TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | BB0049 |
| Ad | Sebzelerde Dihaploidizasyon |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 4-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 4 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Doktora Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. İLKNUR SOLMAZ |
Dersin Amacı / Hedefi
Sebzelerde kısa sürede safhatların geliştirilmesi amacıyla haploidi tekniklerinin uygulanışları, haploid bitkilerden katlanmış diploid bitkilerin geliştirilmesi bu dersin amacını oluşturmaktadır.
Dersin İçeriği
Haploidi tekniğinin önemi, haploid bitkilerin doğal oluşum yolları, in vivo ve in vitro tekniklerle (anter kültürleri, ovul - ovaryum kültürleri, polen ışınlama v.b.) elde edilmesi, elde edilen haploidlerin kromozom katlamaları ile dihaploidizasyonu, ploidi belirlemede kullanılan direkt ve indirekt yöntemler, dihaploid bitkilerin ıslahta kullanılmaları ile bu yöntemlerin önemli sebze türlerinde uygulanmasına ilişkin teorik ve pratik bilgiler bu dersin içeriğini oluşturmaktadır.
Dersin Ön Koşulu
Ön koşul yoktur.
Kaynaklar
Hazırlanan ders notları
Notlar
1. Maluszynski, M., Kaska, K.J., Forster, B.P., Szarejko, I., 2003. Doubled Haploid Production in Crop Plants, Kluwer Academic Publishers, 428 p. 2. Bu alanda taranan güncel yayınlar
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Haploidi, dihaploidi, anter-mikrospor ve ovul-ovaryum kültürlerini açıklayabilme becerisini kazanır. |
| ÖÇ02 | Ploidi belirleme kullanılan direkt ve indirekt yöntemlere karar verme ve uygulama konusunda bilgiler edinir. |
| ÖÇ03 | Çeşitli sebze türlerinde dihaploidlerin elde edilişlerini analizleme becerisini kazanır. |
| ÖÇ04 | In vivo ve in vitro metodların uygulanışlarını ayırabilme konusunda bilgiler edinir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Yüksek lisans yeterliliklerine dayalı olarak, alanındaki güncel ve ileri düzeydeki bilgileri özgün düşünce ve/veya araştırma ile uzmanlık düzeyinde geliştirebilir, derinleştirebilir ve alanına yenilik getirecek özgün tanımlara ulaşabilir | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bahçe bitkileriyle ilişkili disiplinler arası etkileşimi kavrar; yeni ve karmaşık fikirleri analiz, sentez ve değerlendirmede uzmanlık gerektiren bilgileri kullanarak özgün sonuçlara ulaşır | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanındaki yeni bilgileri sistematik bir yaklaşımla değerlendirir ve kullanır | 4 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanına yenilik getiren, yeni bir düşünce, yöntem, tasarım ve/veya uygulama geliştirebilir ya da bilinen bir düşünce, yöntem, tasarım ve/veya uygulamayı farklı bir alana uygulayabilir; özgün bir konuyu araştırabilir, kavrar tasarlar ve uygulayabilir | 3 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Yeni ve karmaşık düşüncelerin eleştirel analizini, sentezini ve değerlendirmesini yapabilir | 3 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili çalışmalarda araştırma yöntemlerini kullanabilmede üst düzey beceriler kazanır | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanına yenilik getiren, yeni bir düşünce, yöntem, tasarım ve/veya uygulama geliştiren ya da bilinen bir düşünce, yöntem, tasarım ve/veya uygulamayı farklı bir alana uygulayan özgün bir çalışmayı bağımsız olarak gerçekleştirerek alanındaki ilerlemeye katkıda bulunur | 3 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili en az birer adet bilimsel makaleyi ulusal ve uluslararası hakemli dergilerde yayınlayabilme veya özgün bir yapıt üreterek ya da yorumlayarak alanındaki bilginin sınırlarını genişletebilir | 3 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Disiplinler arası sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapabilir, problem çözme becerilerini disiplinler arası çalışmalarda kullanır | |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Yaratıcı ve eleştirel düşünebilme, sorun çözme ve karar verme gibi üst düzey zihinsel süreçleri kullanarak alanı ile ilgili yeni düşünce ve yöntemler geliştirir | 3 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Ulusal ve uluslararası platformlarda, yerli ve yabancı uzman kişiler ile alanıyla ilgili konuların tartışılmasında özgün görüşler ortaya koyar, bu görüşleri savunabilir; sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştiril bir bakış açısıyla inceler, geliştirir ve gerektiğinde değiştirir; alanında yetkinliğini gösteren etkili bir iletişim kurar | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanında özel konularda uzmanlaşır | 4 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Yaşadığı toplumun bilgi toplumu olma, bunu sürdürebilme, karşılaşılan toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunların çözümüne katkıda bulunabilme | 2 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Haploidizasyon, dihaploidizasyon, anter-mikrospor ile ovul-ovaryum kültürleri tanımları | Ders notu ve önerilen kaynaklardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Haploid bitkilerin spontan oluşum yolları | Ders notu ve önerilen kaynaklardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 3 | Anter kültürü | Ders notu ve önerilen kaynaklardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 4 | Mikrospor kültürü | Ders notu ve önerilen kaynaklardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | Ovul-ovaryum kültürü | Ders notu ve önerilen kaynaklardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 6 | Işınlanmış polen tekniği ve eksik polenlerle uyartım | Ders notu ve önerilen kaynaklardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 7 | Kromozom katlama yöntemler | Ders notu ve önerilen kaynaklardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 8 | Ara sınav | Ölçme Yöntemleri: Ödev, Performans Değerlendirmesi |
|
| 9 | Direkt ve indirekt yöntemlerle ploidi belirleme | Ders notu ve önerilen kaynaklardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 10 | Karpuz ve kavunda dihaploidizasyon | Ders notu ve önerilen kaynaklardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Hıyarda dihaploidizasyon | Ders notu ve önerilen kaynaklardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 12 | Kabakta Dihaploidizasyon | Ders notu ve önerilen kaynaklardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 13 | Cruciferae familyası sebzelerinde dihaploidizasyon | Ders notu ve önerilen kaynaklardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 14 | Umbelliferae familyası sebzelerinde dihaploidizasyon | Ders notu ve önerilen kaynaklardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 15 | Alliaceae familyası sebzelerinde dihaploidizasyon | Ders notu ve önerilen kaynaklardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Solanaceae familyası sebzelerinde dihaploidizasyon | Ders notu ve önerilen kaynaklardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 17 | Yarıyıl sonu sınavları | Ölçme Yöntemleri: Ödev, Performans Değerlendirmesi |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 4 | 56 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 4 | 56 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 12 | 12 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 28 | 28 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 152 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,08 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||