TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | VET407 |
| Ad | Toksikoloji ve Çevre Bilimi |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 7. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 2 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | MB Meslek Bilgisi Dersleri Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi ZEYNEP ÖZDEMİR KÜTAHYA |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. Oğuzhan YAVUZ
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Öğrencilere hayvanlarda zehirlenme olayları; zehirlenmelere neden olabilecek ajanlar, zehir grupları; zehirlenmelerde tedavi yaklaşımlarının öğretilmesi ayrıca çevre ve çevre bilimi ile ilgili konuların kavratılması amaçlanmıştır.
Dersin İçeriği
Zehirli madde tanımı, zehirli maddelerin kaynakları, zehir ve zehirlenme kavramı, zehirlerin etki şekilleri, zehirler arasında etkileşim, zehirlenmeyi etkileyen faktörler, toksikokinetik (emilme, dağılma, biyotransformasyon, atılma), zehirlenmelerin sebepleri, tanısı ve tedavisi, metaller, organik zehirler, bitkisel zehirler , pestisidler, mikotoksinler, doping için kullanılan maddeler, gıda kirliliği, çevre Bilimi ve çevre toksikolojisi konularını içermektedir.
Dersin Ön Koşulu
Yoktur.
Kaynaklar
Veteriner Hekimliğinde Toksikoloji-Kaya ve ark., 2002 Toxicology The Basic Science of Poisons-Casarett and Doull, 1996 Veteriner Toksikoloji ve Çevre Koruma, Filazi A. (Ed), 2021
Notlar
Ders notları
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Zehirli maddeyi ve zehirli maddelerin kaynaklarını tanımlar. |
| ÖÇ02 | Zehir ve zehirlenme kavramı ile zehirlerin etki şekilleri ve zehirler arasında etkileşimi açıklar. |
| ÖÇ03 | Zehirlenmeyi etkileyen faktörleri listeler. |
| ÖÇ04 | Zehirlerin emilme, dağılma, biyotransformasyon ve atılma süreçlerini söyler. |
| ÖÇ05 | Zehirlenmelerin sebepleri, tanısı ve tedavisini açıklar. |
| ÖÇ06 | Metaller, inorganik, organik ve bitkisel zehirlerin neden olduğu zehirlenmeleri ifade eder. |
| ÖÇ07 | Pestisidler ve mikotoksinlerden meydana gelen zehirlenmeleri tanır. |
| ÖÇ08 | Doping için kullanılan maddeleri betimler. |
| ÖÇ09 | Gıda kirliliği, çevre bilimi ve çevre toksikolojisi konularını değerlendirir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan türleri ve ırklarını, yapısal (morfolojik), işlevsel (fizyolojik, biyokimyasal) ve davranış özellikleri ile gıda amaçlı tüketilip tüketilmeyeceğini ayırt eder. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların kaynaklarını, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile hazırlanışlarını açıklar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların hastalar üzerindeki etkilerini ve yan etkilerini tanımlar | 4 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan hastalıklarının oluşum mekanizmalarını ve vücutta meydana getirdiği patolojik etkilerini söyler. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ırkları arasında verim değerlendirmeleri yapar, gerektiğinde ıslah çalışması yapabilecek düzeyde seleksiyon, melezleme ve suni tohumlama yapar. | 5 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ölü hayvan materyali, doku örneği, tıbbi ve kimyasal atıkların uluslararası, ulusal kanun ve yönetmeliklere göre uygun şekilde bertaraf eder. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinikte muayene, operasyon vb uygulamaları topografik anatomiye göre değerlendirerek hastaya doğru yaklaşım alanını belirler. | 3 |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Elde edilen bilgileri neden-sonuç ilişkileriyle değerlendirerek teşhis süreçlerinde biyokimyasal parametreleri kullanır | 3 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını kavrar. | 4 |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla biyo güvenlik dâhil gerekli önlemleri uygular. | |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ölü hayvanlarda bulguları değerlendirmek için nekropsi yaparak dokuları uygun saklama yöntemlerine göre gerekli laboratuvara yönlendirerek rapor hazırlar. | |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerinde cerrahi hastalıkların başlıca tedavi yöntemlerine göre post operatif süreçte hastaları izler. | |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre güvenli bir şekilde sedasyon, anestesi ve ağrı yönetimi yöntemlerini uygular. | 5 |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinik ile laboratuvar ekipmanlarını ve giysilerinin sterilizasyonu gibi biyogüvenlik prensiplerini doğru şekilde uygular. | 3 |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre bakım-besleme protokollerini düzenleyerek insan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların tüketimini denetler. | |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan hastalıklarının laboratuvar sonuçlarını değerlendirir, elde ettiği verilere dayalı olarak doğru tanı, teşhis ve tedavi metotlarını uygular. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yetki ve sorumlulukların farkında olarak mesleğini icra etme bilincine sahip olur. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olgulara göre bilimsel teknik ve yöntemleri inceler ve sorunlara yönelik analiz veya yöntemsel sorumluluk alır. | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıda maddelerinin sağlık kontrolünü yaparak gıdaların hijyenik üretim, imalat, işleme, tüketime sunuluş ve satışlarında yeterli teknolojiyi kullanır. | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını listeler. | |
