TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | VET129 |
| Ad | Medikal Botanik |
| Dönem | 2023-2024 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 1. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 1-1 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 2 AKTS |
| Yerel Kredi | 1 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. PETEK PİNER BENLİ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. PETEK PİNER BENLİ
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Ders kapsamında öğrencilere tedavide kullanılabilecek bitkiler, bunların etken maddeleri, ülkemizdeki dağılımlarının öğretilmesi ve bu yönde değerlendirme yapabilecek becerilerin kazandırılması amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Bitki hücresi ve yapısı, bitkisel maddeler, bitkisel maddelerin bitkilerdeki görevleri, bitkilerde savunma ve haberleşme, bitki kısımları (drog), ilaç etkin madde grupları (alkaloidler, glikozidler, fenolik maddeler, reçineler ve yağlar), drogların hazırlanması, tıbbi ilaç şekilleri, dozaj, veteriner hekimlikte kullanılan tıbbi bitkiler, tıbbi bitkilerin üstünlükleri ve zayıf yanları
Dersin Ön Koşulu
Yoktur
Kaynaklar
Tıbbi Botanik ve Tıbbi Bitkiler, Sezai Kaya, 2012 Farmasötik Botanik, Nevin Tanker, Mehmet Koyuncu, Maksut Coşkun, 2016
Notlar
Ethnoveterinary, Botanical Medicine,Herbal Medicines for Animal Health, David R. Katerere, Dibungi Luseba, 2010
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Türkiyenin endemik ve tıbbi bitkiler yönünden zenginliklerini örneklendirerek kendi ifadeleriyle açıklar. |
| ÖÇ02 | Drog olarak kullanılan bitki organlarını tanır. |
| ÖÇ03 | Bitkilerde bulunan primer ve sekonder metabolitleri sınıflandırır. |
| ÖÇ04 | Bitkisel sekonder metabolitlerin hayvanlara üzerine yararlı ve zararlı etkilerini açıklar. |
| ÖÇ05 | Bitkilerde bulunan etken maddeler listeler. |
| ÖÇ06 | Bitkilerde bulunan alkolloidler, glikozidler, fenolik maddelerin genel özelliklerini ve tedavi değeri olan türlerini örneklendirerek açıklar. |
| ÖÇ07 | Bitkilerde bulunan fenolik maddeler, terpenler ve reçinlerin genel özelliklerini ve tedavi değeri olan türlerini örnekleklendirerek açıklar. |
| ÖÇ08 | Veteriner Hekimlikte kullanılan bitkisel drogları amacına uygun hazırlar. |
| ÖÇ09 | Bitkisel ürünlerle ilgili mevzuatı açıklar. |
| ÖÇ10 | Veteriner Hekimlikte kullanılan ve kullanılma potansiyeli olan bitki türlerini bitkisel maddeleri ve kullanımlarını kendi ifadeliyle açıklar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan türleri ve ırklarını öğrenir, yapısal, işlevsel ve davranış özelliklerini tanır(anatomik, histolojik, fizyolojik, biyokimyasal vb). | 2 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Farklı hayvan türleri, yetiştirme şekilleri ve beklenen verim özellikleri doğrultusunda sağlıklı yetiştiricilik için bakım-beslenme alternatiflerini belirler ve amaca uygun besleme programları hazırlar. | 2 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hastalıkların tanı ve tedavi protokollerini belirler. | 2 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hastalıklardan korunma ve tedavi amacıyla kullanılacak kimyasal ve biyolojik maddeler ile bunların üretim teknolojileri konusunda temel bilgileri öğrenir. | 5 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ırkları arasında verim değerlendirmeleri yapar, gerektiğinde ıslah çalışması yapabilecek düzeyde seleksiyon, melezleme, suni tohumlama bilgisini tekrarlar. | 2 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvancılık işletmeleri için en uygun yönetim planlamalarını yapar. | 2 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ve hayvan sahiplerinin hakları konusunda bilgi sahibidir. | 2 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların ve/veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların hijyenik üretim, imalat, tüketime sunuluş ve satışlarında yeterli teknoloji bilgisine sahiptir. | 3 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Veteriner Hekimliğe ilişkin ulusal ve uluslararası kanun ve yönetmelikleri öğrenir. | 3 |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Veteriner Hekimliği eğitimi süresince edindiği bilgileri kullanarak ve temel hekimlik ilkelerini gözeterek, hayvancılık işletmeleri, hayvansal gıda üretimi yapan işletmeleri yönetir. | 2 |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvanlarda olması muhtemel her türlü hastalığı klinik olarak tanır, bu amaca yönelik olarak tanı yöntemlerini kullanır, gerektiğinde tanı materyallerini alır ve yetkili laboratuarlara gönderir ve/veya test eder, hekimliğin tüm yöntemlerini kullanarak (tanı yöntemleri sonuçlarını yorumlama, ilaç ya da operatif uygulamalar gibi) tanısı konulan hastalıkların tedavisini yapar. Bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla biyogüvenlik dâhil gerekli önlemleri alır. | 2 |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Kuramsal olarak belirlenen bakım-besleme protokollerini hazırlar ve kullanır. İşletme ve bölge düzeyinde özellikleri göz önünde bulundurarak, ekonomik yetiştiricilik için gerekli uygulamaları yapar. | |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların ve/veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların üretimlerini denetler ve tüketime sunulan nihai gıda maddelerinin sağlık kontrolünü yapar. | 3 |
| PÖÇ14 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Yetki ve sorumlulukların farkında olarak mesleğini icra etme bilincine sahip olur. Bireysel ve grup çalışmalarında sorumluluk alır, alınan görevi becerileri doğrultusunda yerine getirir. | 4 |
