TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TE227 |
| Ad | Eski Türk Edebiyatı I |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 3. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 4-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 4 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. Bilge KARGA GÖLLÜ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Doç. Dr. Bilge KARGA GÖLLÜ
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Bu ders ile Türklerin İslam Kültürü etkisi altında 10-11. yüzyıllardan başlayıp 14. yüzyıla kadarki dönemde geliştirmeye başladıkları Eski Türk Edebiyatının bu yüzyıllara ait önemli şair ve yazarlarının edebi kişiliklerini, eserlerini ve dönemin özelliklerini örnek metinlerden yola çıkarak tanıtmak, anılan döneme ait metinleri anlama ve değerlendirme yeteneği kazandırmak hedeflenmektedir.
Dersin İçeriği
İslamiyet öncesi Türk edebiyatı, İslam kültürü etkisinde gelişen Türk Edebiyatının özellikleri, kaynakları ve İslam kültürü etkisinde gelişen Türk Edebiyatına verilen adlar, İslam kültürünün bilim dalları. Karahanlı dönemi Türk edebiyatı: Kutadgu Bilig, Divanu Lugatit Türk, Atabetül Hakayık. Tezkire-i Satuk Buğra Han, Mukaddimetül Edeb, Şecere-i Ensab, tasavvuf düşünce sistemi, Orta Asya Türk Tasavvuf Edebiyatı ve İlk Türk Sufileri. Ahmed Yesevi, Hakim Süleyman Ata, Şair Ali. 13. yüzyılda Anadoluda gelişen Türk edebiyatı Hacı Bektaş Veli ve Mevlana Celaleddin Rumi'nin hayatı edebi kişiliği ve eserleri. Sultan Veled ve Yunus Emre'nin hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi. Ahmed Fakih ve Şeyyad Hamza'nın hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi. Dehhani'nin hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi. Tursun Fakih'in hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi. 14. yüzyıl Türk Edebiyatı, 14. yüzyıl Orta Asya Sahası Türk Edebiyatı. Rabguzi Mahmud Bin Ali İslam Kutb, Harezmi, Seyfi Serayi, Ebu Hayyan Hüsam Katip, Doğu Türkçesiyle yazılmış diğer eserler. Codex Cumanicus, Bahtiyarname, miracname, tezkiretül evliya. 14. yüzyıl Azeri Sahası Türk Edebiyatı. Hasanoğlu ve Nesimi'nin şiirlerinden örnekler. 14. yüzyıl Anadolu sahası Türk Edebiyatı. Gülşehri, Aşık Paşa ve Hoca Mesud'un hayatı, edebi kişiliği ve eserleri. Şeyhoğlu Mustafa'nın hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi. Eflaki, Ahmedi ve Kadı Burhaneddin'in hayatı edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi bu dersin içeriğini oluşturmaktadır.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Şentürk, Ahmet Şentürk-Ahmet Kartal, Üniversiteler İçin Eski Türk Edebiyatı Tarihi, Dergah Yayınları, İstanbul 2000; Mengi, Mine, Eski Türk Edebiyatı Tarihi, Akçağ Yay., Ankara 2007.