| PÖÇ21 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olarak güncellenen mevzuatları gerektiğinde kullanır. | |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Görüntüleme yöntemlerinin tanı koymadaki katkısını ve radyasyon güvenliğini mevcut yönetmeliklere göre uygulayarak vakaya uygun bir muayene yapar. | |
| PÖÇ23 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Klinik ve hasta kayıtlarını düzgün ve bilimsel yöntemlerle tutar. | |
| PÖÇ24 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel hekimlik ilkelerini gözeterek hayvansal üretim yapan işletmeleri yönetme yöntemlerini ve uygun yönetim planlarını yapar. | |
| PÖÇ25 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilgisayar kullanma lisansı, ileri düzeyde bilgisayar yazılımı ile mesleki yetenek ve yetkilerinden yola çıkarak toplumsal bilinçle sosyal projeler ve planları hayata geçirir. | 4 |
| PÖÇ26 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Mesleki etik ve deontoloji kuralları çerçevesinde dünya gündemini takip ederek diğer meslektaşları ile işbirliği içinde çalışır. | 3 |
| PÖÇ27 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanına özgü sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | |
| PÖÇ28 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Veteriner Hekimlik mesleğinin etik değerlerine sahip olarak bu değerlerini savunur. | |
| PÖÇ29 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Zoonoz ve ihbarı mecburi hastalıkları klinik tanıyarak uygun önlemleri alır | 5 |
| PÖÇ30 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Farklı hayvan türlerinde hastalıkların tanı, korunma, tedavi ve operasyon yöntemlerini belirler. | 4 |
| PÖÇ31 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Acil vakalarda tüm hayvanlara müdahale ederek ilk yardım yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ32 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Evcil Hayvanların fiziksel durumunu refahını ve yetiştirme koşullarını değerlendirerek, hayvan sahipleri ve meslektaşları ile uygun bir şekilde iletişim kurarak, hayvan yetiştirme ilkeleri ve ıslah hakkında yargıya varır. | |
| PÖÇ33 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Mesleki gelişim ve yeteneklerini sürdürmek için Veteriner Hekimliği ile ilgili diğer bilim alanlarında yayınlanan makale ve sunumları bağımsıza olarak yorumlar. | |
| PÖÇ34 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Gerekli durumlarda uygun yöntemler kullanarak ve hayvan sahiplerinin duygularına saygılı bir şekilde ötenazi yapar. | |
| PÖÇ35 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İş yeri ve beraberinde çalışan personel açısından iş güvenliği kavramlarına hâkim olarak, uygulama ve savunma yeterliliğine sahip olur. | 3 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Toksikolojiye giriş | Ders notu, kitaplar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 2 | Zehirlerin etki mekanizmaları | Ders notu, kitap, görsel materyal | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 3 | Toksikokinetik, Toksikodinamik | Ders notu, kitap, görsel materyal | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 4 | Zehirlenmeyi etkileyen faktörler, zehirlenmenin tanısı | Ders notu, kitap | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 5 | Zehirlenme tedavisinde yaklaşımlar | Ders notu, kitap, görsel materyal | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 6 | Bitkisel zehirler | Ders notu, görsel materyal | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 7 | Metaller ve inorganik zehirler | Ders notu, görsel materyal | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınav | Soru hazırlama | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Mikotoksinler ve mikotoksinlerin kontrolü | Ders notu, literatür, kitap, görsel materyal | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 10 | Pestisitler, organik zehirler | Ders notu, literatür, görsel materyal | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 11 | Doping için kullanılan maddeler | Ders notu, görsel materyal | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 12 | Gıda kirliliği | Ders notu, kitap, literatür | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 13 | Çevre biliminde kullanılan bazı kuram ve kavramlar | Ders notu, kitap | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 14 | Abiyotik ve biyotik faktörler | Ders notu, kitap | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 15 | Ekosistem ve çevresel toksikoloji | Ders notu, kitap | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Soru hazırlama | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Soru hazırlama | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 1 | 14 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 4 | 4 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 8 | 8 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 54 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 2,16 | ||
| AKTS | 2 AKTS | ||