TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | IEM1830 |
| Ad | Olasılık Kuramı |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 4-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 8 AKTS |
| Yerel Kredi | 4 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Doktora Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. GÜLSEN KIRAL |
Dersin Amacı / Hedefi
Olasılıksal yöntemleri kullanmayı amaçlar. Olasılık teorisi kavramlarını yorumlar. Ayrıca ayrık rassal olaylar ve bunların dağılımlarını odaklayan öğrenciler için birçok olasılık teorisi ve matematiksel istatistik tanımları içerir.
Dersin İçeriği
Olasılık aksiyomları, Koşullu olasılık ve Bağımsızlık, Rasgele değişkenler, Ortak dağılım fonksiyonları, Sıra istatistikleri, Yeterlilik İlkeleri, Limit Teoremleri, Veri azaltılması ilkeleri, Nokta tahmini, Hipotez testleri, Aralık tahminleri.
Dersin Ön Koşulu
Ön koşul bulunmamaktadır.
Kaynaklar
Kaynak kitaplar, istatistiksel paket programlar
Notlar
1-Statistical Inference by G.Casella and R.Berger, Thomson Information A first course in Probability by S.Rosse,Prentice Hall.2- Knight K (2000).Mathematical Statistics, Chapman & Hall/CRC, US.3- Shao, J. (1999). Mathematical Statistics, Springer-Verlag New York,Incorporated 4- Matematiksel İstatistik Prof. Dr. İsmail ERDEM (Seçkin Yayınevi ) 2. Baskı.5-Yılmaz Akdi(2005). Matematiksel İstatistiğe Giriş. Bıçaklar Kitabevi 6--R.V.Hogg and A.T. Craig, Collier McMillan, 1995. Introduction to Mathematical Statistics 7-İ.Hasgür (2000). Matematiksel İstatistik. Seçkin Yayınevi.8-Matematiksel İstatistik Prof. Dr.Mustafa Aytaç (Ezgi Yayınevi (3. Baskı ).9-Freund, J.E. (2001). Matematiksel İstatistik.(Çeviren Şenesen, Ü.) İstanbul: Literatür Yayıncılık.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Olasılık hesaplamalarının temel esaslarını tanımlar. |
| ÖÇ02 | Olasılık aksiyomlarını anlayabilir ve onların nasıl kullanıldıklarını değerlendirir. |
| ÖÇ03 | Koşullu olasılık ve bağımsızlık gibi kavramları açıklar. |
| ÖÇ04 | Tahminci bulma yöntemleri ile nokta tahmini yapar. |
| ÖÇ05 | Tahminci özellikleri ile tahmincileri değerlendirir. |
| ÖÇ06 | Hipotez bulma yöntemleri ile hipotezi belirtir ve hipotezi değerlendirir. |
| ÖÇ07 | Aralık tahmini bulma yöntemleri ile aralık tahmini yapar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ekonometrik bir problemi tespit edip bu probleme yeni bir çözüm önerir | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ekonometri, İstatistik ve Yöneylem Araştırması alanında güncel kavramları kullanarak yeni bilgiler geliştirir | 3 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ekonometrik yöntemlerin diğer alan ve disiplinlere hangi amaçla ve nasıl uygulandığını açıklar | |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Sahip olduğu bilgileri kullanarak İktisat, İşletme ve diğer sosyal bilimlerde yer alan problemlere özgün çözümler getirir | 3 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Karşılaşılan problemi çözmek üzere matematik, istatistik ve ekonometri bilgisi kullanarak yeni bir model oluşturur | 4 |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Modeli tahmin etmek için en uygun yöntemden elde ettiği sonuçları yorumlar | 3 |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Problemlere çözüm önerileri geliştirmek üzere kavramsal düzeyde analiz yapar | 4 |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Amaca uygun bir şekilde veri toplar | 3 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Araştırmadığı bir alanda akademik kurallar çerçevesinde farklı kaynaklardan yararlanarak elde ettiği bilgileri sentezler | 4 |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Analiz sonuçlarını uygun bir şekilde sunar | 3 |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bulgularını Türkçe veya yabancı bir dilde yüksek lisans tezine ya da mesleki bir rapora dönüştürür | 3 |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Karşılaştığı problemleri çözmek üzere güncel yaklaşım ve yöntemleri araştırıp yeni çözümler önerir | 4 |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ekonometrik ve istatistiki yöntemleri kullanarak uzun vadeli plan ve stratejiler geliştirir | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bir problemi çözmek üzere Ekonometri, İstatistik ve Yöneylem ile ilgili bilgileri kullanarak bireysel çalışma yapar | 3 |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Ekip içinde sorumluluk alarak liderlik yapar | 4 |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliğinin bilincinde olarak alanıyla ilgili güncel gelişmeleri izleyerek kendini sürekli yeniler | 3 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bir örgüt/kurum için vizyon, amaç ve hedef belirlemek amacıyla alanında öğrendiği bilgileri kullanır | 3 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Ekonometri, İstatistik ve Yöneylem ile ilgili bir paket program kullanır veya yeni bir bilgisayar kodu yazar | 4 |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | İlgili kişilerin duygu, düşünce ve davranışlarını doğru bir şekilde yorumlar/kendisini yazılı ve sözlü olarak doğru bir şekilde ifade eder | 4 |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Toplumsal, bilimsel ve mesleki etik değerleri uygular | 3 |
| PÖÇ21 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Güncel konuları takip ederek iktisadi ve sosyal olaylara ilişkin verileri yorumlar |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Olasılık teorisi ve Aksiyomatik Temelleri | kaynak kitaptan ilgili bölümleri okuyun | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Rasgele değişkenler ve dağılım fonksiyonları | kaynak kitaptan ilgili bölümleri okuyun | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 3 | Dönüşümler ve Beklentiler | kaynak kitaptan ilgili bölümleri okuyun | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 4 | Çoklu rasgele değişkenler, Ortak ve Marjinal Dağılımları | kaynak kitaptan ilgili bölümleri okuyun | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 5 | Rasgele örneğin özellikleri | kaynak kitaptan ilgili bölümleri okuyun | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 6 | Veri azaltılması ilkeleri, Olabilirlik fonksiyonu | kaynak kitaptan ilgili bölümleri okuyun | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 7 | Nokta tahmini, Tahminci bulma | kaynak kitaptan ilgili bölümleri okuyun | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 8 | Ara Sınavlar | ilgili bölümler kitaptan okunmalı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Nokta tahmini, Tahminci Değerlendirilmesi | kaynak kitaptan ilgili bölümleri okuyun | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 10 | Hipotez Testleri bulma yöntemleri | kaynak kitaptan ilgili bölümleri okuyun | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 11 | Hipotez Testleri Değerlendirme Yöntemleri | kaynak kitaptan ilgili bölümleri okuyun | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 12 | Asimptotik Dağılımlar | kaynak kitaptan ilgili bölümleri okuyun | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 13 | Aralık tahminleri, aralık tahmincilerini bulma | kaynak kitaptan ilgili bölümleri okuyun | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 14 | Aralık tahminleri, aralık tahmincilerini değerlendirme | kaynak kitaptan ilgili bölümleri okuyun | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 15 | konu tekrarı | ilgili bölümler kitaptan okunmalı | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
|
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 4 | 56 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 8 | 112 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 2 | 4 | 8 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 12 | 12 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 24 | 24 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 212 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 8,48 | ||
| AKTS | 8 AKTS | ||