TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TE420 |
| Ad | Çağatayca ve Çağatay Edebiyatı |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 8. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. AYŞEHAN DENİZ ABİK |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır. Bir önceki dönem grupları ve öğretim elemanları gösterilmektedir. |
Dersin Amacı / Hedefi
Bu ders ile Türk dili tarihinde Çağataycanın klasik ve klasik sonrası dönemini Çağatayca içinde ayırıcı özellikleri ve diğer tarihi yazı dillerinden ayırt edici özellikleri ile tanıtmak amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Çağataycanın klasik döneminin klasik öncesi ve sonrası ile karşılaştırılarak değerlendirilmesi, Çağatayca sonrası gelişen yazı dillerinin değerlendirilmesi bu dersin içeriğini oluşturmaktadır.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Ali Şir Nevayi, Hüseyin Baykara, Ebulgazi Bahadır Han
Notlar
Ali Şir Nevayi, Hüseyin Baykara, Ebulgazi Bahadır Han
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Çağataycanın klasik ve klasik sonrası döneminin dil ve edebiyatını daha önceki ve sonraki yazı dilleri ile karşılaştırarak açıklar. |
| ÖÇ02 | Öğrenci,Türkçenin z/ş kolunun 15. Yüzyıldan sonra iki ana yazı dilinden biri olan Çağatayca (Doğu Türkçesi) yazı dilinin klasik dönemini değerlendirir. |
| ÖÇ03 | Çağatay Türkçesinin klasik sonrasında sonra gelişen yazı dillerinin bu dönemle bağını açıklar. |
| ÖÇ04 | Çağataycanın klasik öncesi ve klasik döneminin ses bilgisi, biçim bilgisi ve söz varlığını açıklar. |
| ÖÇ05 | Türk dilinin tarihi dönemlerinden Çağatay Türkçesinin klasik bir edebiyat yaratmasının temellerini açıklar. |
| ÖÇ06 | Çağatay Türkçesinin klasik ve klasik sonrası dönemi ile eş zamanlı Osmanlı Türkçesi arasındaki ilişkileri değerlendirir. |
| ÖÇ07 | Dil ve tarih arasındaki ilişkiyi uygulama yoluyla sınıflandırır. |
| ÖÇ08 | Çağatay Türkçesi ile aynı dönemde bir arada yaşayan Osmanlı Türkçesi arasındaki farklılıkları açıklar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihî ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. | 4 |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bağımsız veya grupla birlikte edebî metinler üzerinde çalışma yapabilme yeteneğine sahip olur. | |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili temel başvuru kaynaklarını tanır. | |
| PÖÇ05 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatı alanına ilişkin literatür bilgisini kullanır. | 4 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatına ilişkin bilgi ve becerisiyle eleştirel düşünce yetisini kullanır. | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini öğrenir. | 4 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili disiplinler arasındaki etkileşimin farkında olur. | |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat yöntemlerini kullanarak elde edilen sonuçları sözlü ve görsel olarak sunar. | 3 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanı ile ilgili kavramları anlayabilen, bilgi aktarabilen, meslektaşları ile iletişim kurabilen, entelektüel birikime sahip olur. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkçeyi etkin olarak kullanarak yazılı ve sözlü iletişim kurar. | 3 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Eleştirel ve yaratıcı düşünce yetisiyle akademik dürüstlük ilkelerine uygun davranır. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yaşamı boyunca gerekli olabilecek temel bilgi ve beceriyi kullanarak geliştirir. | 4 |
| PÖÇ14 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel değişim ve gelişim sürecine hâkim olur. | 4 |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkolojinin sorunlarına çözüm üreterek gelişmesine katkı sağlar. | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yeri ve önemini kavrar. | 3 |
| PÖÇ17 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Okuma, dinleme, konuşma, akıcı ve estetik yazı yazma becerilerinin gelişimi için uygun yöntem ve tekniklerini kullanır. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki gelişimlerinin yanı sıra ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bilimsel, kültürel, sanatsal ve sosyal alanlarda eğitim gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir. | 4 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Çağataycanın klasik döneminin klasik öncesi ve sonrası ile karşılaştırılarak değerlendirilmesi, Çağatayca sonrası gelişen yazı dillerinin değerlendirilmesi | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 2 | Ali Şir Nevayinin şiirlerinden seçilmiş matbu metinler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları, sözvarlığı çalışması 1 | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 3 | Ali Şir Nevayinin şiirlerinden seçilmiş matbu metinler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları, sözvarlığı çalışmaları 2 | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 4 | Ali Şir Nevayinin şiirlerinden seçilmiş matbu metinler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları, sözvarlığı çalışmaları 3 | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 5 | Ali Şir Nevayinin şiirlerinden seçilmiş matbu metinler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları, sözvarlığı çalışmaları 4 | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 6 | Ali Şir Nevayinin şiirlerinden seçilmiş matbu metinler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları, sözvarlığı çalışmaları 5 | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 7 | Babür Divanından basma ve yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi, söz varlığı çalışmaları. | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 8 | Ara Sınav | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Babürün Vekayiiinden seçilmiş çevriyazılı metin üzerinde anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi , sözvarlığı çalışmaları 1 | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 10 | Babürün Vekayiiinden seçilmiş çevriyazılı metin üzerinde anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi , sözvarlığı çalışmaları 2 | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 11 | Şeybani Han Divanından seçilmiş çevriyazılı metin üzerinde anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi , sözvarlığı çalışmaları . | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 12 | Ebul Gazi Bahadır Hanın Şecerei Terakime adlı eserinin yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları 1 | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 13 | Ebul Gazi Bahadır Hanın Şecerei Terakime adlı eserinin yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim biigisi çalışmaları 2 | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 14 | Bayram Han ve Sufi Allahyarın şiirlerinden yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi , sözvarlığı çalışmaları 1 | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 15 | Bayram Han ve Sufi Allahyarın şiirlerinden yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi , sözvarlığı çalışmaları 2 | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları 1 | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları 2 | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 6 | 6 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 16 | 16 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 78 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,12 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||