TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TE205 |
| Ad | Orhon Türkçesi |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 3. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. ENGİN ÇETİN |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. ENGİN ÇETİN
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Bu dersin amacı öğrencilere Türkçenin yazıyla saptanan ilk dönemi olan Eski Türkçeyi, kullanılan alfabeleri, metinleri ve dil özellikleriyle tanıtmaktır.
Dersin İçeriği
Bu derste Eski Türkçe, Orhon Türkçesi, Uygruca terimlerinin tanımı, kapsamı, dönemin genel özellikleri, I.ve II. Doğu Türk (Köktürk) Kağanlığı anlatılmaktadır.
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
Talat Tekin, Orhon Yazıtları
Notlar
Talat Tekin, Orhon Türkçesi Grameri
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Eski Türkçe terimini ve terimin kapsamını açıklar. |
| ÖÇ02 | Orhon Türkçesi yazı dilini oluşturan tarihi, siyasi ve kültürel ortamı açıklar. |
| ÖÇ03 | Orhon Türkçesi döneminde kullanılan alfabeyi değerlendirir. |
| ÖÇ04 | Orhon Türkçesi yazı diliyle yazılmış yazılı ürünleri özelliklerini sıralar. |
| ÖÇ05 | Orhon Türkçesi metinlerinin bulunuşu ve metinler üzerinde yapılan çalışmaları açıklar. |
| ÖÇ06 | Orhon Türkçesi yazı dilinin özelliklerini değerlendirir. |
| ÖÇ07 | Orhon Türkçesi yazılı ürünlerine ilişkin söz varlığını değerlendirir. |
| ÖÇ08 | Orhon Türkçesine ilişkin özellikleri diğer dönem ve sahaları değerlendirir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihî ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. | 3 |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bağımsız veya grupla birlikte edebî metinler üzerinde çalışma yapabilme yeteneğine sahip olur. | 2 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili temel başvuru kaynaklarını tanır. | 4 |
| PÖÇ05 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatı alanına ilişkin literatür bilgisini kullanır. | 3 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatına ilişkin bilgi ve becerisiyle eleştirel düşünce yetisini kullanır. | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini öğrenir. | 2 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili disiplinler arasındaki etkileşimin farkında olur. | 4 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat yöntemlerini kullanarak elde edilen sonuçları sözlü ve görsel olarak sunar. | 3 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanı ile ilgili kavramları anlayabilen, bilgi aktarabilen, meslektaşları ile iletişim kurabilen, entelektüel birikime sahip olur. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkçeyi etkin olarak kullanarak yazılı ve sözlü iletişim kurar. | 2 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Eleştirel ve yaratıcı düşünce yetisiyle akademik dürüstlük ilkelerine uygun davranır. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yaşamı boyunca gerekli olabilecek temel bilgi ve beceriyi kullanarak geliştirir. | 4 |
| PÖÇ14 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel değişim ve gelişim sürecine hâkim olur. | 2 |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkolojinin sorunlarına çözüm üreterek gelişmesine katkı sağlar. | 3 |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yeri ve önemini kavrar. | 3 |
| PÖÇ17 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Okuma, dinleme, konuşma, akıcı ve estetik yazı yazma becerilerinin gelişimi için uygun yöntem ve tekniklerini kullanır. | 4 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki gelişimlerinin yanı sıra ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bilimsel, kültürel, sanatsal ve sosyal alanlarda eğitim gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Eski Türkçe, Orhon Türkçesi (Köktürkçe), Uygurca terimlerinin tanımı, kapsamı, dönemin genel özellikleri. | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 2 | I. ve II. Doğu Türk (Köktürk) Kağanlığı (Hüküm sürdüğü dönem, coğrafya, devletin siyasi ve idari yapısı, kağanlığı oluşturan topluluklar ve inanç sistemi) | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 3 | Orhon yazıtlarının bulunuşu ve yazıtlarla ilgili çalışmalar, Eski Türkçe çalışmalarına toplu bakış, genel olarak Eski Türkçe ve Orhon Türkçesine ilişkin kaynaklar, Orhon Türkçesi (Köktürkçe) metinleri, yazımda kullanılan alfabe, alfabenin kökeni konusundaki görüşler. | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 4 | Kültigin yazıtı Güney yüzünde yer alan satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özelliklerinin metin içerisinde tespiti | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 5 | Kültigin yazıtı Güney yüzünde yer alan satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 2 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 6 | Kültigin yazıtı Güney yüzünde yer alan satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 3 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 7 | Kültigin yazıtı Güney yüzünde yer alan satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 4 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınav | Anlatılan konuların ders notları ve kaynakların tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Kültigin yazıtı Güney yüzünde yer alan satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 5 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 10 | Kültigin yazıtı Güney yüzünde yer alan satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 6 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 11 | Kültigin yazıtı Güney yüzünde yer alan satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 7 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 12 | Tunyukuk yazıtındaki satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 1 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 13 | Tunyukuk yazıtındaki satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 2 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 14 | Çoyr ve Kül İç Çor yazıtlarındaki satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özelliklerinin metin içerisinde tespiti | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 15 | Çoyr ve Kül İç Çor yazıtlarındaki satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özelliklerinin metin içerisinde tespiti 2 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan konuların ders notları ve kaynakların tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan konuların ders notları ve kaynakların tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 6 | 6 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 16 | 16 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 78 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,12 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||