TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | VET116 |
| Ad | Fizyoloji I |
| Dönem | 2023-2024 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 2. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-2 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi SİNAN KANDIR |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Dr. Öğr. Üyesi SİNAN KANDIR
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Veteriner Hekimliğinde temel fizyolojik bilgi, kavram ve terminolojileri mesleki alanda kullanmaya ve yorumlamaya temel olacak şekilde öğrenciye aktarmak amaçlanmaktadır. Hücre ve beden sıvıları ile sıvı-elektrolit tedavisinin temel ilkeleri, kan, kardiyovasküler, kas ve sinir sistemlerinin fizyolojik mekanizmalarını anlatmak ve vücut sisteminin nasıl çalıştığını kavratmak amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Bu ders; Fizyoloji biliminin tarihçesi ve temel kavramlarını, hücre fizyolojisi, beden sıvıları ve tampon maddeler, kan, kardiyovasküler, kas ve sinir sistemlerinin fizyolojileri, yapı ve görevleri ile çalışma mekanizmalarını içermektedir.
Dersin Ön Koşulu
Bulunmamaktadır
Kaynaklar
Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000
Notlar
İlgili literatür, ders notları, sunular ve konu ile ilgili video görseller.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Fizyolojideki temel kavramların ve hücre fizyolojisini öğrenir |
| ÖÇ02 | Beden sıvıları ve tampon maddeler ile ilgili bilgileri öğrenir |
| ÖÇ03 | Kan fizyolojisini öğrenir |
| ÖÇ04 | Kas ve sinir sisteminin yapı ve görevlerini öğrenir |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan türleri ve ırklarını öğrenir, yapısal, işlevsel ve davranış özelliklerini tanır(anatomik, histolojik, fizyolojik, biyokimyasal vb). | 5 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Farklı hayvan türleri, yetiştirme şekilleri ve beklenen verim özellikleri doğrultusunda sağlıklı yetiştiricilik için bakım-beslenme alternatiflerini belirler ve amaca uygun besleme programları hazırlar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hastalıkların tanı ve tedavi protokollerini belirler. | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hastalıklardan korunma ve tedavi amacıyla kullanılacak kimyasal ve biyolojik maddeler ile bunların üretim teknolojileri konusunda temel bilgileri öğrenir. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ırkları arasında verim değerlendirmeleri yapar, gerektiğinde ıslah çalışması yapabilecek düzeyde seleksiyon, melezleme, suni tohumlama bilgisini tekrarlar. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvancılık işletmeleri için en uygun yönetim planlamalarını yapar. | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ve hayvan sahiplerinin hakları konusunda bilgi sahibidir. | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların ve/veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların hijyenik üretim, imalat, tüketime sunuluş ve satışlarında yeterli teknoloji bilgisine sahiptir. | |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Veteriner Hekimliğe ilişkin ulusal ve uluslararası kanun ve yönetmelikleri öğrenir. | |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Veteriner Hekimliği eğitimi süresince edindiği bilgileri kullanarak ve temel hekimlik ilkelerini gözeterek, hayvancılık işletmeleri, hayvansal gıda üretimi yapan işletmeleri yönetir. | |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvanlarda olması muhtemel her türlü hastalığı klinik olarak tanır, bu amaca yönelik olarak tanı yöntemlerini kullanır, gerektiğinde tanı materyallerini alır ve yetkili laboratuarlara gönderir ve/veya test eder, hekimliğin tüm yöntemlerini kullanarak (tanı yöntemleri sonuçlarını yorumlama, ilaç ya da operatif uygulamalar gibi) tanısı konulan hastalıkların tedavisini yapar. Bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla biyogüvenlik dâhil gerekli önlemleri alır. | |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Kuramsal olarak belirlenen bakım-besleme protokollerini hazırlar ve kullanır. İşletme ve bölge düzeyinde özellikleri göz önünde bulundurarak, ekonomik yetiştiricilik için gerekli uygulamaları yapar. | |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların ve/veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların üretimlerini denetler ve tüketime sunulan nihai gıda maddelerinin sağlık kontrolünü yapar. | |
| PÖÇ14 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Yetki ve sorumlulukların farkında olarak mesleğini icra etme bilincine sahip olur. Bireysel ve grup çalışmalarında sorumluluk alır, alınan görevi becerileri doğrultusunda yerine getirir. | |
