MDS216 Jeofizik

3 AKTS - 2-0 Süre (T+U)- 4. Yarıyıl- 2 Yerel Kredi

Genel Bilgi

Kod MDS216
Ad Jeofizik
Dönem 2023-2024 Eğitim-Öğretim Yılı
Yarıyıl 4. Yarıyıl
Süre (T+U) 2-0 (T-U) (17 Hafta)
AKTS 3 AKTS
Yerel Kredi 2 Yerel Kredi
Eğitim Dil Türkçe
Seviye Lisans Dersi
Tür Normal
Etiket S Seçmeli
Öğretim Şekli Yüz Yüze Öğretim
Bilgi Paketi Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi HATİCE KARAKILÇIK
Dersin Öğretim Elemanı Dr. Öğr. Üyesi HATİCE KARAKILÇIK (A Grubu) (Sor. Öğr. Ele.)


Dersin Amacı / Hedefi

Öğrencileri uygulamalı jeofizikteki yöntemlerle yeraltının yapısı hakkında kapsamlı bilgi sahibi yapma, yeraltı ile ilgili mühendislik problemlerinin çözümünde fizik ve matematiğin önemini kavratma, yeni ve gelişmekte olan meslek uygulamaları hakkında farkındalık oluşturma.

Dersin İçeriği

Jeofiziğe giriş, Jeofizik Verilerinin Yorumlanması, Gravite, Manyetik, Jeomanyetizma, Paleomanyetizma; Jeofizik Mühendisliği, Elektrik ve Elektromanyetik Yöntemler, (Doğal Potansiyel, Misealamasse, Düşey Elektrik Sondajı, VLF, Tellürik ve Manyetik Yöntemler ), Sismoloji, Sismik (Sismik Kırılma ve Sismik Yansıma Yöntemleri), Kuyu Logları.

Dersin Ön Koşulu

Genel Jeoloji dersini almış olmak.

Kaynaklar

Ders Notu: Uygulamalı Jeofizik.

Notlar

Konularla ilgili web ortamındaki güncel çalışmalar.


Dersin Öğrenme Çıktıları

Sıra Dersin Öğrenme Çıktıları
ÖÇ01 Yeraltı ile ilgili çeşitli sorunların çözümünde uygulanan farklı jeofizik yöntemlerini öğrenir.
ÖÇ02 Jeofizik ölçümlerde farklı parametrelerin hesaplandığını tespit eder.
ÖÇ03 Yeraltı varlıklarının (maden, petrol, su gibi) yerlerinin tespitini öğrenir.
ÖÇ04 Mühendislik yapılarının yapım, bakım ve onarım aşamasında jeofiziğin önemini bilir.
ÖÇ05 Depremlerin önceden belirlenmesin de hangi yöntemler uygulandığını öğrenir.
ÖÇ06 Elektromağnetik yöntemlere giriş. VLF (çok düşük frekans) ve GPR (Yer radarı) yöntemleri hakkında bilgi edinir
ÖÇ07 Magnetotellürik Yöntem (MT), TEM, CSAMT yöntemleri hakkında bilgi edinir
ÖÇ08 İndüksiyon Polarizasyon Yöntemi hakkında bilgi edinir
ÖÇ09 Sismik Yöntemler. Sismik nedir, Sismik nerelerde uygulanır, Sismik Refleksiyon ve Refraksiyon nedir, Petrolün oluştuğu ortamlar. Düşük hızlı tabaka (LVL). Sismikde Düzeltmeler. Sismik enerji kaynakları hakkında bilgi edinir
ÖÇ10 Sinyal ve gürültü. Sismik yorumlama. Denizlerde sismik yöntemler. Zemin parametrelerinin bulunması hakkında bilgi edinir
ÖÇ11 Kuyu Logu. Doğal Potansiyel Logu, Özdirenç Logları, İndüksiyon logu, Mikrolog hakkında bilgi edinir
ÖÇ12 Mikrolog, Sonic log, Gamma ışını logu, Nötron logu, Yoğunluk logu, Sıcaklık logu hakkında bilgi edinir


Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi

Sıra Tür Program Öğrenme Çıktıları Duzey
PÖÇ01 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Madencilik alanında çağdaş bilgiler ve bilimsel yaklaşımların ışığında teorik ve uygulamalı konularda yeterli bilgilere sahiptir. 3
PÖÇ02 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı Madencilik alanında almış olduğu bilgileri, karşılaşmış olduğu problemlerin çözümünü üretmek amacıyla yapılan multidisipliner çalışmalarda uygular. 2
PÖÇ03 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı Güncel bilgilerin yardımıyla problemlerin analizini gerçekleştirerek çözüme yönelik çıkarımlarda bulunur. 2
PÖÇ04 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı Fiziksel, kimyasal, mekanik ve minerolojik analizlerin TSE standartlarına uygun şekilde saha çalışmalarında veya laboratuvar koşullarında uygular.
PÖÇ05 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı Yapılan mühendislik planlamalarının analizlerini gerçekleştirecek beceriye sahiptir.
PÖÇ06 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı Maden işletmelerindeki makine parkına hakimdir ve bunları madencilik faaliyetlerinin icrası için kullanabilir.
PÖÇ07 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Karşılaştığı problemlerin çözümüne yönelik bireysel veya diğer disiplinlerle ekip çalışmasıyla çözebilme kabiliyetine sahiptir. 2
PÖÇ08 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Bilginin durağan kaynaklı olmadığını bildiği için madencilik alanındaki gelişmeleri sürekli olarak takip eder.
PÖÇ09 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Madencilik proseslerinde gerekli bilgiyi edinebilmek için basılı yayınları veya veri tabanlarını kullanabilir. 2
PÖÇ10 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Konusunda kendisini sürekli geliştirmek ve bilgi düzeyini arttırmak için tüm çalışmaları planlı bir şekilde gerçekleştirir. 2
PÖÇ11 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Bilgisayar ve diğer elektronik kaynakları madencilik alanında kullanır.
PÖÇ12 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği İletişim sağlamak ve bilgiye ulaşabilmek amacıyla en az bir yabancı dili B1 Genel Düzeyde kullanır.
PÖÇ13 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Alanında yapmış olduğu çalışmalarda üç boyutlu düşünerek teknik çizimler gerçekleştirir. 3
PÖÇ14 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Madencilik çalışmalarını gerçekleştirirken ahlaki ve etik değerlere bağlı kalma bilincine sahiptir. 3
PÖÇ15 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Madencilikte İş Sağlığı ve Güvenliği bilinci ve bunların hukuksal zorunlulukları konusunda altyapısı olduğu için çevre ve çalışanların sağlığını önde tutması gerektiğinin farkındadır.
PÖÇ16 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Madencilik alanındaki problemlerdeki çözümlerin toplumları ve toplulukları etkilediğini bildiği için geliştirilen yenilikçi uygulamalar ve modellemeler konusunda bilgi sahibi olur.


Haftalık Akış

Hafta Konu Ön Hazırlık Yöntemler
1 Jeofiziğe Giriş, Arama ve Küresel Jeofizik. Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Öğretim Yöntemleri:
Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay
2 Gravite Yöntemi. Gravitenin temel prensipleri ve basit teori, Newtonun yer çekimi kanunu, İzostazi ve yer çekimi, gravitasyonel potansiyel, gravite yönteminde uygulanan düzeltmeler, yerin gravitesi, gravite aleti, gravitenin mutlak ve göreceli ölçümü, Şekli basit cisimlerin gravite anomalileri (Fay, dayk, küre gibi), Arazi işlemleri ve yorumu. Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay
3 Manyetik Yöntem. Manyetik alan temel teorisi, yerin manyetizması, Paleomanyetizma, Manyetik ölçüye göre arazi cihazları, Yer manyetik ölçümü, Manyetik Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay
4 Elektrik ve Elektromanyetik Yöntemler. Elektrik metodların sınıflandırılması. Eş Potansiyel yöntemi. Misealamasse Yöntemi. Nokta Elektrot Yöntemi. Paralel tel yöntemi. Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay
5 Dogal Potansiyel (SP) Yöntemi. Jeotermal alanlarda ve maden etütlerinde SP uygulanması. Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay
6 Özdirenç Yöntemleri. Ohm Kanunu. Kayaçlarda Elektriğin İletimi. Özdirencin Ölçülmesi. Rezistivite Cihazları ve Ölçüm sistemi. Elektrik Özdirenç Sondaj Yöntemi. Elektrik Özdirenç Profil Yöntemi. Yeraltısuyunu etkileyen Parametreler. Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay
7 Çok elektrotlu özdirenç Yöntemi ve arazi uygulamaları (Fay, maden ,yeraltısuyu, tatlı su-tuzlu su, boşluk, zemin özellikleri gibi). Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay
8 Ara Sınav Ders notları Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav
9 Elektromağnetik yöntemlere giriş. VLF (çok düşük frekans) ve GPR (Yer radarı) yöntemleri. Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay
10 Magnetotellürik Yöntem (MT), TEM, CSAMT yöntemleri. Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay
11 İndüksiyon Polarizasyon (IP) Yöntemi: IP'nin kökeni ve Polarizasyonu. IP'nin zaman domeninde ve frekans domeninde incelenmesi. IP de gürültü kaynakları. IP'nin avantaj ve dezavantajları. IP'nin arazi de uygulanışı. IP anomalileri ve yorumu. Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay
12 Sismik Yöntemler. Sismik nedir Sismik nerelerde uygulanır Sismik Refleksiyon ve Refraksiyon nedir Petrolün oluştuğu ortamlar. Düşük hızlı tabaka (LVL). Sismikde Düzeltmeler. Sismik enerji kaynakları. Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay
13 Sinyal ve gürültü. Sismik yorumlama. Denizlerde sismik yöntemler. Zemin parametrelerinin bulunması. Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay
14 Kuyu Logu. Doğal Potansiyel Logu, Özdirenç Logları, İndüksiyon logu, Mikrolog, Sonic log, Gamma ışını logu, Nötron logu, Yoğunluk logu, Sıcaklık logu. Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay
15 Kuyu loglarının yorumlanması ve değerlendirilmesi. Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay
16 Yarıyıl Sonu Sınavları Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav
17 Yarıyıl Sonu Sınavları Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav


Öğrenci İş Yükü - AKTS

Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 2 28
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 2 28
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
Ödev, Proje, Diğer 0 0 0
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 8 8
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 11 11
Toplam İş Yükü (Saat) 75
Toplam İş Yükü / 25 (s) 3,00
AKTS 3 AKTS

Güncelleme Zamanı: 03.05.2023 10:04