ILH308 İslam Mezhepleri Tarihi II

3 AKTS - 2-0 Süre (T+U)- 6. Yarıyıl- 2 Yerel Kredi

Genel Bilgi

Kod ILH308
Ad İslam Mezhepleri Tarihi II
Dönem 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı
Yarıyıl 6. Yarıyıl
Süre (T+U) 2-0 (T-U) (17 Hafta)
AKTS 3 AKTS
Yerel Kredi 2 Yerel Kredi
Eğitim Dil Türkçe
Seviye Lisans Dersi
Tür Normal
Öğretim Şekli Yüz Yüze Öğretim
Bilgi Paketi Koordinatörü Prof. Dr. YUSUF GÖKALP
Dersin Öğretim Elemanı
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır. Bir önceki dönem grupları ve öğretim elemanları gösterilmektedir.
Prof. Dr. YUSUF GÖKALP (A Grubu) (Sor. Öğr. Ele.)
Prof. Dr. YUSUF GÖKALP (B Grubu) (Sor. Öğr. Ele.)
Dr. Öğr. Üyesi FATMANUR ALİBEKİROĞLU (C Grubu) (Sor. Öğr. Ele.)


Dersin Amacı / Hedefi

İslam düşünce tarihinin ilk dönemlerinde ortaya çıkan siyasi-itikadi nitelikli mezhepler ve bunların içerisinde yer aldığı din anlayışlarının genel özellikleri hakkında bilgi sahibi olmak, alanla ilgili analiz, yorum ve mukayese becerisi kazanmak.

Dersin İçeriği

Sünni din anlayışının ortaya çıkışı, Rey ve Hadis taraftarları Esarilik, Maturidilik ve Selefilik-Vehhabilik; Günümüz Şiiliği; Babilik-Bahailik; Kadıyanilik; Dürzilik; Nusayrilik; Yezidilik; İslamcılık, İslam Modernizmi ve Ceditcilik; Alevilik-Bektaşilik; Tarih boyunca Türklerin benimsediği mezhepler

Dersin Ön Koşulu

Zorunlu ve seçmeli dersleri almış olmak.

Kaynaklar

Sönmez Kutlu, Mezhepler Tarihine Giriş; İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, ed. Hasan Onat, Sönmez Kutlu, Grafiker Yayınları.

Notlar

TDV İslam Ansiklopedisi ilgili maddeler


Dersin Öğrenme Çıktıları

Sıra Dersin Öğrenme Çıktıları
ÖÇ01 İslam Mezhepler Tarihinin oluşum ve gelişim süreçlerini açıklar.
ÖÇ02 Mezhepler tarihinin temel metinlerini okur, açıklar ve yorumlar.
ÖÇ03 Farklılıkların bir arada yaşamasına mezhep taassubundan kaynaklanan mevcut problemlerin çözümüne katkıda bulunur.
ÖÇ04 Günümüzde yaşayan mevcut dini akımları ortaya çıkış sebeplerine göre tasnif eder.
ÖÇ05 Günümüzde yaşayan dini akımları zihniyetlerine göre analiz eder.


Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi

Sıra Tür Program Öğrenme Çıktıları Duzey
PÖÇ01 Bilgi - Kuramsal, Olgusal İslam Dini´´nin temel kavramları, kaynakları, esasları, değerleri ve felsefesini tanımlar.
PÖÇ02 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Din olgusunun, insan ve toplum yapısının oluşmasına, değişmesine ve gelişmesine etkilerini açıklar. 3
PÖÇ03 Bilgi - Kuramsal, Olgusal İslam Tarih ve Medeniyetinin oluşum ve gelişim süreçlerini açıklar. 3
PÖÇ04 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Müslüman toplumların sosyo-kültürel, dinî, siyasî ve iktisadî yapısını tanımlar. 5
PÖÇ05 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Temel dini metinleri okur, açıklar ve yorumlar.
PÖÇ06 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak doğru dini bilgiye ulaşır, elde edilen bilgiyi değerlendirir ve kullanır.
PÖÇ07 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Günümüz ihtiyaçları çerçevesinde temel dinî problemleri tespit eder ve çözüm üretir. 4
PÖÇ08 Bilgi - Kuramsal, Olgusal İslam tarihi, kültürü, sanat ve edebiyatı alanında bilgi ve beceri kazanır. 2
PÖÇ09 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Bilimsel ve felsefî alanda elde edilen birikimleri ilahiyat alanına taşır.
PÖÇ10 Bilgi - Kuramsal, Olgusal İslami ilimler tarihinde ortaya konan bilimsel birikim ve tarihi tecrübeyi tasnif eder ve sorgular.
PÖÇ11 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Dini değerlerin toplumda birleştirici, bütünleştirici, uzlaştırıcı rolüne uygun tutum ve davranışları destekler. 5
PÖÇ12 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı İtikat, ibadet, ahlak ve muamelât açısından İslam dinini doğru olarak açıklar. 3
PÖÇ13 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Din, bilim, sanat, felsefe ve ahlakın birbirlerini tamamlayan unsurlar olduğunu ve birlikte düşünülmesi gerektiğini ayırt eder.
PÖÇ14 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği İnanca ve kutsallık atfedilen değerlere saygı gösterir, bir arada yaşama kültürünü destekler. 5
PÖÇ15 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Mesleki gelişiminin yanı sıra, ilgi yetenekleri doğrultusunda bilimsel, sosyal, kültürel ve sanatsal alanlarda öğrenme gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir.
PÖÇ16 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Pratik din hizmetleri, din eğitimi ve öğretimi alanlarında görev yapar.


