TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TT106 |
| Ad | Tekstilde Boya ve Terbiye |
| Yarıyıl | 2. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 2 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Öğr. Gör.Dr. MUTLU KURBAN |
Dersin Amacı
Tekstil üretiminde; ham haldeki tekstil malzemelerinin mamul hale getirilme sürecini ve uygulanan terbiye işlemlerini öğretmek. Bu amaçla uygulanan ön terbiye, boya, baskı ve bitim işlemlerini; boyarmadde, yöntem ve makinelerini görsel örneklerle destekleyerek öğretmek ve incelemek. Tekstillerin renklendirilmesi için uygulanan boya ve baskı işlemlerini; boyarmaddeleri, yöntemleri, boya-baskı teknikleri ve makinelerini, özel baskı tekniklerini görsel örneklerle destekleyerek öğretmek ve incelemek.
Dersin İçeriği
Tekstil terbiyesine giriş. Tekstil terbiyesinin önemi. Tekstil ön terbiye işlemleri. Ağartma, bazik işlem, haşıl sökme, merserizasyon, yıkama, kurutma ve diğerleri. Boyama yöntemleri: çektirme ve emdirme yöntemleri. Boya makineleri. Tekstil malzemelerinin fonksiyonel bitim işlemleri. Su ve yağ iticilik. Laboratuarda su ve yağ iticilik apre uygulaması. Su ve yağ iticilik testlerinin yapılması.
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
Ders İçin Önerilen Kaynaklar Ana kaynak: Arif Taner Özgüney, Özlenen Erdem İşmal, Tekstil Dijital (Ink Jet) Baskı Teknolojisi Temel İlkeleri ve Gelişim Süreci, Türk Tekstil VakfıYayın No: 2 , ISBN 975-92219, Meta Basım, İzmir, Ağustos 2003 Özlenen Erdem İşmal, Leyla Yıldırım, Tekstil Baskıcılığının Tarihçesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayın No:1, ISBN No: 978-975-441-369-4, Dokuz Eylül Üniversitesi Matbaası, İzmir, Haziran 2012 Abbas Yurdakul, Rıza Atav, Boya-Baskı Esasları, Ege Üniversitesi Tekstil ve Konfeksiyon Araştırma Uygulama Merkezi Yayını, İzmir, 2004 Leslie Miles, Textile Printing, 1994 Yardımcı kaynaklar: Abbas Yurdakul, Rıza Atav, Genel Terbiye Teknolojisi, Ege Üniversitesi Tekstil ve Konfeksiyon Araştırma Uygulama Merkezi Yayını, İzmir, 2004 Dergiler: AATCC&Textile Chemists and Colorists, Tekstil ve Konfeksiyon, Tekstil &Teknik, Tekstil Maraton, Teknolojik Araştırmalar Diğer ders materyalleri: Kumaş örnekleri, boyarmadde ve makine firma katalogları
Notlar
Udale J., “Textiles and fashion”, AVA Academia, Lausanne, 176 p., (2008).* Collier B. J., “Understanding textiles”, Prentice Hall, New Jersey, 576 p., (2001).* Bellini P., Bonetti F., Franzetti E., Rosace G., Vago S., “Textile Finishing: Reference Books of Textile Technologies”, ACIMIT, Milano, 195 p., (2002).* Schindler W. D. and Hauser P. J., “Chemical finishing of textiles”, Woodhead Publishing, Cambridge, 206 p., (2004).
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Tekstil malzemelerinin boyama ve baskı yöntemlerini açıklar. |
| ÖÇ02 | Tekstil baskıcılığı ve boyamacılığının temel ilkelerini, aralarındaki farkları tanımlayabilmesi |
| ÖÇ03 | Tekstil boyarmaddelerini ve temel özelliklerini tanımlayabilmesi, bu temel özelliklere bağlı olarak lif/kumaş özelliğine uygun boyarmaddeleri seçebilmesi |
| ÖÇ04 | Boya-Baskı yöntem ve teknolojilerini tanımlayabilmesi |
| ÖÇ05 | Teknolojiye bağlı olarak desen şablonlarının hazırlık sürecini ve özellikleri arasındaki farkları tanımlayabilmesi |
| ÖÇ06 | Desen karakterine uygun olarak kullanılması gereken baskı yöntem ve teknolojisini belirleyebilmesi |
| ÖÇ07 | Baskı patlarını hazırlayabilmesi, boya/baskı reçetelerini yorumlayabilmesi ve kullanabilmesi |
| ÖÇ08 | Moda ve güncel tekstillerin tasarlanması için özel boya-baskı tekniklerini seçebilmesi |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İş hayatında; öğrenmeye açık, kendine güvenen, yaptığı işin arkasında durabilen, hevesli ve enerjik tutum sergiler. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Araştırma yöntemleri, sanatsal eleştiri ve sanat tarihi konusunda bilgi sahibi olur. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Tekstil tasarım alanında güncel bilgileri izleyebilecek ve meslekdaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olur. | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel sanat öğe ve ilkeleri ile yüzey düzenlemeleri oluşturup ve yeni tasarımlar yaratma bilgisi edinir. | |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Toplumsal, bilimsel, sanatsal ve etik değerler çerçevesinde tekstil tasarımı ve moda konularında bilgi toplama, duyurma, uygulama becerilerine sahip olur. | |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Tekstil tasarımında; sosyal, kültürel ve ekonomik kısıtlar altında estetik değerler ve kullanıcı ihtiyaçlarına yönelik çağdaş ve yaratıcı tasarım önerileri ve çözümleri oluşturur. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Soyut ve somut kavramları; yaratıcı düşünceye, yenilikçi ve özgün yapıtlara dönüştürür. