TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | ECF204 |
| Ad | Farmasötik Botanik Laboratuvarı |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 4. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 0-3 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 2 AKTS |
| Yerel Kredi | 1.5 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. SERPİL DEMİRCİ KAYIRAN |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır. Bir önceki dönem grupları ve öğretim elemanları gösterilmektedir. Doç. Dr. SERPİL DEMİRCİ KAYIRAN (B Grubu) (Sor. Öğr. Ele.) |
Dersin Amacı / Hedefi
Bu ders kapsamında, ilaç etken maddeleri taşıyan tıbbi bitki türlerinin genel özellikleri, sınıflandırılması, familya ve tür teşhisleri, morfolojik ve anatomik yapıları, taşıdıkları etken madde ve kullanılış amaçlarının uygulamalı olarak öğrenmeleri sağlanmaktadır. Ayrıca doğadan tıbbi bitki örneği toplama, herbaryum örneği oluşturma, herbaryumun Eczacılık açısından öneminin uygulamalı olarak verilmesi amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Bitki hücresi ve bitki hücresinin genel yapısı, hücre çeperi,vakuol ve kristaller, bitkisel biyolojik makro moleküller, bitki hücresinde mitoz ve mayoz bölünmeler, bitkisel dokular. Türkiye florası ve bitki sistematiği. Farmasötik Botanikin tanımı ve eczacılıktaki önemi, genel kavramlar. Bitkilerin ve drogların adlandırılması ve sınıflandırılması, bitki ve drogların biyolojik aktif bileşikleri. Tıbbi bitki gruplarının morfolojik ve anatomik özellikleri. Bacteriophyta, Cyanophyta, Phycophyta, Mycophyta, Likenler, Bryophyta, Pteridophyta, Spermatophyta; Gymnospermae ve Angiospermae; Monokotil ve Dikotil bitkilerin özellikleri, karşılaştırılması. Eczacılık bakımından önemli familyalar, bitkiler, drogları, etken maddeleri, etki ve kullanılışları. Türkiye tıbbi bitkilerinin yayılışı ve kullanılışları. Bitki teşhisi, herbaryum, herbaryum materyali oluşturma, herbaryumun eczacılık bakımından önemi.
Dersin Ön Koşulu
Yoktur.
Kaynaklar
Farmasötik Botanik Ders Kitabı
Notlar
Farmasötik Botanik Laboratuvarı Föyü
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Bitki morfolojisinde ve anatomisinde kullanılan temel kavramları açıklar. |
| ÖÇ02 | Bitki hücresi ve bitki hücresinin genel yapısı, hücre çeperi, vakuol ve kristaller, bitkisel biyolojik makromoleküller, bitki hücresinde mitoz ve mayoz bölünmeler, bitkisel dokuları açıklar. |
| ÖÇ03 | Bitkisel nişastaları tanımlar. |
| ÖÇ04 | Eczacılık açısından önemli olan mantar ve eğreltileri açıklar. |
| ÖÇ05 | Açık tohumlu bitki gruplarına ait bitkisel drogları kavrar. |
| ÖÇ06 | Monokotil bitki grubu içerisinde tıbbi öneme sahip bitki türlerini uygulamalı olarak kavrar. |
| ÖÇ07 | Toprak altı ve toprak üstü metamorfozlarını açıklar. |
| ÖÇ08 | Dikotiledon bitki grubu içerisinde tıbbi öneme sahip bitki türlerini uygulamalı kavrar. |
| ÖÇ09 | Tıbbi bitkilerin tedavi amaçlı kullanımında dikkat edilmesi gereken temel prensiplerini açıklar. |
| ÖÇ10 | Tıbbi bitki drogları, etken maddeleri, etki ve kullanılışları hakkında uygulamalı olarak açıklar. |
| ÖÇ11 | Türkiye florası, bitki sistematiği ve binominal adlandırmayı açıklar. |
| ÖÇ12 | Eczacılık açısından önemli olan ülkemizde ve dünyada yetişen bitki familyalarını tanımlar. |
| ÖÇ13 | Tıbbi bitki teşhisinin farmasötik ürün hazırlamadaki önemini kavrar. |
| ÖÇ14 | Doğadan bitki toplama (araziçalışmaları), Herbaryum materyali oluşturma, herbaryumun önemi ve kullanım amaçlarını açıklar. |