| PÖÇ15 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Uzmanlık alanı dışındaki problemlerde diğer uzmanlar ile işbirliği içinde, ekip üyesi olarak çözüme katkıda bulunur. Mesleki paydaşlarla iletişim de olarak, bölgesel veya ulusal düzeydeki ortak sorunlara çözüm üretme çabasındadır. | 3 |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını kavrar. Kazandığı bilgi ve becerileri eleştirel yolla değerlendirerek, alanı ile ilgili edinmesi gereken yeni bilgileri ve bilgi kaynaklarını belirler ve öğrenim gereksinimlerini gidereceği etkinliklere katılır. | 3 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Meslek kurul ve kuruluşlarında alanı ile ilgili görevler alır. Mesleki yetenek ve yetkilerinden yola çıkarak toplum bilinciyle sosyal projeler planlar ve hayata geçirir. Halk ve hayvan sağlığını ilgilendiren konularda ilgili kurullarda sorunun tanımlanması ve çözüm önerilerine ilişkin bilgiler verir ve etkinlikler düzenler. | 2 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanındaki mesleki gelişimini devam ettirir ve sosyal ilişkileri kurabilecek düzeyde (en az Avrupa Dil Portföyü B1 genel düzeyi) en az bir yabancı dili kullanabilir. En az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile mesleki uygulamalar ve sosyal ilişkiler düzeyinde ihtiyaç duyulabilecek diğer teknolojik araçları kullanır. Dünya gündemini yakından takip eder, olaylara duyarlıdır. | 2 |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Ülke ve bölge ihtiyaçlarının bilincinde olur, gerektiği takdirde bunları uygulamalarında rehber edinir. İnsan, hayvan ve hayvan sahibinin hakları konusunu tanımlar ve hayvan refahını tüm uygulamalarında gözetir. Hekimlik mesleğinin gereği olan etik değerlere sahiptir, bu değerleri gerektiğinde savunur. İş yeri ve beraberinde çalışan personel açısından iş güvenliği kavramlarına hâkim olur, uygulama ve savunma yeterliliğine sahip olur. Çevre sağlığı kurallarının bilincindedir ve doğayı korumaya yönelik uygulamaları yapar. Çevre, veteriner halk sağlığı ve zoonozlar konularında duyarlı olur. | 3 |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olay ve olguları kavramsallaştırır; bilimsel teknik ve yöntemleri inceler, sonuçları yorumlar; sorunlara yönelik analiz veya yöntem kurgular; elde ettiği verilere göre çözüm ve/veya tedavi alternatifi sunar. Veteriner hizmetleri ile ilgili olarak güncellenen mevzuatları takip eder ve gerektiğinde kullanır. | 2 |
| PÖÇ21 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvanların fizyolojik ve fizyopatolojik durumlarını kavramsal ve olgusal olarak değerlendirebilir. | |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Hayvan hastalıklarının laboratuvar sonuçlarını (hematolojik, biyokimyasal, EKG, EEG, EMG vb.) değerlendirir, elde ettiği verilere dayalı olarak doğru tanı, teşhis ve tedavi metotlarını uygular. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Medikal Botanikte terimler tanımlar, Bitki hücresi ve yapısı, Bitkisel maddeler | Ders notlarının incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Bitkilerde sentez-metabolizma,Bitkisel maddelerin depolanması, Bitkilerde haberleşme, dolaşım, savunma, Bitkisel maddelerin bitkilerdeki görevleri, Bitkisel maddelerin canlıdaki etkileri, Bitkilerin sınıflandırılması - İsimlendirilmesi , Bitki kısımlarının/Drogların isimlendirilmesi | Ders notlarının incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Benzetim |
| 3 | Alkaloidler-Glikozidler | Ders notlarının incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 4 | Fenolik Maddeler; Flavonoidler | Ders notlarının incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 5 | Fenolik Maddeler; Antosiyaninler-Terpenoidler | Ders notlarının incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 6 | Reçineler-Yağlar-Diğer Maddeler | Ders notlarının incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 7 | Drogların hazırlanması, Etkin maddelerin/Kısımların elde edilmesi/Hazırlanması işlemleri Tıbbi bitki ilaç şekilleri, Dozaj, Tıbbi bitkilerin ana etkileri/tedavi değerleri. Bitkisel ürünlerle ilgili mevzuat, Veteriner hekimlikte tıbbi bitkiler, Bitki monografları, Tıbbi bitkilerin kalite güvenliği. | Ders notlarının incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 8 | Ara Sınav | Ders notlarının incelenmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları (A-D) | Ders notlarının incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Deney / Laboratuvar |
| 10 | Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları(E-İ) | Ders notlarının incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 11 | Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları (J-O) | Ders notlarının incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 12 | Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları (Ö-T) | Ders notlarının incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 13 | Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları (U-Z) | Ders notlarının incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 14 | Beşeri hekimlikte kullanım için doz bildirimi olan ve Veteriner Hekimlikte Kullanım potansiyeli olan bitkiler ve kullanılmaları (A-N) | Ders notlarının incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Deney / Laboratuvar |
| 15 | Beşeri hekimlikte kullanım için doz bildirimi olan ve Veteriner Hekimlikte Kullanım potansiyeli olan bitkiler ve kullanılmaları (O-Z) | Ders notlarının incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ders notlarının incelenmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ders notlarının incelenmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 1 | 14 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 2 | 2 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 4 | 4 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 8 | 8 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 56 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 2,24 | ||
| AKTS | 2 AKTS | ||