ISB312 Varyans Analizi ve Deneysel Tasarımlar

5 AKTS - 3-0 Süre (T+U)- 6. Yarıyıl- 3 Yerel Kredi

Genel Bilgi

Kod ISB312
Ad Varyans Analizi ve Deneysel Tasarımlar
Dönem 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı
Yarıyıl 6. Yarıyıl
Süre (T+U) 3-0 (T-U) (17 Hafta)
AKTS 5 AKTS
Yerel Kredi 3 Yerel Kredi
Eğitim Dil Türkçe
Seviye Lisans Dersi
Tür Normal
Öğretim Şekli Yüz Yüze Öğretim
Bilgi Paketi Koordinatörü Prof. Dr. GÜLESEN ÜSTÜNDAĞ ŞİRAY
Dersin Öğretim Elemanı
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır. Bir önceki dönem grupları ve öğretim elemanları gösterilmektedir.
Prof. Dr. GÜLESEN ÜSTÜNDAĞ ŞİRAY (A Grubu) (Sor. Öğr. Ele.)


Dersin Amacı / Hedefi

Bu dersin amacı, lisans öğretimi içerisinde gerekli teorik alt yapıyı oluşturmak, kamu ve özel sektörde karşılaşabilecekleri verilerin analizlerini yapabilecek, analiz sonuçlarını yorumlayabilecek düzeyde bilgi, beceri ve pratikliği kazandırmaktır.

Dersin İçeriği

Tek yönlü Anova, ikili ve çoklu karşılaştırmalar, iki yönlü Anova, rasgele tamamlanmamış blok düzenleri, Latin karesi, Greko-Latin karesi ve Youden kare tasarımı, sabit, rasgele ve karışık etkili modeller için varyans analizi, içiçe tasarımlar, faktöriyel tasarımlar bu dersin içeriğini oluşturmaktadır.

Dersin Ön Koşulu

Yok

Kaynaklar

1. Semra Oral Erbaş, Hülya Olmuş, Ezgi Nazman. Araştırmacılar İçin SPSS Uygulamalı İstatistiksel Deney Tasarımı. Gazi Kitabevi 2. Birdal Şenoğlu, Şükrü Acıtaş. İstatistiksel Deney Tasarımı-Sabit Etkili Modeller, Nobel Akademik Yayıncılık 3.Charles R. Hicks, Çevirmenler: Zehra Muluk, Öniz Toktamış, Ergun Karaağaoğlu, Serdar Kurt. Deney Düzenlemede İstatistiksel Yöntemler. Gazi Kitabevi

Notlar

https://online.stat.psu.edu/stat500/


Dersin Öğrenme Çıktıları

Sıra Dersin Öğrenme Çıktıları
ÖÇ01 Varyans analizi ile ilgili temel kavramları ve varyans analizinin neden kullanıldığını açıklar.
ÖÇ02 Tek yönlü ve iki yönlü varyans analizi modelini analiz eder.
ÖÇ03 Varyans analizi modeli için gerekli varsayımları sınar.
ÖÇ04 Varyans analizi modellerinde bilinmeyen parametreler için tahmin yöntemlerini uygular.
ÖÇ05 Beklenen hata kareler ortalamasını sabit etkili ve rasgele etkili olma durumuna göre oluşturur.
ÖÇ06 İstenen güven aralıklarını oluşturur.
ÖÇ07 Hipotez testi yapar.
ÖÇ08 Sıfır hipotezinin reddedilmesi durumunda farklılığın hangi deneme ya da denemelerden kaynaklandığını belirler.
ÖÇ09 SPSS ve Minitab Paket programları kullanarak varyans analizi yapar.
ÖÇ10 Rasgele tamamlanmamış blok düzenlerini, Latin karesi- Greko latin Karesi ve Youden kare tasarım modellerini analiz eder.
ÖÇ11 Sabit, rasgele ve karışık etkili modeller için varyans analizi yapar.
ÖÇ12 İç-içe tasarımlar ve faktöriyel tasarımlar oluşturur.


Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi

Sıra Tür Program Öğrenme Çıktıları Duzey
PÖÇ01 Bilgi - Kuramsal, Olgusal İstatistiğin temel kavramlarını ve ilkelerini açıklar
PÖÇ02 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Yaşamda istatistiğin yerini ve önemini belirtir 4
PÖÇ03 Bilgi - Kuramsal, Olgusal İktisadi ve hukuksal temel kavram ve ilkeleri tanımlar
PÖÇ04 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Karşılaşılabileceği sorunlar karşısında sayısal ve istatistiksel çözümler üretir 4
PÖÇ05 Bilgi - Kuramsal, Olgusal İstatistiksel verilerin elde edilmesi ve/veya düzenlenmesi için uygun yöntem ve teknikleri kullanır 4
PÖÇ06 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Bilgisayar programlarını kullanarak rastgelelik içeren problemlerle ilgili model kurar, problemleri çözer, analiz yapar ve yorumlar
PÖÇ07 Bilgi - Kuramsal, Olgusal İstatistiksel analiz yöntemlerini uygular 4
PÖÇ08 Bilgi - Kuramsal, Olgusal İstatistiksel sonuç çıkarım (tahmin, hipotez testi, v.b.) yapar
PÖÇ09 Bilgi - Kuramsal, Olgusal İstatistiksel teknikleri kullanarak İstatistikle ilişkili farklı disiplinler arasındaki etkileşimin farkında olur ve problemlere çözüm üretir
PÖÇ10 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Görsel, veritabanı ve web programlama tekniklerini anlar ve nesnel program yazabilme yeteneğine sahip olur
PÖÇ11 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı İstatistiksel yöntemler arasındaki farkı ayırt eder
PÖÇ12 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği İstatistiksel yöntemleri kullanarak elde edilen sonuçları sözlü ve görsel olarak sunar
PÖÇ13 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Bireysel ve ortaklaşa olarak etkili ve üretken çalışma yapma becerisine sahip olur
PÖÇ14 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Mesleki gelişimlerinin yanı sıra ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bilimsel, kültürel, sanatsal ve sosyal alanlarda eğitim gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir
PÖÇ15 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği İstatistiğin kullanıldığı bilim alanları ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerlere sahip olur


Haftalık Akış

Hafta Konu Ön Hazırlık Yöntemler
1 Varyans analizi ile ilgili temel kavamlar, Tek yönlü varyans analizi modelinin kurulması ve model varsayımlarının sınanması Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Problem Çözme, Soru-Cevap, Tartışma
2 Parametrelerin tahmin edilmesi ve parametreler için güven aralıklarının oluşturulması Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Problem Çözme, Örnek Olay
3 Kareler toplamının parçalanması; ANOVA tablosunun oluşturulması, hipotezlerin test edilmesi, beklenen kareler ortalamasının elde edilişi Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Problem Çözme, Soru-Cevap
4 İkili ve Çoklu karşılaştırmalar Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Problem Çözme
5 SPSS ve Minitab Paket programları ile varyans analizi örnekleri Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Alıştırma ve Uygulama
6 İki yönlü varyans analizi modeli (1. Durum) ,parametrelerin tahminleri , kareler toplamının parçalanması, ANOVA tablosunun oluşturulması Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Problem Çözme
7 İki yönlü varyans analizi modeli (2. ve 3.Durum), parametrelerin tahminleri , kareler toplamının parçalanması, ANOVA tablosunun oluşturulması Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Problem Çözme, Soru-Cevap
8 Ara Sınav Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav
9 Rasgele tamamlanmamış blok tasarımları. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Problem Çözme
10 Latin Karesi ve Greko Latin Karesi ve Youden Kare tasarımları, parametrelerin tahminleri , kareler toplamının parçalanması, ANOVA tablosunun oluşturulması Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Problem Çözme, Tartışma
11 Sabit, rasgele ve karışık etkili modeller için varyans analizi, beklenen kareler ortalamasının oluşturulması Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Problem Çözme, Tartışma
12 İç içe tasarımlar; iki aşamalı iç içe tasarımlar, üç aşamalı iç içe tasarımlar Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Problem Çözme
13 l aşamalı iç içe tasarımlar, beklenen kareler ortalamasının elde edilişi, SPSS ve Minitab Paket programları ile varyans analizi örnekleri Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Problem Çözme, Alıştırma ve Uygulama
14 Faktöriyel tasarımlar Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Problem Çözme, Alıştırma ve Uygulama
15 Faktöriyel tasarımlar ve bilgisayar uygulaması Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Problem Çözme
16 Yarıyıl Sonu Sınavları Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav
17 Yarıyıl Sonu Sınavları Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav


Öğrenci İş Yükü - AKTS

Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 3 42
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 3 42
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
Ödev, Proje, Diğer 0 0 0
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 12 12
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 18 18
Toplam İş Yükü (Saat) 114
Toplam İş Yükü / 25 (s) 4,56
AKTS 5 AKTS

Güncelleme Zamanı: 12.06.2024 10:33