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Dokuma, baskı ve giysi tasarım disiplinlerinde belirlenen temaya uygun olarak özgün koleksiyonlar oluşturup, yaratıcı sunumlarla anlatır. | |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Tekstil tasarımında kullanılan güncel malzemeleri araştırma, takip etme, kullanma ve yeni malzemeler geliştirebilme becerisine sahip olur. | 3 |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Tasarım yüzeylerini çok boyutlu olarak algılayabilme, düşünebilme ve uygulayabilme becerisi gelişir. | |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bilişim- iletişim teknolojilerine ve yeni programlara adapte olup/öğrenerek, bilgisayar destekli ortamda tekstil tasarımları oluşturur. | |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Tasarımlarında farklı malzeme, yöntem ve teknikleri kullanarak çeşitli renk kombinasyonları oluşturur. | 3 |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Tekstil tasarımı ve sanatlarının uygulanmasında edindiği bilgileri kullanarak 2 boyutlu yüzeyler ve/veya 3 boyutlu ürünler oluşturur. | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Yaşam boyu öğrenme çerçevesinde, bilimsel, sosyal, kültürel ve sportif alanlarda kendini geliştirme yetkinliğine sahip olur. | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Farklı disiplinlerle ekip çalışmasına yatkın, analitik düşünme yöntemiyle tasarım sorunlarını çözebilme yetkinliği kazanır. | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Oluşturduğu prototip tasarımının endüstriyel olarak üretimini değerlendirir. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Tekstil tasarım alanında edindiği bilgi ve becerileri yorumlayarak eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | 3 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Düşüncelerini ve tasarım önerilerini yazılı, sözlü ve görsel verileri kullanarak hedef kitle ile paylaşır. | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Sanat ve tasarım konusunda ulusal ve uluslararası değerlerin farkında olur. | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Estetik farkındalık kazanır. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Renklendirme yöntemleri; boya-baskıya giriş, boyama ve baskı arasındaki temel farklar, renk kavramı ve oluşumu | Tanım ve kavramların sunumu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Tekstil boyarmaddelerinin kısa tarihçesi, sınıflandırılması, boyarmadde-lif uyumu, haslık özellikleri, Colour Index, CIELab renk sistemi | Tanım ve kavram bilgisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 3 | Boya çözeltileri ile baskı patları arasındaki farklar, boya çözeltilerinin hazırlanma yöntemleri, kıvam maddeleri, pat ve reçete hazırlama yöntemleri | Görsel Sunum ve ödev | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 4 | Direkt, aşındırma, rezerve, transfer baskı yöntemleri ve temel farklılıkları, baskı reçeteleri | Referans kitaplar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 5 | Konuya devam ve kumaş örneklerinin incelenmesi | Slayt gösterimi ile anlatım | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 6 | Tekstil baskıcılığının tarihçesi ve teknolojik gelişimi, baskı teknikleri (Rulo, rotasyon, düz şablon, transfer) ve şablonlar | Tanıtım materyali | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 7 | Konuya devam ve katalogların incelenmesi | Tanıtım materyali ve görsel sunum | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 8 | Ara Sınavlar | Dönem ödevi hazırlığı | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 9 | Dijital baskı; temel özellikleri, diğer baskı teknolojilerinden farkları, uygulama alanları | Soru cevap, görsel sunum. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım |
| 10 | Tekstil Boyarmaddeleri; Pigment, reaktif, direkt, küp, dispers, asit ve diğer boyarmaddelerin özellikleri, lif cinslerine göre boyarmaddelerin boya-baskı özellikleri, reçeteler | Fabrika gezisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 11 | Tekstil Boyarmaddeleri; Pigment, reaktif, direkt, küp, dispers, asit ve diğer boyarmaddelerin özellikleri, lif cinslerine göre boyarmaddelerin boya-baskı özellikleri, reçeteler. | Fabrika gezisi sonrası ödev | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 12 | Özel baskı yöntemleri: Devore, gofre, aşındırma, metalik,kabartma, sedef, flok, vd. baskılar ve kumaş örnekleri üzerinde incelemeler | Görsel sunum ve ödev, | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 13 | Boyama yöntemleri ve makineleri | Konu ile ilgili alan araştırması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 14 | Boyama yöntemleri ve makineleri. | Konu ile ilgili alan araştırması ve ödev | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 15 | Boya-baskı hataları, nedenleri ve önleme yöntemleri | Tanıtım materyali ve ödev. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Promotional material ödev. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ödev ve dosya teslimi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Ödev |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 7 | 2 | 14 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 2 | 2 | 4 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 2 | 2 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 2 | 2 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 50 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 2,00 | ||
| AKTS | 2 AKTS | ||