Genel Bilgi
Kod | TUR734 |
Ad | Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırmalar |
Dönem | 2023-2024 Eğitim-Öğretim Yılı |
Yarıyıl | . Yarıyıl |
Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
AKTS | 6 AKTS |
Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
Eğitim Dil | Türkçe |
Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
Tür | Normal |
Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. MERAL ATICI |
Dersin Amacı / Hedefi
Bu dersin amacı, nitel ve nicel araştırma yöntemleri arasındaki farklar, nitel araştırmanın özellikleri, eğitim bilimlerinde nitel araştırmaların kullanılış amaçları ve biçimleri, nitel araştırmalarda örneklem seçimi, gözlem ve görüşme yoluyla veri toplama ve nitel verilerin analizi konusunda bilgi ve beceri kazanmaktır.
Dersin İçeriği
Nitel ve nicel araştırma yöntemleri arasındaki farklar. Nitel araştırma yönteminin özellikleri. Nitel araştırmada örneklem seçimi ve kullanılan örneklem türleri. Görüşme yöntemi, türleri, görüşme formunun hazırlanması ve görüşme yapılırken dikkat edilecek noktalar. Gözlem yöntemi, gözlem türleri, gözlem formunun hazırlanması ve gözlem yaparken dikkat edilecek noktalar. Nitel verilerin analizinde içerik analizi yöntemi. Nitel araştırmada geçerlik ve güvenirlik.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Bogdan, R.C. &Biklen, S.K. (1992). Qualitativeresearchforeducation: an introductiontotheoryandmethods. London: Allynand Bacon. Denzin, N.K. & Lincoln, Y.S. (1994). Introduction: Enteringthefield of qualitativeresearch. InDenzin, N.K. & Lincoln, Y.S. (Eds.), Handbook of qualitativeresearch. ThousandOaks, CA: SagePublication. Denzin, N.K. (1994). Triangulation. In T. Husen. & T.N. Postlethwaite. Theinternationalencyclopaedia of education. (2nd ed.), Vol 2, Oxford: Pergamon. Foster, P. (1996). Observingschools: A methodologicalguide. London: Paul Chapman Publishing Ltd. Glaser, B.G. & Strauss, A.L. (1967). Thediscovery of groundedtheory: Strategiesforqualitativeresearch. New York: Adline Publishing Company. Glesne, C. &Peshkin, A. (1992). Becoming a qualitativeresearchers: An introduction. London: Longman. Kvale, S. (1996). Interviews: An introduction to qualitative research interviewing. London: Sage Publications. Kuş.E. (2003).Nicel-nitelaraştırmateknikleri. Ankara: Anı Yayıncılık. Lincoln, Y.S. & Guba, E.G. (1985). Naturalistic inquiry. Beverly Hill. Mayring, P. (2000). Nitelsosyalaraştırmayagiriş.Çeviren: A. Gümüş& S. Durgun. Adana: BakiKitabevi. Merriam, S.B. (1988). Case study research in education: A qualitative approach. London: Jossey-Bass Publishers. Miles, B. M. & Huberman, A. M. (1994).Qualitative data analysis (2nded.).London: Sage Publications. Patton, M. Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods. (2nded.). NewburyPark: Sage Publications. Powney, J. & Watts, M. (1987).Interviewing in educational research. London: Routledge & Kegan Paul. Robson, C. (1993). Real world research.Oxford: Blackwell Publications. Seidman, I.E. (1991).Interviewing as qualitative research. New York: Teachers College Press. Strauss, A. L. (1996). Qualitative analysis for social scientists.Cambridge University Press. Strauss, A. & Corbin, J. (1990).Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and technique.London: Sage Publications. Yıldırım, A. &Şimşek, H. (2008).Sosyalbilimlerdenitelaraştırmayöntemleri (7.baskı),Ankara: SeçkinYayınevi.
