TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | MDS216 |
| Ad | Jeofizik |
| Dönem | 2023-2024 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 4. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi HATİCE KARAKILÇIK |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Dr. Öğr. Üyesi HATİCE KARAKILÇIK
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Öğrencileri uygulamalı jeofizikteki yöntemlerle yeraltının yapısı hakkında kapsamlı bilgi sahibi yapma, yeraltı ile ilgili mühendislik problemlerinin çözümünde fizik ve matematiğin önemini kavratma, yeni ve gelişmekte olan meslek uygulamaları hakkında farkındalık oluşturma.
Dersin İçeriği
Jeofiziğe giriş, Jeofizik Verilerinin Yorumlanması, Gravite, Manyetik, Jeomanyetizma, Paleomanyetizma; Jeofizik Mühendisliği, Elektrik ve Elektromanyetik Yöntemler, (Doğal Potansiyel, Misealamasse, Düşey Elektrik Sondajı, VLF, Tellürik ve Manyetik Yöntemler ), Sismoloji, Sismik (Sismik Kırılma ve Sismik Yansıma Yöntemleri), Kuyu Logları.
Dersin Ön Koşulu
Genel Jeoloji dersini almış olmak.
Kaynaklar
Ders Notu: Uygulamalı Jeofizik.
Notlar
Konularla ilgili web ortamındaki güncel çalışmalar.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Yeraltı ile ilgili çeşitli sorunların çözümünde uygulanan farklı jeofizik yöntemlerini öğrenir. |
| ÖÇ02 | Jeofizik ölçümlerde farklı parametrelerin hesaplandığını tespit eder. |
| ÖÇ03 | Yeraltı varlıklarının (maden, petrol, su gibi) yerlerinin tespitini öğrenir. |
| ÖÇ04 | Mühendislik yapılarının yapım, bakım ve onarım aşamasında jeofiziğin önemini bilir. |
| ÖÇ05 | Depremlerin önceden belirlenmesin de hangi yöntemler uygulandığını öğrenir. |
| ÖÇ06 | Elektromağnetik yöntemlere giriş. VLF (çok düşük frekans) ve GPR (Yer radarı) yöntemleri hakkında bilgi edinir |
| ÖÇ07 | Magnetotellürik Yöntem (MT), TEM, CSAMT yöntemleri hakkında bilgi edinir |
| ÖÇ08 | İndüksiyon Polarizasyon Yöntemi hakkında bilgi edinir |
| ÖÇ09 | Sismik Yöntemler. Sismik nedir, Sismik nerelerde uygulanır, Sismik Refleksiyon ve Refraksiyon nedir, Petrolün oluştuğu ortamlar. Düşük hızlı tabaka (LVL). Sismikde Düzeltmeler. Sismik enerji kaynakları hakkında bilgi edinir |
| ÖÇ10 | Sinyal ve gürültü. Sismik yorumlama. Denizlerde sismik yöntemler. Zemin parametrelerinin bulunması hakkında bilgi edinir |
| ÖÇ11 | Kuyu Logu. Doğal Potansiyel Logu, Özdirenç Logları, İndüksiyon logu, Mikrolog hakkında bilgi edinir |
| ÖÇ12 | Mikrolog, Sonic log, Gamma ışını logu, Nötron logu, Yoğunluk logu, Sıcaklık logu hakkında bilgi edinir |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Madencilik alanında çağdaş bilgiler ve bilimsel yaklaşımların ışığında teorik ve uygulamalı konularda yeterli bilgilere sahiptir. | 3 |
| PÖÇ02 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Madencilik alanında almış olduğu bilgileri, karşılaşmış olduğu problemlerin çözümünü üretmek amacıyla yapılan multidisipliner çalışmalarda uygular. | 2 |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Güncel bilgilerin yardımıyla problemlerin analizini gerçekleştirerek çözüme yönelik çıkarımlarda bulunur. | 2 |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Fiziksel, kimyasal, mekanik ve minerolojik analizlerin TSE standartlarına uygun şekilde saha çalışmalarında veya laboratuvar koşullarında uygular. | |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Yapılan mühendislik planlamalarının analizlerini gerçekleştirecek beceriye sahiptir. | |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Maden işletmelerindeki makine parkına hakimdir ve bunları madencilik faaliyetlerinin icrası için kullanabilir. | |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Karşılaştığı problemlerin çözümüne yönelik bireysel veya diğer disiplinlerle ekip çalışmasıyla çözebilme kabiliyetine sahiptir. | 2 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bilginin durağan kaynaklı olmadığını bildiği için madencilik alanındaki gelişmeleri sürekli olarak takip eder. | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Madencilik proseslerinde gerekli bilgiyi edinebilmek için basılı yayınları veya veri tabanlarını kullanabilir. | 2 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Konusunda kendisini sürekli geliştirmek ve bilgi düzeyini arttırmak için tüm çalışmaları planlı bir şekilde gerçekleştirir. | 2 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bilgisayar ve diğer elektronik kaynakları madencilik alanında kullanır. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İletişim sağlamak ve bilgiye ulaşabilmek amacıyla en az bir yabancı dili B1 Genel Düzeyde kullanır. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanında yapmış olduğu çalışmalarda üç boyutlu düşünerek teknik çizimler gerçekleştirir. | 3 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Madencilik çalışmalarını gerçekleştirirken ahlaki ve etik değerlere bağlı kalma bilincine sahiptir. | 3 |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Madencilikte İş Sağlığı ve Güvenliği bilinci ve bunların hukuksal zorunlulukları konusunda altyapısı olduğu için çevre ve çalışanların sağlığını önde tutması gerektiğinin farkındadır. | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Madencilik alanındaki problemlerdeki çözümlerin toplumları ve toplulukları etkilediğini bildiği için geliştirilen yenilikçi uygulamalar ve modellemeler konusunda bilgi sahibi olur. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Jeofiziğe Giriş, Arama ve Küresel Jeofizik. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 2 | Gravite Yöntemi. Gravitenin temel prensipleri ve basit teori, Newtonun yer çekimi kanunu, İzostazi ve yer çekimi, gravitasyonel potansiyel, gravite yönteminde uygulanan düzeltmeler, yerin gravitesi, gravite aleti, gravitenin mutlak ve göreceli ölçümü, Şekli basit cisimlerin gravite anomalileri (Fay, dayk, küre gibi), Arazi işlemleri ve yorumu. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 3 | Manyetik Yöntem. Manyetik alan temel teorisi, yerin manyetizması, Paleomanyetizma, Manyetik ölçüye göre arazi cihazları, Yer manyetik ölçümü, Manyetik | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 4 | Elektrik ve Elektromanyetik Yöntemler. Elektrik metodların sınıflandırılması. Eş Potansiyel yöntemi. Misealamasse Yöntemi. Nokta Elektrot Yöntemi. Paralel tel yöntemi. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 5 | Dogal Potansiyel (SP) Yöntemi. Jeotermal alanlarda ve maden etütlerinde SP uygulanması. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 6 | Özdirenç Yöntemleri. Ohm Kanunu. Kayaçlarda Elektriğin İletimi. Özdirencin Ölçülmesi. Rezistivite Cihazları ve Ölçüm sistemi. Elektrik Özdirenç Sondaj Yöntemi. Elektrik Özdirenç Profil Yöntemi. Yeraltısuyunu etkileyen Parametreler. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 7 | Çok elektrotlu özdirenç Yöntemi ve arazi uygulamaları (Fay, maden ,yeraltısuyu, tatlı su-tuzlu su, boşluk, zemin özellikleri gibi). | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 8 | Ara Sınav | Ders notları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Elektromağnetik yöntemlere giriş. VLF (çok düşük frekans) ve GPR (Yer radarı) yöntemleri. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 10 | Magnetotellürik Yöntem (MT), TEM, CSAMT yöntemleri. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 11 | İndüksiyon Polarizasyon (IP) Yöntemi: IP'nin kökeni ve Polarizasyonu. IP'nin zaman domeninde ve frekans domeninde incelenmesi. IP de gürültü kaynakları. IP'nin avantaj ve dezavantajları. IP'nin arazi de uygulanışı. IP anomalileri ve yorumu. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 12 | Sismik Yöntemler. Sismik nedir Sismik nerelerde uygulanır Sismik Refleksiyon ve Refraksiyon nedir Petrolün oluştuğu ortamlar. Düşük hızlı tabaka (LVL). Sismikde Düzeltmeler. Sismik enerji kaynakları. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 13 | Sinyal ve gürültü. Sismik yorumlama. Denizlerde sismik yöntemler. Zemin parametrelerinin bulunması. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 14 | Kuyu Logu. Doğal Potansiyel Logu, Özdirenç Logları, İndüksiyon logu, Mikrolog, Sonic log, Gamma ışını logu, Nötron logu, Yoğunluk logu, Sıcaklık logu. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 15 | Kuyu loglarının yorumlanması ve değerlendirilmesi. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 8 | 8 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 11 | 11 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 75 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,00 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||