TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | ILT121 |
| Ad | Dilbilime Giriş |
| Dönem | 2023-2024 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 1. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Öğr. Gör.Dr. AYÇA DİNÇER |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Öğr. Gör.Dr. AYÇA DİNÇER
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Dersin amacı, öğrencilere dil ve dilbilim konusunda temel kavramlar, insan dilinin doğası ve genelceleri, ses yapısı, sözcük ve tümce yapısı ve sözcüklerin anlamları hakkında bilgi sahibi yapmaktır.
Dersin İçeriği
Ders, insan dilinin doğası ve evrensel bilgileri, hayvan iletişim sistemleriyle farklılıkları, dilbilim alanının ana bileşenlerinden ses bilgisi, ses bilimi, biçim bilgisi, söz dizimi, anlam bilimi, edim bilim ve göstergebilim gibi temel alanları ele alacaktır. Bunlara ek olarak, ana dil edinimi, edinim ve öğrenim arasındaki farklılıklar, söylem çözümlemesi, söz eylemler, göstergebilim alanıyla ilgili de temel bilgileri kapsamaktadır.
Dersin Ön Koşulu
Dersin ön koşulu bulunmamaktadır.
Kaynaklar
Dilbilime Giriş (Caner Kerimoğlu) Dilbilime Giriş (Osman Toklu)
Notlar
Derse giren öğretim görevlisinin derlemi (powerpoint sunular)
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Dil nedir? Dilbilgisi nedir? Dilbilim nedir? sorularına cevap verir. Bu üç kavramın birbiriyle bağlantısını açıklar. Dilbilimin bileşenleri (Fonetik Bilgisi,Biçembilim, Sözdizim, Anlam Bilim, Edim bilim, Göstergebilim) ile ilişkili temel kavramları anlar. Dilbilimin farklı dalları ile ilişkili temel kavramları anlayacak ve açıklayabilecekler. |
| ÖÇ02 | İnsan dili ve hayvan iletişim sistemleri arasındaki farklılıkları bilir. Tek eklemlilik , çift eklemlilik, söz dizimi, soyut düşünme kavramlarını açıklar. |
| ÖÇ03 | Dil, dilbilgisi ve dilbilim alanlarının hangi alandan doğduğu ve nasıl geliştiğini anlatır. Bu bağlamda, eski Yunan'da felsefe alanında düşünürlerden ve Retorik alanından anlatır. |
| ÖÇ04 | İlk dilin ne olduğu, nasıl oluştuğu üzerine tarih boyunca bahsi geçen, farklı kültürlerdeki söylenceler, mitler efsaneler olduğunu bilir. Bu söylenceleri sentezler. |
| ÖÇ05 | Dilbilim alanının alt bileşenlerini bilir. Bu alanların özellikle ne üzerine çalıştığını bilir: Fonetik, Morfoloji, Söz dizim, Anlam bilim, Edim bilim, Gösterge bilim. |
| ÖÇ06 | Söylem çözümlemesi analizini bilir. Metin türlerini söylem çözümlemesiyle analiz eder. |
| ÖÇ07 | Veri toplama yöntemlerini bilir. Veri kodlamayı bilir. Veriyi yorumlar. Bulguları ifade eder. |
| ÖÇ08 | Anadil edinimi nedir bilir. Edinim ve öğrenim arasındaki farkı bilir. Çocuklarda dil edinimi sürecini anlatır. Dil edinim safhalarını bilir. |
| ÖÇ09 | Dil edinimi sürecinde çocukların kullandıkları sözcelerle hangi söz eylemleri gerçekleştiğini bilir. |
| ÖÇ10 | Çocuk söyleminde sözlü, doğal veri toplayarak analiz eder. |
| ÖÇ11 | Çeşitli sözlü ve yazılı metinlerde ( resmi konuşmalar, gazete köşe yazıları, reklam metinleri vb.) var olan söylemleri söz eylemler açısından analiz eder. Türler arasındaki farklılıkları bilir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alandaki temel kavramları, iletişim modellerini, iletişimin kültürel işlevlerini iletişimin tarihsel gelişimi ve İletişim Çalışmaları çerçevesinde açıklayabilir. | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ulusal ve global iletişim sistemleriyle ilgili temel kavram, kuram ve ilkeleri tanır. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Toplumsal İletişim´in araçsal (Radyo, Televizyon, Sinema, Reklamcılık, Halkla İlişkiler, Gazetecilik gibi) ve amaçsal (Kamusal Alan, Kamuoyu, Kültürel Üretim Alanları, Yurttaş Katılımı, Popüler Kültür vb.) alanlarıyla ilgili temel oluşturacak bilgiye sahiptir. | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Birey, grup, kitle, kurum ya da farklı kültürlerde iletişimin her yönüyle nasıl işlediği açıklayabilir ve belli başlı iletişim araçlarıyla ilgili kullanım bilgi ve becerisine sahiptir. | 2 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel bilgi ve yöntemi bilimsel olmayandan ayırd edebilir; alanla ilgili çalışmaları ve teknolojik yenilikleri izleyerek bilgilerini günceller. | 2 |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İletişim kavramına disiplinlerarası bir perspektifle yaklaşır; İletişim Bilimleri´´nin beslendiği Sosyoloji, Tarih, Psikoloji, Dilbilim, Siyasetbilim, Antroploji vb. gibi alanlardan gelen bilgileri sentezleyebilir. | 4 |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bireysel boyuttan, global iletişim boyutlarına dek karşılaşılabilecek iletişim sorunlarına çözüm getirici düşünceler üretir. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Etkili iletişim kurabilme yetkinliğinin bir gereği olarak; kendisini ifade etme becerisi kadar; karşısındaki insanları ve içerisinde bulunduklar ortamları doğru anlama yetisine sahiptir; empati kurar. | 4 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Sosyal, sanatsal ve kültürel etkinlikler düzenler ya da aktif olarak katılır; içinde yer aldığı etkinlikleri ya da gözlemledikleri olayları raporlar, çevresiyle paylaşır. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yerel, ulusal ve uluslararası olayları izler, eleştirel bir bakışla yorumlar. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bireysel olduğu kadar grup içerisinde de çalışma yapabilme yetkinliğine sahiptir. | 2 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Topluma karşı sorumluluk bilinci geliştirmiş birey olarak, toplum yararına projeler geliştirir, liderlik ve entelektüel girişimcilik becerileri sergiler. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki gelişiminin yanı sıra, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bilimsel, sosyal, kültürel ve sanatsal alanlarda öğrenme gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Rasyonel düşünme yetilerini olduğu kadar yaratıcı düşünceyi geliştirici yöntem ve stratejiler kullanır, düşüncelerini amacına uygun yazılı , sözlü, görsel vb. araçlar yoluyla ifade eder. | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü (B) genel düzeyinde kullanarak, alandaki bilgileri izleyebilir ve yurt dışındaki meslektaşları ile iletişim kurabilir. | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Her türlü bilginin erişilmesi, kullanılması, iletilmesi sürecinde ve mesleğiyle ilgili diğer tüm düşünce ve uğraşlarında etik ilkelere uymaya özen gösterir. | 2 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Medya okuryazarlığı gibi alana özgü temel uygulama becerilerini edinip, bu becerileri toplum geneline yayabileceği yöntemleri kullanır. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Alanın gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılım ve kullanım bilgisine sahip olmanın yanı sıra, tüm iletişim araçlarını (beden dili, sözlü ve sözsüz iletişim, gazete, dergi, radyo, televizyon, sinema, internet ve diğer bilişim/iletişim teknolojileri vb. gibi kitle iletişim araçları) yetkin biçimde kullanır. | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Gelecekteki kariyerini planlayarak buna bağlı öğrenme gereksinimlerini saptar ve gerçekleştirir. | 2 |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili yasal mevzuat hakkında bilgi sahibidir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | GİRİŞ: Dil, Dilbilgisi,Dilbilim Nedir? Dil Bilgisi Edinç/Edim Dil Genelceleri | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 2 | İnsan Dili ve Hayvan İletişim sistemlerinin farklılıkları | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | BİÇİMBİLİM I İçerikli Sözcükler ve İşlevsel Sözcükler Biçimbirimler: En küçük Anlam Birimleri Sözcük Yapım Kuralları | Okuma/Ev Ödevi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 4 | BİÇİMBİLİM II Söcüklerin Aşamalı Yapısı Biçimbirimleri Belirleme Biçimbilgisel Çözümleme | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 5 | SESBİLGİSİ I Ses Parçaları Bürünsel Özellikler | Okuma/Ev Ödevi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 6 | SESBİLGİSİ II Sesçil Simgeler ve Karşılıkları | Okuma/Ev Ödevi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 7 | SESBİLİM I Biçimbirimlerin Sesletimi Sesbirimler | Okuma/Ev Ödevi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 8 | Ara Sınav | Tekrar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | SESBİLİM II Sesbirimlerin Dizimsel Sınırlamaları Sesbilgisel Kuralların Varlık Sebebi | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 10 | SÖZDİZİM I Sözdizim kurallarının İşlevi Sözdizim Edinçi Sözdizim Ulamları Tümce Kurucuları ve Kurucu Testleri | Okuma/Ev Ödevi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 11 | SÖZDİZİM II Öbek Yapısı Kuralları ve Ağaçları Başlar ve Tümleçler | Okuma/Ev Ödevi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 12 | SÖZDİZİM III Yapısal belirsizlikler Dönüşüm Kuralları Evrensel Dilbilgisi İlke ve Parametreleri | Okuma/Ev Ödevi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 13 | ANLAMBİLİM I Dilin Anlamı Tümcelerin Anlamı | Okuma/Ev Ödevi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 14 | ANLAMBİLİM II Birleşimsel anlambilim Sözcüksel Anlambilim Sözcük Anlamı Kuramları | Okuma/Ev Ödevi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 15 | Göstergebilim, Saussure, Gösterge Kavramı | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Anlatım |
| 16 | Göstergebilim Temel Kavramları ve Kuramları | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Gösteri |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Tekrar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 6 | 6 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 16 | 16 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 78 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,12 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||