Notlar
Bogdan, R.C. &Biklen, S.K. (1992). Qualitativeresearchforeducation: an introductiontotheoryandmethods. London: Allynand Bacon. Denzin, N.K. & Lincoln, Y.S. (1994). Introduction: Enteringthefield of qualitativeresearch. InDenzin, N.K. & Lincoln, Y.S. (Eds.), Handbook of qualitativeresearch. ThousandOaks, CA: SagePublication. Denzin, N.K. (1994). Triangulation. In T. Husen. & T.N. Postlethwaite. Theinternationalencyclopaedia of education. (2nd ed.), Vol 2, Oxford: Pergamon. Foster, P. (1996). Observingschools: A methodologicalguide. London: Paul Chapman Publishing Ltd. Glaser, B.G. & Strauss, A.L. (1967). Thediscovery of groundedtheory: Strategiesforqualitativeresearch. New York: Adline Publishing Company. Glesne, C. &Peshkin, A. (1992). Becoming a qualitativeresearchers: An introduction. London: Longman. Kvale, S. (1996). Interviews: An introduction to qualitative research interviewing. London: Sage Publications. Kuş.E. (2003).Nicel-nitelaraştırmateknikleri. Ankara: Anı Yayıncılık. Lincoln, Y.S. & Guba, E.G. (1985). Naturalistic inquiry. Beverly Hill. Mayring, P. (2000). Nitelsosyalaraştırmayagiriş.Çeviren: A. Gümüş& S. Durgun. Adana: BakiKitabevi. Merriam, S.B. (1988). Case study research in education: A qualitative approach. London: Jossey-Bass Publishers. Miles, B. M. & Huberman, A. M. (1994).Qualitative data analysis (2nded.).London: Sage Publications. Patton, M. Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods. (2nded.). NewburyPark: Sage Publications. Powney, J. & Watts, M. (1987).Interviewing in educational research. London: Routledge & Kegan Paul. Robson, C. (1993). Real world research.Oxford: Blackwell Publications. Seidman, I.E. (1991).Interviewing as qualitative research. New York: Teachers College Press. Strauss, A. L. (1996). Qualitative analysis for social scientists.Cambridge University Press. Strauss, A. & Corbin, J. (1990).Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and technique.London: Sage Publications. Yıldırım, A. &Şimşek, H. (2008).Sosyalbilimlerdenitelaraştırmayöntemleri (7.baskı),Ankara: SeçkinYayınevi.
Dersin Öğrenme Çıktıları
Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
---|---|
ÖÇ01 | Gözlem yöntemini bir araştırmada veri toplamak amacıyla kullanır. |
ÖÇ02 | Gözlem yöntemini nasıl kullanacağını açıklar. |
ÖÇ03 | Görüşme yöntemini nasıl kullanacağını açıklar. |
ÖÇ04 | Görüşme yöntemini bir araştırmada veri toplamak amacıyla kullanır. |
ÖÇ05 | Çeşitli doküman türlerini veri toplamak amacıyla kullanır. |
ÖÇ06 | Nitel verilerin analizinde kullanılan yöntemleri söyler. |
ÖÇ07 | İçerik analizi yöntemini kullanarak nitel verileri analizi eder. |
ÖÇ08 | İçerik analizi sonucunda ortaya çıkan bulguları bir araştırma raporu şeklinde yazar. |
ÖÇ09 | Nitel araştırmalarda kullanılan örneklem yöntemlerini kavrar. |
ÖÇ10 | Nitel araştırma yönteminin özelliklerini söyler. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
---|---|---|---|
PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türkçe Eğitimi alanındaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirebilir ve derinleştirebilir. | |
PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili alanındaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirebilir ve derinleştirebilir. | |
PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanın ilişkili olduğu dil bilim, kullanımbilim ve felsefe gibi disiplinlerin arasındaki etkileşimi kavrayabilir. | |
PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkçe Eğitimi ve Türk Dili alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilir. | |
PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkçe Eğitimi ve Türk Dili alanında edindiği bilgileri farklı disiplin alanlarından gelen bilgiler ile bütünleştirerek yorumlayabilir ve yeni bilgiler oluşturabilir. | |
PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkçe Eğitimi ile ilgili karşılaşılan sorunları araştırma yöntemlerini kullanarak çözümleyebilir. | 4 |
PÖÇ07 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkçe Eğitimi ile ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilir. | 5 |
PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkçe Eğitimi ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülmeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni stratejik yaklaşımlar geliştirebilir ve sorumluluk alarak çözüm üretebilir. | 3 |
PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkçe Eğitimi ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapabilir. | |