Haftalık Akış

Hafta Konu Ön Hazırlık Yöntemler
1 Ehl-i Sünnet; Sünni din anlayışının ortaya çıkışı, rey ve hadis taraftarları İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, 343-391. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
2 Esarilik, Maturidilik ve Selefilik İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, 365-416. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
3 Günümüz Şiiliği; alt grupları, coğrafi dağılımı, nüfüs bilgileri İslam dünyası içerisindeki yerleri Adem Arıkan , İslam Dünyasının Mezhep Haritası ve Nüfus Dağılımı, İslami Araştırmalar, 2018; 29 (2), 348-379. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
4 İmamiyye Şiası, Zeydilik ve İsmaililiğin günümüzdeki durumları ve Sünnilikle ilişkileri Kalaycı, M., “Şiîlik-Sünnîlik İlişkisinin Kapsamı ve Sınırlarına Dair Metodolojik Mülahazalar” Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
5 Babilik-Bahailik; doğuşu, tarihçesi, görüşleri ve literatürü İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, 509-526. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
6 Kadıyanilik; doğuşu, tarihçesi, görüşleri ve literatürü İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, 531-553; Fığlalı, E.R. (2001). Kâdiyânilik. TDİA., XXIV, ss. 137-139. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
7 Dürzilik; doğuşu, tarihçesi, görüşleri ve literatürü İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, 269-294. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
8 Ara sınav Konu tekrarı Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav
9 Nusayrilik; doğuşu, tarihçesi, görüşleri ve literatürü İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, 299-337. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
10 Vehhabilik; genel görüşleri ve zihniyet yapıları İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, 483-503. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
11 İslamcılık, İslam Modernizmi ve Ceditcilik Adem Arıkan, “Çağdaş İslâm Akımları”, İslam Mezhepleri Tarihi, ed. Mehmet Saffet Sarıkaya, Mehmet Ümit, Nobel Yayınları, Ankara 2021. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
12 Tarih boyunca Türklerin benimsediği mezhepler Kutlu, Sönmez, Türkler ve İslam Tasavvuru, İSAM yayınları, Ankara 2011. Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
13 Yazılı kaynaklara göre Alevilik-Bektaşilik ve dini statüsü I • Onat, Hasan, “Değişim Sürecinde Alevilik”, Köprü, sayı 62, Bahar 1998; “Kızılbaşlık Farklılaşması Üzerine” İslamiyat, VI/III, 2003 Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
14 Yazılı kaynaklara göre Alevilik-Bektaşilik ve dini statüsü II • Kutlu, Sönmez , Din Anlayışındaki Farklılaşmalar Türkiye’de Alevilik-Bektaşilik, Ankara 2003 Öğretim Yöntemleri:
Grup Çalışması, Anlatım, Soru-Cevap
15 Küreselleşme, göç, şehirleşme vb. olguların İslam mezhepleri üzerindeki etkileri Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
16 Final sınavı Konu tekrarı Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav
17 Final sınavı Konu tekrarı Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav


Öğrenci İş Yükü - AKTS

Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 2 28
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 2 28
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
Ödev, Proje, Diğer 0 0 0
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 6 6
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 16 16
Toplam İş Yükü (Saat) 78
Toplam İş Yükü / 25 (s) 3,12
AKTS 3 AKTS

Güncelleme Zamanı: 06.05.2024 10:06