TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | FK008 |
| Ad | Accretion Power in Astrophysics II |
| Dönem | 2022-2023 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. AYSUN AKYÜZ |
Dersin Amacı / Hedefi
Kompakt (sıkı) nesneler içeren ikili yıldız sistemlerinde hem de aktif galaktik çekirdeklerde bir enerji kaynağı olarak kütle yığılmasını incelemek ve Temel fizik bilgisini kullanrak, yığılma disklerinde ve diğer yığılma akışlarında yer alan fiziksel süreçleri tanımlamaktır.
Dersin İçeriği
Çift sistemlerde kütle aktarım mekanizması, Vizkoz torklar, vizkositenin büyüklüğü, Yakın çift sistemlerde yığılma, Kararlı ince disk, kararlı Alfa-diskinin yapısı (standart model), Işıma yapan diskler, Sıkı cisimler (beyaz, cüce nötron yıldızı ve karadelik) üzerine yığılma
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
Accretion Power in Astrophysics,, J. Frank, A. King, D. Raine, Cambridge University Press
Notlar
High Energy Astrophysics, Malcolm S. Longair, University of Cambridge
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Çift sistemlerde kütle aktarım olayını yorumlar |
| ÖÇ02 | Yığılmanın niçin bir enerji kaynağı olduğunu kavrar |
| ÖÇ03 | Temel fizik bilgilerini kullanarak yığılma diskinde ve diger kütle aktarım durumlarında geçerli fiziksel prosesleri kavrar |
| ÖÇ04 | Kompakt cisim barındıran sistemlerde kütle aktarım mekanizmasının fiziksel süreçlerini öğrenir |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fiziğin çeşitli konularında yeterli altyapıya sahip olur. | 2 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fizikte matematiksel yöntemleri kullanır. | 2 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Deney ve gözlem sonuçlarını yorumlar. | 2 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fizik alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanır. | 3 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel araştırmanın mantığı hakkında bilgi sahibi olur. | 4 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Deneysel bir projenin sonuçlarını veya bir fizik probleminin çözümünü yazılı ve sözlü olarak sunar. | 2 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel araştırma yapmak için gerekli olan yayın, kitap ve yöntemleri seçer ve kullanır. | 2 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fiziğe ilişkin bir konuda bilgiye erişir, bu amaçla literatür taraması yapar ve diğer kaynakları kullanır. | 2 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fizik alanı ile ilgili karşılaşılan sorunları araştırma yöntemlerini kullanarak çözümler. | 3 |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bağımsız olarak araştırma yapabilir. | 2 |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Araştırma veya sanayiye ilişkin projelerde etkin bir şekilde grup çalışması yapabilir. | |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Yaşam boyu öğrenme gerekliliğinin bilincine sahip olur. | |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fizik alanındaki gelişmeleri izler ve kendini sürekli olarak yeniler. | 2 |
| PÖÇ14 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fizik alanındaki problemlere ilişkin kendi fikirlerini ve önerilerini, nicel ve nitel veriler ile destekleyerek fizik alanındaki ve alan dışındaki gruplarla paylaşır. | 2 |
| PÖÇ15 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bir çalışmadan elde ettiği sonuçları etkin bir şekilde sözlü ve yazılı olarak sunabilir. | |
| PÖÇ16 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fizik alanında özümsedikleri bilgiyi, problem çözme ve/veya uygulama becerilerini, disiplinler arası çalışmalarda kullanır. | 3 |
| PÖÇ17 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Araştırma geliştirme kuruluşlarında çalışabilecek bir altyapıya sahip olur. | 2 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Disk oluşumu, Vizkoz torklar | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Alfa-reçetesinin ötesinde viskozitenin büyüklüğü | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Yakın çift sistemlerde yığılma : diğer olasılıklar | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 4 | Yığılma diskleri, Radyal disk yapısı, Sabit ince diskler | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 5 | İnce disklerin yerel yapısı, Yayılan spektrum, Kararlı α-disklerin yapısı ("standart model") | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 6 | Sabit diskler: gözlemle karşılaştırma, Zamana bağlılık ve kararlılık | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 7 | Işıma yapan diskler, Gelgitler, rezonanslar ve süper tümsekler | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınavlar | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
|
| 9 | Genç yıldızların etrafındaki diskler, Spiral şoklar | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 10 | Kompakt cisim üzerine yığılma, sınır katmanları | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 11 | Manyetize nötron yıldızları ve beyaz cüceler üzerine yığılma | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 12 | Yığılma sütunları: beyaz cüce durumu | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 13 | Nötron yıldızları için yığılma sütun yapısı | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 14 | X-ışın patlamaları, kara delikler | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 15 | Aktif Galaktik Çekirdeklerde yığılma disklerine genel bir bakış | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Ödev, Sözlü Sınav |
|
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Performans Değerlendirmesi |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||