| PÖÇ15 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Uzmanlık alanı dışındaki problemlerde diğer uzmanlar ile işbirliği içinde, ekip üyesi olarak çözüme katkıda bulunur. Mesleki paydaşlarla iletişim de olarak, bölgesel veya ulusal düzeydeki ortak sorunlara çözüm üretme çabasındadır. | |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını kavrar. Kazandığı bilgi ve becerileri eleştirel yolla değerlendirerek, alanı ile ilgili edinmesi gereken yeni bilgileri ve bilgi kaynaklarını belirler ve öğrenim gereksinimlerini gidereceği etkinliklere katılır. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Meslek kurul ve kuruluşlarında alanı ile ilgili görevler alır. Mesleki yetenek ve yetkilerinden yola çıkarak toplum bilinciyle sosyal projeler planlar ve hayata geçirir. Halk ve hayvan sağlığını ilgilendiren konularda ilgili kurullarda sorunun tanımlanması ve çözüm önerilerine ilişkin bilgiler verir ve etkinlikler düzenler. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanındaki mesleki gelişimini devam ettirir ve sosyal ilişkileri kurabilecek düzeyde (en az Avrupa Dil Portföyü B1 genel düzeyi) en az bir yabancı dili kullanabilir. En az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile mesleki uygulamalar ve sosyal ilişkiler düzeyinde ihtiyaç duyulabilecek diğer teknolojik araçları kullanır. Dünya gündemini yakından takip eder, olaylara duyarlıdır. | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Ülke ve bölge ihtiyaçlarının bilincinde olur, gerektiği takdirde bunları uygulamalarında rehber edinir. İnsan, hayvan ve hayvan sahibinin hakları konusunu tanımlar ve hayvan refahını tüm uygulamalarında gözetir. Hekimlik mesleğinin gereği olan etik değerlere sahiptir, bu değerleri gerektiğinde savunur. İş yeri ve beraberinde çalışan personel açısından iş güvenliği kavramlarına hâkim olur, uygulama ve savunma yeterliliğine sahip olur. Çevre sağlığı kurallarının bilincindedir ve doğayı korumaya yönelik uygulamaları yapar. Çevre, veteriner halk sağlığı ve zoonozlar konularında duyarlı olur. | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olay ve olguları kavramsallaştırır; bilimsel teknik ve yöntemleri inceler, sonuçları yorumlar; sorunlara yönelik analiz veya yöntem kurgular; elde ettiği verilere göre çözüm ve/veya tedavi alternatifi sunar. Veteriner hizmetleri ile ilgili olarak güncellenen mevzuatları takip eder ve gerektiğinde kullanır. | |
| PÖÇ21 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvanların fizyolojik ve fizyopatolojik durumlarını kavramsal ve olgusal olarak değerlendirebilir. | 4 |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Hayvan hastalıklarının laboratuvar sonuçlarını (hematolojik, biyokimyasal, EKG, EEG, EMG vb.) değerlendirir, elde ettiği verilere dayalı olarak doğru tanı, teşhis ve tedavi metotlarını uygular. | 4 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Fizyolojiye Giriş ve Hücre Fizyolojisi - Fizyoloji nedir, fizyolojinin önemi ve diğer bilimlerle ilişkisi ve homeostazis. Hücre yapısı ve organelleri, hücrenin aksiyon potansiyelleri, membran trasfer sistemleri, hücre içi haberleşme sistemi | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 2 | Hücre Fizyolojisi - Hücre yapısı ve organelleri, hücrenin aksiyon potansiyelleri, membran trasfer sistemleri, hücre içi haberleşme sistemi | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 3 | Beden sıvılarının ayarlanması - Bedende suyun dağılışı ve özel sıvılar, suyun metabolizması ve düzenlenmesi, sıvı-elektrolit ve mineral maddeler | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 4 | Hematoloji - Kan ve görevleri, plazma ve bileşimi, plazma proteinleri ve önemi, Kan hacminin belirlenmesi, kan depo eden organlar, kanın şekilli elemanları, düzenlenmesi, yapı ve bileşimleri, alyuvarlar, alyuvarların ozmotik dirençleri, hemoliz ve hemolizinler, anemi, kan grupları, pıhtılaşma mekanizması, trombositler | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 5 | Hematoloji - Akyuvarlar, bağışıklık sistemi | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 6 | Dolaşım sistemi - Fizyolojisi Kalp yeri kesesi ve büyüklüğü vs.., kalp kasının yapısal özellikleri, kalbin metabolizması, kalp atım sayısı ve üzerine etki eden faktörler | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 7 | Dolaşım sistemi Fizyolojisi - Aritmiler, kalbin atım hacmi, dakika hacmi ve etkileyen faktörler, kalp yetmezliği, EKG, kalp sesleri | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 8 | Ara Sınav | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Sinir sistemi fizyolojisi - Medulla spinalisin traktusları, beyin kökü ve sinirlerin merkezleri, limbik sistem, bazal gangliyonlar monoaminerjik sistemler ve davranışlar | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 10 | Sinir sistemi fizyolojisi - Hipotalamus ve fonksiyonları | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 11 | Sinir sistemi fizyolojisi - Otonom sinir sistemi, sempatik ve parasempatik sistem, büyük beyin, ağrı duyuları | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 12 | Kas Fizyolojisi - Kaslar: iskelet kası, düz kas, kalp kası, kas tonusu, kasılma tipleri, kasın enerji metabolizması, kasta yorgunluk, kasın duyu reseptörleri ve fonksiyonları | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 13 | Kas Fizyolojisi - Resiprokal innervasyon, düz kasın özellikleri | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 14 | Kas Fizyolojisi - Kasın kasılması ve gevşemesi, sumasyon, tetanus | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 15 | Sinir-Kas bağlantısı ve etkileşimi | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Performans Değerlendirmesi |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Performans Değerlendirmesi |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 4 | 56 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 4 | 56 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 2 | 2 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 12 | 12 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 28 | 28 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 154 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,16 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||