Genel Bilgi
| Birim | SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
| TEMEL İSLAM BİLİMLERİ (YL) (TEZLİ) | |
| Kod | TİB719 |
| Ad | İslam Hukuku Metodoljisi I |
| Dönem | 2023-2024 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Güz |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. NASİ ASLAN |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Yöntem nosyonunun verilmesi.
Dersin İçeriği
Deliller ve yorumlama yöntemlerine ait ana konular.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
A. Zeydan, el-Veciz
Notlar
İslam Hukuk İlminin Esasları , Prof. Dr. Zekiyyüddin Şa’ban ; Fıkıh Usulü , Prof. Dr. Fahrettin Atar İslam Hukuku Metodolojisi, Prof. Dr. M.Ebu Zehra
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | İslam Hukuk usulünün oluşumu, gelişimi ve kaynaklarını tanıyabilme yetisi elde eder. |
| ÖÇ02 | Fıkıh usulünün asli kaynakları olan Kur’an ve sünneti tanıyabilme ; |
| ÖÇ03 | Tarihi süreçte ve günümüzde ortaya çıkan hadis ve sünnet konularıyla ilgili tartışmalı meseleleri yorumlayabilir. |
| ÖÇ04 | İlahiyat alanındaki ortaya çıkacak yeni problemleri Kur’an, Sünnet ve bunlara bağlı diğer delillerden yararlanarak bilimsel anlamda ifade edebilme ve topluma objektif veriler üretebilmeyi öğrenir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslami ilimlerin tarihi gelişimi, metotları, kavramları ve kaynaklarını bilir, bunlar arasındaki farkları ve benzerlikleri karşılaştırır. | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam düşünce tarihinde kelam, tasavvuf, İslam mezhepleri, İslam hukuku, tefsir ve hadis alanında ortaya çıkan ekollerin doğuşu, teşekkül süreci, temel görüşleri, kaynakların ve İslam düşüncesine katkılarını bilir | 5 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslami ilimler sahasında ortaya konulan tarihsel tecrübe ve bilimsel birikimi sorgular, tasnif eder, güncel meselelerin çözümünde bundan yararlanır | 4 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Günümüz ihtiyaçları doğrultusunda temel dinî problemlere çözüm üretebilme becerisi kazanır | 4 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel İslam bilimleri alanında bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak araştırma yapabilme becerisi kazanır | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel dini metinleri okuma açıklama ve yorumlama becerisine sahip olur | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel Din bilimleriyle ilgili ulusal ve uluslar arası çalışmaları takip etme, anlama becerisine sahip olur | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanıyla ilgili bilimsel bir zihniyete sahip olur | 4 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanıyla ilgili kaynakları kullanabilecek ve elde ettiği bilgileri paylaşabilecek düzeyde yabancı dil bilir | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki alanını ilgilendiren resmi ve özel kurumlarla işbirliği içersinde çalışır | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İlahiyat alanında bilimsel bilgi üretir. Elde ettiği temel dini bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir | 3 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili toplumsal ihtiyaç ve problemlere çözüm üretebilecek araştırmalar yapar | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel İslam Bilimleri alanına uygun yöntem teknik materyal ve teknolojik imkânları kullanır | 3 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Fıkıh Usulüne Dair Genel Bilgiler Fıkıh Usulünün Tarifi Usulcünün Faaliyet Tarzı Fakihin Faaliyet Tarzı Fıkıh Usulünün Doğuşu | İlgili kaynaklardan okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Şer’i Hükümlerin Delilleri : ( İslam Hukukun Kaynakları ) İttifak Edilen Deliller İhtilaf Edilen Deliller Bütün Delillere Ait Ortak Bilgiler | -İlgili kaynaklardan okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 3 | Kitap, “Kitab”ın Tarifi Kitab’ın Kaynak Değeri ve Kaynaklar Arasındaki Yeri Kitab’ın Hükümlre Delaleti Kitab’ın Hükümleri Açıklayışı | -İlgili kaynaklardan okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 4 | II. Sünnet Sünnet’in Tarifi ve Nevileri Sünne’in Kaynak Değeri Sünnet’in Kitaba Göre Yeri | -İlgili kaynaklardan okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 5 | III. İcma İcmanın Tarifi İcmanın Gerçekleşmesinin Şartları İcmanın Nevileri İcmanın Kaynak Değeri | -İlgili kaynaklardan okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 6 | Kıyasın Tarifi ve Örnekler | -İlgili kaynaklardan okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 7 | Kıyasın Hüccet Değeri Kıyasın Rükünleri ve Şartları | İlgili kaynaklardan okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 8 | Ara sınav | - | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | V. Mesalih-i Mürsele Mesalih – i Mürselenin Tarifi Mesalih – i Mürselenin Hüccet Olup Olmadığı Mesalih – i Mürseleye Göre Hüküm Vermenin Şartları | -İlgili kaynaklardan okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 10 | İstihsan Tarifi, Örnekler ve delil oluşu | -İlgili kaynaklardan okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 11 | Örf, Kısımları ve hüccet değeri | -İlgili kaynaklardan okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 12 | Seddi Zerayi’, Tarifi, Delil oluşu | -İlgili kaynaklardan okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 13 | Şer’u Men Kablena ve hüccet Değeri | -İlgili kaynaklardan okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 14 | Sahabi Kavli ve Hüccet Değeri | -İlgili kaynaklardan okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 15 | İstishab Esası ve bundan çıkan İlkeler | -İlgili kaynaklardan okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 16 | Yıl sonu Sınavı | - | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Bütünleme Sınavı | - | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||