| ÖÇ15 | Bitki teşhisi, Türkiye florasını, bitki teşhis anahtarlarını, herbaryum örneklerini kavrar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Farmasötik alanda yeterli bilgiye sahip olur ve edindiği bilgileri geliştirir. | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Mevcut yasalar ve mevzuat doğrultusunda, etik sorumluluk ile mesleki bilgileri kavrar. | |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İlaç konusunda edindiği bilgiler ile hastaya, topluma ve sağlık personeline danışmanlık hizmeti sunar, ileri düzeydeki bilgi ve becerisini eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | 1 |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Eczacılık alanında tarihi ve güncel gelişmelere ulaşma, bilimsel ve kanıta dayalı verileri izleme, değerlendirme ve uygulama bilgisine sahip olur. | 2 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinik eczacılık temelini öğrenerek, ilaç/hasta odaklı eczacılık uygulamalarının ve bireyselleşmiş farmasötik bakım hizmetinin sağlanmasına yardımcı olacak bilgi ve beceriye sahip olur. | |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Eczacılık meslek ve eğitiminin gelişimine ait olay ve olguları araştırma, değerlendirme ve çözümlemede rol alır. | 3 |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Eczacılık meslek bilgilerini, farklı disiplinlerden gelen bilgilerle bütünleştirip geliştirir ve edinmiş olduğu bilgileri toplumun sağlık düzeyinin ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi için kullanır. | 3 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel bilimler ve temel tıp bilimlerinin kavram ve uygulamalarını ilaç ve eczacılık alanında etkili bir şekilde kullanılır, yaşam boyu öğrenme ilkesi ile bilgilerini doğru bilgi kaynakları ile günceller. | 2 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Sözlü ve yazılı olarak etkili iletişim kurar. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Atatürk İlke ve İnkılaplarına bağlı evrensel bilgi ile donanmış, Türkçeyi doğru kullanan en az bir yabancı dil bilen eczacı olarak bilgi birikimini kullanarak mesleğini yürütür. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları, profesyonel kimliği ile meslektaşlarına rol model ve topluma örnek olur. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Toplumun sağlık düzeyinin ve kalitenin yükseltilmesine yönelik sağlık politikaları ve sağlık ekonomisi, eczane yönetimi konularında bilgi sahibi olur ve farmasötik alandaki problemleri tanımlar. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Güncel sağlık ve tedavi sorunları hakkında bilgileri kavrar, bu konularda ulusal ve uluslararası toplantılara katılır ve toplum sağlığı konusunda etkin rol oynar. | 1 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Hastalıklar ile ilgili temel bilgileri edinir, tedavide kullanılan ilaçlar hakkında akılcı ilaç kullanımına uygun kararlar verir. | 1 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Bitki morfolojisinde ve anatomisinde kullanılan temel kavramlar, bitkisel dokulardan kesit alma, yüzeysel ve enine kesit, mikroskop kullanımı, bitki hücresi ve bitki hücresinin genel yapısı, hücre çeperi, vakuol ve kristaller, bitkisel biyolojik makromoleküller, | Deneylerin okunması, hazırlıkların yapılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 2 | Nişasta incelemesi, Solanum tuberosum, Triticum vulgare, Oryza sativa, Zea mays türlerinde nişasta yapılarının mikroskop altında incelenmesi. | Deneylerin okunması, hazırlıkların yapılması literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 3 | Mycophyta, Eumycetes (Gerçek Mantarlar), Ascomycetes (Askuslu Mantarlar): Saccharomycetaceae (Maya Mantarları), Aspergillaceae (Yeşil Küf Mantarları), Clavicipitaceae (Ergo Alkaloitlerini Taşıyanlar) Basidiomycetes (Bazidiyumlu Mantarlar): Agaricaceae (Şapkalı Mantarlar), tıbbi kullanımı olan ve gıda olarak kullanılan makro mantarların uygulamalı olarak incelenmesi; Pteridophyta (Eğreltiler), Equisetaceae, Equisetum telmatei türünün uygulamalı olarak incelenmesi. | Deneylerin okunması, hazırlıkların yapılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 4 | Taxaceae, Pinaceae: Pinus nigra, Pinus halepensis türlerinin morfolojik olarak incelenmesi, Pinus nigra yaprak enine kesitinde salgı kanalının mikroskop altında incelenmesi.Cedrus libani, Abies cilicica türlerinin morfolojik olarak incelenmesi, Cupressaceae: Cupressus sempervirens türünün morfolojik olarak incelenmesi | Deneylerin okunması, hazırlıkların yapılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 5 | monokotiledonlar (Tek çenekliler): Liliaceae, Amaryllidaceae: Narcissus tazetta türünün