Alanı ile ilgili bilimsel analizler yapar. 5


Haftalık Akış

Hafta Konu Ön Hazırlık Yöntemler
1 Karahanlı Türkçesi eserlerinin tanıtımı, dönemin eserlerinin sesbilgisi, biçimbilgisi, sözvarlığı bakımından değerlendirilmesi. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
2 Kutadgu Bilig’in yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları. 1 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama
3 Kutadgu Bilig’in yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları. 2 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama
4 Kutadgu Bilig’in yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları. 3 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama
5 Kutadgu Bilig’in yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları. 4 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama
6 Kutadgu Bilig’in yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları. 5 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama
7 Kutadgu Bilig’in yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları. 6 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama
8 Ara sınav Anlatılan konunun kaynaklardan ve ders notlarından tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav
9 Divanü Lugati’t-Türk’ün yazma metninden şiirler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları. 1 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama
10 Divanü Lugati’t-Türk’ün yazma metninden şiirler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları. 2 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama
11 Atabetü’l-Hakayık’ın yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları. 1 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
12 Atabetü’l-Hakayık’ın yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları. 2 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama
13 Atabetü’l-Hakayık’ın yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları. 3 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama
14 Rylands satırlar arası Kur’an Tercümesinin çevriyazısından seçilmiş bölümler üzerinde anlama, söz varlığı, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları. 1 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama
15 Rylands satırlar arası Kur’an Tercümesinin çevriyazısından seçilmiş bölümler üzerinde anlama, söz varlığı, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları. 2 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama
16 Yarıyıl sonu sınavı Anlatılan konunun kaynaklardan ve ders notlarından tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav
17 Yarıyıl sonu exam Anlatılan konunun kaynaklardan ve ders notlarından tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav


Öğrenci İş Yükü - AKTS

Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 2 28
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 6 84
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
Ödev, Proje, Diğer 2 6 12
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 6 6
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 12 12
Toplam İş Yükü (Saat) 142
Toplam İş Yükü / 25 (s) 5,68
AKTS 6 AKTS