Notlar
Cem Dilçin, Yeni Tarama Sözlüğü, TDK Yay. Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Aydın Kitabevi, Ankara 2008.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | 13.-14. yüzyıl Eski Türk Edebiyatı şairlerini tanır. |
| ÖÇ02 | 13.-14. yüzyıl Eski Türk Edebiyatının özelliklerini saptar. |
| ÖÇ03 | 13.-14. yüzyıl şairlerinin edebi kişilikleri, hayatı ve eserlerini söyler. |
| ÖÇ04 | 13.-14. yüzyıl Eski Türk Edebiyatının genel özelliklerini açıklar. |
| ÖÇ05 | 13.-14. yüzyıl Eski Türk Edebiyatına ait metinleri açıklar. |
| ÖÇ06 | Tasavvuf düşünce sistemini ve özelliklerini tanır. |
| ÖÇ07 | 14. yüzyıl mesnevilerini ve mensur eserlerini ayırt eder. |
| ÖÇ08 | 13. yüzyıl mesnevilerini ve mensur eserlerini açıklar. |
| ÖÇ09 | 13.-14. yüzyıl Eski Türk Edebiyatının tarihi gelişimini tartışır. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihî ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. | 2 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. | |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bağımsız veya grupla birlikte edebî metinler üzerinde çalışma yapabilme yeteneğine sahip olur. | 4 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili temel başvuru kaynaklarını tanır. | 3 |
| PÖÇ05 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatı alanına ilişkin literatür bilgisini kullanır. | 3 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatına ilişkin bilgi ve becerisiyle eleştirel düşünce yetisini kullanır. | 3 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini öğrenir. | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili disiplinler arasındaki etkileşimin farkında olur. | |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat yöntemlerini kullanarak elde edilen sonuçları sözlü ve görsel olarak sunar. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanı ile ilgili kavramları anlayabilen, bilgi aktarabilen, meslektaşları ile iletişim kurabilen, entelektüel birikime sahip olur. | 3 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkçeyi etkin olarak kullanarak yazılı ve sözlü iletişim kurar. | 4 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Eleştirel ve yaratıcı düşünce yetisiyle akademik dürüstlük ilkelerine uygun davranır. | 3 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yaşamı boyunca gerekli olabilecek temel bilgi ve beceriyi kullanarak geliştirir. | |
| PÖÇ14 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel değişim ve gelişim sürecine hâkim olur. | 3 |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkolojinin sorunlarına çözüm üreterek gelişmesine katkı sağlar. | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yeri ve önemini kavrar. | 3 |
| PÖÇ17 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Okuma, dinleme, konuşma, akıcı ve estetik yazı yazma becerilerinin gelişimi için uygun yöntem ve tekniklerini kullanır. | 4 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki gelişimlerinin yanı sıra ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bilimsel, kültürel, sanatsal ve sosyal alanlarda eğitim gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir. | 4 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | İslamiyet öncesi Türk edebiyatı. İslam kültürü etkisinde gelişen Türk Edebiyatının özellikleri, kaynakları ve İslam kültürü etkisinde gelişen Türk Edebiyatı. | İncelenen şairlerin şiirlerinden örnekler. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 2 | Karahanlı dönemi Türk edebiyatı, Kutadgu Bilig, Divanu Lugatit Türk, Atabetül Hakayık. Tezkirei Satuk Buğra Han; Mukaddimetül Edeb, Şecerei Ensab | Örnek metinleri okuma, açıklama. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 3 | Tasavvuf düşünce sistemi. Orta Asya Türk Tasavvuf Edebiyatı ve İlk Türk Sufileri, Tasavvuf, Ahmed Yesevi, Hakim Süleyman Ata, Şair Ali. | Şairleri ve dönemi tanıtan makaleleri okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 4 | 13. yüzyılda Anadoluda gelişen Türk edebiyatı, Hacı Bektaş Veli ve Mevlana Celaleddin Ruminin hayatı, edebi kişiliği ve eserleri. | İncelenen şairlerin şiirlerinden örnekler. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 5 | Sultan Veled ve Yunus Emrenin hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi. | İncelenen şairlerin şiirlerinden örnekler. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 6 | Ahmed Fakih ve Şeyyad Hamzanın hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi. | İncelenen şairlerin şiirlerinden örnekler. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 7 | Dehhaninin hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi. | İncelenen şairlerin şiirlerinden örnekler. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 8 | Ara Sınav | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Tursun Fakihin hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi. | Örnek metinleri okuma, açıklama. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 10 | 14. yüzyıl Türk Edebiyatı. 14. yüzyıl Orta Asya Sahası Türk Edebiyatı. Rabguzi, Mahmud Bin Ali, İslam, Kutb, Harezmi, Seyfi Serayi, Ebu Hayyan, Hüsam Katip. | Örnek metinleri okuma, açıklama. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 11 | Doğu Türkçesiyle yazılmış diğer eserler: Codex Cumanicus, Bahtiyarname, miracname, tezkiretül evliya. 14. yüzyıl Azeri Sahası Türk Edebiyatı. | Örnek metinleri okuma, açıklama. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 12 | 14. yüzyıl Anadolu sahası Türk Edebiyatı. Gülşehri, Aşık Paşa ve Hoca Mesudun hayatı, edebi kişiliği ve eserleri. | Örnek metinleri okuma, açıklama. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 13 | Şeyhoğlu Mustafanın hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi. | Örnek metinleri okuma, açıklama. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 14 | Eflaki ve Ahmedinin hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi. | Örnek metinleri okuma, açıklama. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 15 | Kadı Burhaneddinin hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi. | Örnek metinleri okuma, açıklama. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 4 | 56 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 4 | 56 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 12 | 12 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 28 | 28 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 152 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,08 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||