TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | EKMS305 |
| Ad | Optimizasyon |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 5. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 5 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | S Seçmeli |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Arş.Gör.Dr. Salih ÇAM |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Arş.Gör.Dr. Salih ÇAM
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Optimizasyon yöntemlerinin öğrenilmesi ve uygulanması yolu ile öğrencilere analitik düşünme ve problem çözme becerisi kazandırmak amaçlandırmaktadır.
Dersin İçeriği
Optimizasyon teorisine giriş, kısıtlanmamış fonksiyonlarda global maksimum yada minimum için gerek ve yeter koşullar incelenecek, Newton-Raphson yöntemi, kısıtlanmış sürekli fonksiyonların optimizasyonu, eşitlik halindeki kısıtlarda Lagranj yöntemi, doğrusal programlama ve simpleks yöntemi, duyarlılık analizi, eşitsizlik halindeki kısıtlarda Lagranj yönteminin genişletilmesi konuları anlatılacaktır. Ayrıca, doğrusal olmayan kısıtlanmış problemlerde Kuhn-Tucker gerekli koşularının belirlenmesi, doğrusal olmayan programlama algoritmaları, gradyan iniş yöntemi, kuadratik programlama, geometrik programlama ve stokastik programlama konuları işlenecektir.
Dersin Ön Koşulu
Ön koşul yok
Kaynaklar
Öztürk, A. (1984). Yöneylem araştırması. Uludağ Üniversitesi. Winston, W. L. (1991). Operations research: applications and algorithms. Taha, H. A., & Taha, H. A. (1997). Operations research: an introduction (Vol. 7). Upper Saddle River, NJ: Prentice hall.
Notlar
ilgili istatistiksel ve ekonometrik paket programlar
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Analitik düşünme ile problemleri çözer |
| ÖÇ02 | Matematiksel model kurar |
| ÖÇ03 | Optimizasyon ile ilgili temel kavramları bilir. |
| ÖÇ04 | Karmaşık yapıdaki problemleri matematiksel problemlere dönüştürür. |
| ÖÇ05 | Sorunlara etkili çözümler bulur |
| ÖÇ06 | Matematiksel fonksiyonları uygun algoritmalarla çözer |
| ÖÇ07 | Problemleri maematiksel olarak ifade eder. |
| ÖÇ08 | İlgili algoritmalarla problemlere çözüm bulur. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ekonometri, İstatistik ve Yöneylem araştırması alanlarında temel kavramları ve teoremleri açıklar | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel Matematik, İstatistik ve Yöneylem araştırması bilgilerini tanımlar | 3 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İşletme biliminin temel kavramlarını tanımlar | 4 |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İktisadi alt yapıya sahip olup iktisadi modeller oluşturur | 5 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Karşılaşılan problemleri matematik, istatistik ve ekonometri bilgisi ile modeller | 3 |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Problemlere çözüm önerileri geliştirmek üzere kavramsal düzeyde analiz yapar/yorumlar | 4 |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Güvenilir veri kaynaklarından amaca uygun veri toplar/analiz eder | 5 |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Model ile analiz edilen sonuçları yorumlar | 4 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Araştırma yaptığı alanda akademik kurallar çerçevesinde farklı kaynaklardan elde ettiği bilgileri birleştirir | 3 |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Geleneksel yaklaşım, uygulama ve yöntemleri gerekli gördüğü durumlarda yeni bir çalışmaya uyarlar | 2 |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ekonometri, İstatistik ve Yöneylem ile ilgili bir paket programı kullanır | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bireysel olarak ve/veya ekip içinde sorumluluk alarak liderlik yapar | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Mesleki gelişimlerinin yanı sıra ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bilimsel, kültürel, sanatsal ve sosyal alanlarda kendini sürekli geliştirir | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliğinin bilincinde olarak alanıyla ilgili güncel gelişmeleri izleyerek kendini sürekli yeniler | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Türkçeyi ve en az bir yabancı dili akademik yaşamın ve iş yaşamının gereklerine uygun biçimde kullanır | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | İlgili kişilerin duygu, düşünce ve davranışlarını doğru bir şekilde yorumlar/kendisini yazılı ve sözlü olarak doğru bir şekilde ifade eder | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Güncel iktisadi ve sosyal konulara ilişkin verileri yorumlar | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Toplumsal, bilimsel ve mesleki etik değerleri uygular |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Optimizasyon teorisine giriş | haftalık programdan ilgili konuları inceleyerek hazırlık yapma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Kısıtlanmamış fonksiyonlarda global maksimum yada minimum için gerek ve yeter koşullar | ilgili konuyu okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 3 | Newton-Raphson yöntemi | ilgili konuyu okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 4 | Kısıtlanmış sürekli fonksiyonların optimizasyonu | haftalık programdan ilgili konuları inceleyerek hazırlık yapma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 5 | Eşitlik halindeki kısıtlarda Lagranj yöntemi | haftalık programdan ilgili konuları inceleyerek hazırlık yapma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 6 | Doğrusal programlama ve simpleks yöntemi | ilgili konuyu okuma | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama |
| 7 | Duyarlılık analizi | haftalık programdan ilgili konuları inceleyerek hazırlık yapma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 8 | Ara Sınav | haftalık programdan ilgili konuları inceleyerek hazırlık yapma | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Eşitsizlik halindeki kısıtlarda Lagranj yönteminin genişletilmesi | haftalık programdan ilgili konuları inceleyerek hazırlık yapma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 10 | Doğrusal olmayan kısıtlanmış problemlerde Kuhn-Tucker gerekli koşularının belirlenmesi | haftalık programdan ilgili konuları inceleyerek hazırlık yapma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 11 | Doğrusal olmayan programlama algoritmaları | haftalık programdan ilgili konuları inceleyerek hazırlık | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 12 | Gradyan iniş yöntemi | haftalık programdan ilgili konuları inceleyerek hazırlık | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 13 | Kuadratik programlama | haftalık programdan ilgili konuları inceleyerek hazırlık | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 14 | Geometrik programlama | haftalık programdan ilgili konuları inceleyerek hazırlık yapma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 15 | Stokastik programlama | haftalık programdan ilgili konuları inceleyerek hazırlık | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Öğrenciler dönem sonu sınavına girer | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Öğrenciler dönem sonu sınavına girer | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 12 | 12 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 18 | 18 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 114 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,56 | ||
| AKTS | 5 AKTS | ||