TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | RTS700 |
| Ad | Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve Etik (Z) |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Güz |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Ensitü Bilimsel Araştırma Yöntemleri |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. ÖZGÜR İLKE ŞANLIER YÜKSEL |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Doç. Dr. ÖZGÜR İLKE ŞANLIER YÜKSEL
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Sosyal bilimlerde araştırmanın kuramsal temelleri ve kavramları tartışılarak, nicel ve nitel araştırma paradigmalarına ilişkin farklılıkların öğrenilmesi ve araştırma desenlenmesi amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve Etik dersinde öncelikle sosyal bilimlerde araştırmanın kuramsal temelleri ve kavramları tartışılarak, nicel ve nitel araştırma paradigmalarına ilişkin farklılıklar sorgulanacaktır. Araştırmanın desenlenmesi, sayıltıları ve sorularının oluşturulmasının yanı sıra genelde sosyal bilimler alanında özelde de iletişim alanıyla ilgili araştırmalarda kullanılan veri toplama teknikleri ile çözümlemeleri incelenecek konular arasındadır. Ayrıca dersin amaçları arasında, yüksek lisans öğrencilerine tez projesi yazım aşamasıyla ilgili bilgiler aktarmak, tez yazım aşamasında karşılaşılacakları muhtemel sorunlara işaret etmek ve çözüm geliştirmek yer almaktadır. Ders, araştırma ve raporlama etiği konularını da kapsamaktadır.
Dersin Ön Koşulu
N/A
Kaynaklar
APA Publication Manual (.pdf olarak ulaşılabilir) Demir, Ömer (2000). Bilim felsefesi. Ankara: Vadi. Eco, Umberto (2017). Tez Nasıl Yazılır? İstanbul: Can. Emerson, R. M., Fretz, R. I. ve Shaw, L. L. (2008). Bütün yönleriyle alan çalışması: Etnografik alan notları yazımı. Ankara: Birleşik. Erdoğan, Emre ve Uyan-Semerci, Pınar (2021). Toplumsal araştırma yöntemleri için bir rehber: gereklilikler, sınırlılıklar ve incelikler. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2021. Ergül, Hakan, Gökalp, Emre ve Cangöz, İncilay (2012). Medya ne ki… Her şey yalan! Kent yoksullarının günlük yaşamında medya. İstanbul: İletişim. Köker, Levent (2008). İki farklı siyaset: Bilgi teorisi-siyaset bilimi ilişkileri açısından pozitivizm ve eleştirel teori. Ankara: Dipnot. Kuş, Elif (2009). Nicel-nitel araştırma teknikleri: sosyal bilimlerde araştırma teknikleri nicel mi? nitel mi? Ankara: Anı. Mills, C. Wright (2016 [1959]). Sosyolojik tahayyül. İstanbul: Hil. Neuman, W. Lawrence (2011). Toplumsal Araştırma Yöntemleri (2 Cilt). İstanbul: Yayın Odası Yayınları. SBE Tez Yazım Kılavuzu (.pdf olarak ulaşılabilir)
Notlar
- Derse katılım ve 5 araştırma makalesi özeti (%15) - Araştırma soruları hazırlama (%10) - Açıklamalı kaynakça hazırlama (%15) - Yüksek lisans tezi incelemesi (%15) - Kitap incelemesi (%15) - Araştırma önerisi hazırlama ve final sınavı
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Araştırma yöntemlerini ayırt eder ve tanımlar. |
| ÖÇ02 | Hem nitel hem de nicel yöntemleri kullanır. |
| ÖÇ03 | Araştırma konusunu sorunsallaştırır. |
| ÖÇ04 | Öğrenciler bir araştırma desenler. |
| ÖÇ05 | Araştırma önerisi yazar. |
| ÖÇ06 | Bir araştırmanın bulgu ve sonuçlarını değerlendirir ve raporlar. |
| ÖÇ07 | Araştırmacı olarak etik ilkelerin ve sorumlulukların bilincinde davranır. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Sosyal bilimlerin farklı alanlarında düşünme ve kendi uzmanlık uygulamaları içine uyarlama ve araştırma yapabilme bilgisine sahip olur. | 5 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Radyo, televizyon ve sinema alanında uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır, kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanına ilişkin sanat, estetik, hukuk ve genel kültür bilgisine sahip olur. | 2 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Radyo, televizyon ve sinemanın toplum ve kültür ile bağlantılarını kavrayabilir. | 2 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Radyo, televizyon ve sinema ile teknoloji ve toplum arasındaki ilişkiselliği sorgulayıp, alanın değişen bilimsel dinamiklerini kavrayabilir. | 1 |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Disiplinlerarası çalışma süreçleri gerçekleştirerek alanıyla ilgili araştırmalar yürütür, yeni bilgiler oluşturur. | 5 |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanına ilişkin sanat, estetik, hukuk ve genel kültür bilgisi arasında bağlantılar geliştirebilir. