TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | ABL567 |
| Ad | Adli Bilimler ve Etik |
| Dönem | 2022-2023 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 5 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi SERAP TORUN |
Dersin Amacı / Hedefi
Bu derste öğrenciye Tıp etiğinin, biyomedikal etiğin temel kavram, ilke ve değerlerini tanıtmak, adli bilimler alanında ortaya çıkan etik sorunlar ve etik ikilemler konusunda farkındalığı arttırmak ve ikilem çözümünde etik haklı çıkarmada izlenecek yol konusunda kişiye donanım kazandırmaktır. İnsan kökenli biyolojik örnekler ve buna benzer kişisel madde ve verilerin adli bilimler alanında kullanımı ve depolanarak saklanmasında onamın alınması , izin verilmesi ve tıbbi bilginin gizliliğinin korunması ile ilgili durumlar konusunda bilgi ve farkındalık kazandırmaktır. Konu ile ilgili adli bilim çalışanlarının sorumluluğu konusunda etikolegal düzenlemeleri, gerek uluslararası gerekse ulusal belgeleri ve kılavuzları öğretmek amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Adli açıdan etik sorunların analizi ve çözümü, Etik konsültasyon, aydınlatılmış onam, etik kurullar
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
1.Buken NÖ. Tıp Etiği Terimleri Sözlüğü, Nisan 2009, Altın Örümcek. 2.Buken NO., Arapkirlioglu K. Bioethics Committees and Examining 3.Consent within The Patient-Physician Relationship in Turkey, Medicine and Law, 2010; 29(3): 403- 418. 4.Veatch RM. Bioetiğin Temelleri, Mega Basım 2010. 5. Beauchamp TL., Childress JF. Principles of Biomedical Ethics 2001. 6. Weinberg M. Medical Ethics 2001. 7. Arras JD, Stenbock B. Ethical Issues in Modern medicine, 1999. 8.The Ethics of Research Biobanking, Jan Helge Solbakk, Soren Holm. 9.İnsan Kökenli Biyolojik Maddelere İlişkin Hukuki İşlemler, Arif Barış Özbilen. Vedat Yayıncılık, Istanbul,2011. 10.Özgüç M, Yüzbaşıoğlu A. Biyobankalar ve etik. İKU Dergisi 2009; 22: 12-16.
Notlar
Çağdaş Tıp Etiği, Ayşegül Demirhan Erdemir, Öztan Öncel, Şahin Aksoy. 2003. İstanbul. Nobel Tıp Kitapevleri. Etik Konulardan Seçmeler. Gülşen Terakye. Ayşe Ferda Ocakçı. 2013. İstanbul Tıp Kitabevi. Çağdaş Hemşirelikte Etik. Şule Ecevit Alpar. Nefise Bahçecik. Ükke Karabacak.2013. 3. baskı. İstanbul Medikal Yayıncılık. Hemşirelik Tarihi Deontoloji Etik. Ayla Ünsal. Akademi Basın Yayıncılık. 2021. İstanbul. Türk Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Araştırmaları Yıllığı. Arın Amal, Hanzade Doğan, Fatih Selami Mahmutoğlu. 2011-2012-2013. Nobel Tıp Kitabevi. İstanbul.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Bu derste öğrenci etik konuları tanımlar |
| ÖÇ02 | Etik sorunları analiz etmek ve çözümlemek için sistematik bir yaklaşım geliştirir |
| ÖÇ03 | Öğrenci eleştirel düşünme ve karar verme yetisi kazanır. |
| ÖÇ04 | Etik teorileri bilir ve hangisine uygun davranacağına karar verir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Adli Bilimler alanında güncel kavramları tanır. | 2 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Adli Bilimler alanları arasındaki ilişkileri kavrar. | 2 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Etik ilkelerin ve etik kurulların birey ve toplum için önemini kavrar. | 5 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilirkişilik kavramını ve Adli prosedürel yaklaşımı bilir | 1 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Adli Bilimler alanına yönelik yapılan çalışmalarda sıklıkla kullanılan istatistiki yöntemleri tanır | 1 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Olay yeri inceleme ve delil toplama prodedürlerini bilir. | 1 |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanında edindiği bilgileri farklı disiplinlerden gelen bilgilerle bütünleştirerek yorumlar. | 3 |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Adli Bilimler alanında sıklıkla kullanılan istatistik yazılımlarını kullanır. | 1 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alana ilişkin olarak elde ettiği bilgileri ve araştırma yöntemlerini adli olguların çözümünde kullanır. | 1 |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ekip çalışmasına katılarak sorumluluk alır. | |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Adli Bilimler alanında karşılaşılabilecek karmaşık sorunların çözülmesinde çözüm önerileri geliştirir. | 2 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alana özgü ve disiplinlerarası sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapar. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanı ile ilgili ulusal ve uluslararası yayınları, bilimsel toplantıları takip eder. | 4 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Güncel gelişmeleri ve çalışmaları farklı gruplarla yazılı, sözlü ve görsel olarak sistemli bir biçimde tartışır. | 2 |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Adli Bilimler alanındaki güncel gelişmeleri, bilgileri ve uygulamaları toplum yararına kullanır. | 2 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Biyomedikal etik, Tıp etiğinde kavramlar, etik teoriler | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 2 | Etik ikilemler karşısında adli bilimcilerin tutumları, etik haklı çıkarma | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası |
| 3 | Tıbbi paternalizm, aydınlatılmış onam | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 4 | Kişinin mahremiyeti, hasta sırrının saklanması, tıp etiğinde mahremiyet kavramı ve uygulanışı | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | İnsan kökenli biyolojik materyalin kullanımı, depolanması, araştırma amaçlı kullanımı | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım, Tartışma |
| 6 | İ Ülkelere göre insan kaynaklı biyolojik materyalin adli işlem süreçleri | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 7 | Kişisel verilerin gizliliğinin korunması | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım, Tartışma |
| 8 | Ara Sınav | Okuma | Ölçme Yöntemleri: Ödev, Yazılı Sınav |
| 9 | Biyobankaların etik ve hukuki sorumluluğu | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Bireysel Çalışma |
| 10 | İnsan kaynaklı biyolojik materyalin elde edilmesi, saklanması ve adli/adli olmayan amaçlı kullanımı konusunda ülkemizdeki durum | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 11 | Araştırma ve yayın etiği | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Örnek Olay, Problem Çözme, Beyin Fırtınası |
| 12 | Oviedo Biyoetik sözleşmesi | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 13 | Adli bilim çalışanlarının sorumluluğu kavramı, ilgili yasal düzenlemeler | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Bireysel Çalışma |
| 14 | Biyoetik Kurullar | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Grup Çalışması, Anlatım |
| 15 | Olgu sunumu | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Örnek Olay |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Okuma | Ölçme Yöntemleri: Ödev, Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | okuma | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 4 | 56 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 10 | 10 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 20 | 20 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 114 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,56 | ||
| AKTS | 5 AKTS | ||