morfolojik olarak incelenmesi, Iridaceae: Galanthus nivalis, Iris pseudoacorus, Freesia refracta türlerinin morfolojik olarak incelenmesi. | Deneylerin okunması, hazırlıkların yapılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 6 | Kök İncelemesi, toprak altı ve toprak üstü metamorfozları, kristaller, Allium cepa soğan kabuğunda prizmatik kristallerin incelenmesi, Alliaceae: Allium rotundum morfolojik olarak olarak incelenmesi, Asparagaceae: Hyacinthus orientalis türünün morfolojik olarak olarak incelenmesi, Poaceae. | Deneylerin okunması, hazırlıkların yapılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 7 | çiçek incelemesi, Ranunculaceae: Ranunculus ficaria türünün morfolojik olarak olarak incelenmesi, nektaryumun mikroskop altında incelenmesi, Fagaceae: Quercus macrolepis türünün morfolojik olarak olarak incelenmesi, Moraceae: Ficus carica türünün morfolojik olarak olarak incelenmesi, meyve sapı enine kesitinde druz kristallerinin mikroskop altında incelenmesi. | Deneylerin okunması, hazırlıkların yapılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 8 | Ara sınav | Yazılı Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Yaprak incelemesi, Lauraceae: Laurus nobilis türünün morfolojik olarak olarak incelenmesi, yaprak enine kesitinde uçucu yağ hücresinin mikroskop altında incelenmesi, Papaveraceae: Papaver rhoeas türünün morfolojik olarak olarak incelenmesi, Brassicaceae: Sinapis arvensis türünün morfolojik olarak olarak incelenmesi, Myrtaceae: Eucalyptus camaldulensis türünün erken ve geç dönem yaprak incelenmesi, yaprak enine kesitinde amfistomatik yaprak tipinin mikroskop altında incelenmesi. | Deneylerin okunması, hazırlıkların yapılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 10 | Meyve incelemesi, Rosaceae: Rosa damascena türünün morfolojik olarak incelenmesi, Fabaceae: Ceratonia siliqua türünün meyve ve yaprak tipinin morfolojik olarak incelenmesi, Robinia pseudoacacia türünün çiçek yapısının morfolojik olarak incelenmesi. | Deneylerin okunması, hazırlıkların yapılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 11 | Malvaceae: Malva sylvestris türünün morfolojik olarak incelenmesi, Apiaceae: Tordylium apulum türünün çiçek ve meyve yapısının morfolojik olarak incelenmesi, Foeniculum vulgare türünün meyve enine kesitinde salgı kanallarının mikroskop altında incelenmesi, Lamiaceae: Salvia sp. türünün morfolojik olarak incelenmesi, yaprak yüzeysel kesitinde salgı tüylerinin mikroskop altında incelenmesi. | Ders kitapları, konu ile ilgili güncel literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 12 | Scrophulariaceae, Solanacae: Datura stromonium türünün morfolojik olarak incelenmesi, Nicotiana tabacum yaprak enine kesitinde Solanaceae tipi salgı tüyünü mikroskop altında incelenmesi, Asteraceae: Achillea millefolium türünün morfolojik olarak incelenmesi. | Deneylerin okunması, hazırlıkların yapılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 13 | Bitki teşhisi, Türkiye florasının incelenmesi, bitki teşhis anahtarlarının incelenmesi, herbaryum örneklerinin incelenmesi ve familya ve tür teşhisi | Deneylerin okunması, hazırlıkların yapılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 14 | Doğadan bitki toplama (arazi çalışması), | Deneylerin okunması, hazırlıkların yapılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 15 | 2 Tıbbi ve aromatik bitkiler bahçesindeki örneklerin incelenmesi, kampüs içerisinde arazi çalışmasının yapılması. Herbaryum materyali oluşturma, herbaryumun önemi ve kullanım amaçları | Deneylerin okunması, hazırlıkların yapılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 16 | Final | Konu tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Final sınavı | Konu tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 1 | 14 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 3 | 3 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 9 | 9 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 54 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 2,16 | ||
| AKTS | 2 AKTS | ||