TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TS552 |
| Ad | Uygulamalı Jeoistatistik |
| Dönem | 2022-2023 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. MAHMUT ÇETİN |
Dersin Amacı / Hedefi
Bu dersin amacı, bölgeselleştirilmiş değişkenler teorisi ve prensiplerinin hidroloji ve doğal kaynaklara uygulamalarını öğretmektir.
Dersin İçeriği
Jeoistatistikle ilgili temel tanımlar, yersel değişkenler (regionalized variables) kuramı, yersel değişkenlik kavramı. Durağanlık ve varsayımları. Yersel (spatial) bağımlılık yapısı ve modellenmesi: Teorik ve deneysel yarıvariogram analizi; Matheron modellerinin tanıtılması, parametre tahmini, model uygunluk testi. Ölçümü olmayan nokta ve alanlar için kestirimler (Kriging, BLUE): Noktasal kriging, alansal kriging. Haritalama: Kriging tahmin ve kriging haritaları. Uygulama: Yöntemin tarım, çevre ve su kaynaklarına ilişkin güncel verilere uygulanması, sonuçların yorumlanması, pratiğe aktarılması
Dersin Ön Koşulu
Bu dersi alabilmek için yüksek lisan ya da doktora öğrencisi olmak yeterlidir. Başka herhangi bir ön koşulu bulunmamaktadır.
Kaynaklar
1. Isobel Clark & William V Harper, 2008. Practical geostatistics 2000 (CD-ROM version). Reprint, November 2008, Geostokos (Ecosse) Limited, Scotland. ISBN: 0-9703317-0-3 ; 0-9703317-1-1 2. Clark, Isobel, Practical Geostatistics,1979, Applied Science Publishers Ltd, 130pp. The original Scottish view of geostatistics. 3. David, Michel, Geostatistical Ore Reserve Estimation, 1977, Elsevier Scientific Publislıing Co., Amsterdam, 360pp. 4. Deutsch, C.V., and Journel, A.G., 1998, GSLIB: Geostatistical Sojtware Library and User's Guide, 2nd Edition, Oxford University Press, New York. 5. Gandin, L.S., 1963, Objective Analysis of Meteorological Fields. Gidrometeorologicheskoe Izdatel'stvo (GIMIZ), Leningrad (translated by Israel Program for Scientific Translations, Jerusalem, 1965). 6. Hohn, M.E., Geostatistics and Petroleum Geology, 1988, Van Nostrand Reinhold, New 7. Isaaks, Edward H., and Srivastava, R. Mohan, An lntroduction to Applied Geostatistics, 1989, Oxford Press, N ew York, 560pp.
Notlar
Jeoistatistik teknikler kullanılarak yazılmış bilimsel makaleler, yüksek lisans ve doktora tezleri, raporlar vb. yayınlar.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Bölgesel değişkenler kuramının temel prensiplerini öğrenmek sureti ile yöntemi doğal kaynaklara uygular. |
| ÖÇ02 | Teorik yarivariogram modellerini elde eder. |
| ÖÇ03 | Kriging denklem sistemlerini çözer. |
| ÖÇ04 | Gözlemi olmayan noktalar için BLUE tekniği ile tahminler yapar. |
| ÖÇ05 | Kriging tahmin ve hata haritalarını çizer. |
| ÖÇ06 | Kriging haritalarından yararlanarak optimum örnekleme tasarımını yapar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak, tarımsal yapılar ve sulama alanında edinilmiş bilgileri uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Tarımsal yapılar ve sulama ile ilişkili disiplinler arası etkileşimi kavrar | 2 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Sulama sistemlerinin ve tarımsal yapıların projelenmesi konularında yeterlidir | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Arazi uygulamalarını yapar, kontrol eder ve geliştirilmesini sağlar | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Uzman olunan konudaki bilgi birikimini nicel ve nitel verilerle destekler. Farklı disiplinlerle çalışabilir. | 3 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Neden sonuç ilişkisi kurarak sorunları çözümler | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Tarımsal yapılar ve sulama anabilim dalıyla ilgili kuramsal ve uygulamalı bilgileri uzmanlık alanında uygular | 4 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Konusuyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür | 2 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Analitik, modelleme ve deneysel esaslı araştırmaları tasarlama ve uygulama becerisi; bu süreçte karşılaşılan karmaşık durumları analiz etme ve yorumlama becerisi kazanır | 5 |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanıyla ilgili kaynaklara ulaşma, bu kaynaklardan yararlanma ve kendini sürekli yeniler | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Tarımsal yapılar ve sulama konularıyla ilgili olarak gerektiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır | 5 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Jeoistatistikle ilgili temel tanımlar, yersel değişkenler (regionalized variables) kuramı, yersel değişkenlik kavramı | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Jeoistatistikle ilgili temel tanımlar, yersel değişkenler (regionalized variables) kuramı, yersel değişkenlik kavramı (Devam) | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 3 | Durağanlık ve varsayımları. | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 4 | Yersel (spatial) bağımlılık yapısı ve modellenmesi | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | Teorik ve deneysel yarıvariogram analizi | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 6 | Matheron modellerinin tanıtılması, parametre tahmini, model uygunluk testi. | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 7 | Matheron modellerinin tanıtılması, parametre tahmini, model uygunluk testi (Devam) | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 8 | Ara Sınav | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Ölçümü olmayan nokta ve alanlar için kestirimler (Kriging, BLUE): Noktasal kriging, alansal kriging. | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 10 | Ölçümü olmayan nokta ve alanlar için kestirimler (Kriging, BLUE): Noktasal kriging, alansal kriging (Devam) | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Haritalama: Kriging tahmin ve kriging haritaları. | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 12 | Haritalama: Kriging tahmin ve kriging haritaları (Devam) | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 13 | Sonuçların yorumlanması. | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 14 | Uygulama: Yöntemin tarım, çevre ve su kaynaklarına ilişkin güncel verilere uygulanması, sonuçların yorumlanması, pratiğe aktarılması. | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 15 | Uygulama: Yöntemin tarım, çevre ve su kaynaklarına ilişkin güncel verilere uygulanması, sonuçların yorumlanması, pratiğe aktarılması (Devam) | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||