PÖÇ10 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türkçe Eğitimi alanında edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilir ve öğrenmesini yönlendirebilir. | 2 |
PÖÇ11 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Türkçe Eğitimi alanındaki güncel gelişmeleri ve kendi çalışmalarını nicel ve nitel veriler ile destekleyerek alanındaki ve alan dışı gruplara yazılı, sözlü ve görsel olarak sistemli bir biçimde aktarabilir. | 4 |
PÖÇ12 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Sosyal ilişkileri ve bu ilişkilendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla inceleyebilir, geliştirebilir ve gerektiğinde değişmek üzere harekete geçebilir. | |
PÖÇ13 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bir yabancı dili en az B2 düzeyinde kullanarak sözlü ve yazılı iletişim kurabilir. | |
PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Türkçe Eğitiminin gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımıyla birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanabilir. | |
PÖÇ15 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe Eğitimiyle ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerleri gözeterek denetleyebilir ve bu değerleri öğretebilir. | |
PÖÇ16 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe Eğitimi ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilme ve elde edilen sonuçları kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirebilir. | |
PÖÇ17 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe Eğitimi alanında özümsediği bilgiyi problem çözme ve/veya uygulama becerilerini disiplinler arası çalışmalarda kullanabilir. | 3 |
Haftalık Akış
Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
---|---|---|---|
1 | Dersin amacı, içeriği, değerlendirme yöntemleri ve öğrencilerden beklentiler hakkında bilgi verme. | Ders planının ve ilgili kaynakların gözden geçirilmesi. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
2 | Nitel ve nicel araştırma yöntemleri arasındaki farklar. | Konu ile ilgili kaynak ve materyallerin gözden geçirilmesi. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
3 | Nitel araştırma yönteminin özellikleri. | Konu ile ilgili kaynak ve materyallerin gözden geçirilmesi. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
4 | Nitel araştırma yöntemlerinin kullanıldığı araştırma örnekleri. | Nitel araştırma yöntemlerinin kullanıldığı araştırmaların okunması ve kritik bir biçimde analiz edilmesi. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
5 | Nitel araştırmada örneklem seçimi ve kullanılan örneklem türleri. | Nitel araştırmada örneklem konusuyla ilgili kaynakların okunması ve araştırmaların gözden geçirilmesi. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
6 | Görüşme yöntemi, türleri ve görüşme yapılırken dikkat edilecek noktalar. | Görüşme ile ilgili kaynaklarının ve araştırmaların gözden geçirilmesi. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
7 | Görüşme formu örnekleri, görüşme formunun hazırlanması. | Mevcut görüşme formlarının incelenmesi ve görüşme formunun geliştirilmesi. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
8 | Ara Sınavlar | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
|
9 | Gözlem yöntemi, türleri ve gözlem yaparken dikkat edilecek noktalar | Mevcut gözlem araştırmalarının ve gözlem formlarının incelenmesi ve bir nitel gözlem araştırması planlanması. formlarının incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Örnek Olay, Soru-Cevap |
10 | Gözlem yöntemini kullanarak yapılan araştırmayı ele alma ve geribildirim verme. | Gözlem yöntemini bir araştırmada kullanma. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
11 | Nitel araştırmalarda geçerlik ve güvenirlik | ilgili kaynakların okunması ve gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
12 | Nitel verilerin analiz yöntemleri | İlgili kaynakların okunması ve gözden geçirilmesi. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap, Örnek Olay |
13 | Daha önceki çalışmalardan analiz örneklerinin incelenmesi | Araştırma örneklerinin analiz açısından incelenmesi. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Örnek Olay, Anlatım, Tartışma |
14 | Öğrenciler tarafından yapılan analizlerin incelenmesi. | Nitel verilerin analiz edilmesi | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
15 | Dersin değerlendirilmesi | derste öğrenilenlerin gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
|
17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
---|---|---|---|
Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
AKTS | 6 AKTS |