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Radyo, televizyon ve sinema alanında eleştirel düşünme ve yorumlama becerisi kazanır. | 3 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanıyla ilgili çalışmaları bağımsız yürütür. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanıyla ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapar; kişisel, kurumsal ve ekip çalışmalarını organize eder. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanında edindiği kuramsal bilgiyi ve beceriyi eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | 5 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Sorumluluğu altındaki kişi ve grupların öğrenmesini yönlendirir. | 5 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Alanındaki güncel gelişmeleri ve yürütülen projeleri uygun iletişim araçlarıyla aktarır. | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımıyla birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Sanatsal, toplumsal, ekonomik ve siyasal gelişmelerle radyo, televizyon, sinema alanı arasında ilişki kurar. | 3 |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanında edindiği uzmanlık bilgisini ve problem çözme becerisini disiplinlerarası çalışmalarda kullanır. | 5 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Etik değerleri gözeterek alanı ile ilgili makale, bildiri gibi bilimsel yayın yapar. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Sosyal bilimlerin kapsamı ve amaçları; yükümlülükler ve tanışma | Ön hazırlık bulunmamaktadır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Alanyazın taraması; rapor hazırlama | Şimşek, 52-79; APA Publication Manual, Yazım Notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösterip Yaptırma |
| 3 | Sosyal bilim anlayışları: Pozitivizm, realizm, pozitivizm eleştirileri, eleştirel teori | Erdoğan ve Uyan Semerci, s. 1-42; Köker, s. 20-32, 60-95; Kuş, s. 5-22, 61-76. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma, Anlatım |
| 4 | Toplumsal araştırmanın temel ilkeleri ve araştırma deseni | Kuş, s. 22-38; Şimşek, s. 80-106; Erdoğan ve Uyan Semerci, s. 43-54. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | Araştırma konusunun operasyonelleştirilmesi | Erdoğan ve Uyan Semerci, s. 43-54. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 6 | Örneklem seçimi | Erdoğan ve Uyan Semerci, s. 69-106. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 7 | Nicel araştırma desenleri ve süreçleri | Kuş, s. 22-38; Yıldırım, s. 101-118; Şimşek, 108-133 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 8 | Sormaca ve nicel görüşme teknikleri | Kuş, s. 38-60; Erdoğan ve Uyan Semerci, s. 107-156. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 9 | Nicel verilerin çözümlenmesi | Yıldırım ve Şimşek, s. 221-254 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 10 | Nitel araştırma desenleri ve süreçleri | Kuş, s. 77-87; Yıldırım ve Şimşek, s. 83-100 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 11 | Belge tarama ve çözümleme | Yıldırım ve Şimşek, s. 187-206 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 12 | Nitel derinlemesine görüşme, etnografi ve odak grubu | Yıldırım ve Şimşek, s. 119-180; Erdoğan ve Uyan Semerci, s. 157-188. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Tartışma |
| 13 | Nitel verilerin çözümlenmesi | Yıldırım ve Şimşek, s. 221-254 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 14 | Araştırma etiği | Erdoğan ve Uyan Semerci, s. 55-68; Şimşek, s. 196-216 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 15 | Araştırma sorusu hazırlama; kaynakça oluşturma; literatür taraması | Öğretim elemanının sunduğu yönergeler | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınav Dönemi | Ders içeriğinin gözden geçirilmesi; eksik okumaların tamamlanması; varsa ödevlerin tamamlanması | Ölçme Yöntemleri: Ödev, Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınav Dönemi: Araştırma Önerisi Hazırlama | Ders içeriğinin gözden geçirilmesi; eksik okumaların tamamlanması; varsa ödevlerin tamamlanması | Ölçme Yöntemleri: Ödev, Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||