TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | IEM763 |
| Ad | İstatistiksel Tahmin |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. HÜSEYİN GÜLER |
Dersin Amacı / Hedefi
Ders sonunda öğrencilerin yüksek lisans ve doktora aşamalarında ihtiyaç duyacakları tahmin ediciler için gerekli altyapıyı oluşturabilmeleri amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Tahmin yöntemleri, tahmin ediciler ile tahmin edicilerin küçük ve büyük örneklem özellikleri incelenecektir.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Statistical Inference, George Casella, Roger L. Berger, 2001, Duxbury
Notlar
Introduction to Mathematical Statistics, 7/E, Robert V. Hogg, Joeseph McKean, Allen T Craig, Pearson, 2013.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Bir problem için uygun tahmin ediciyi tanımlar |
| ÖÇ02 | Tahmin edicilerin küçük örneklem özelliklerini sıralar |
| ÖÇ03 | Tahmin edicilerin asimptotik özelliklerini sıralar |
| ÖÇ04 | En çok olabilirlik tahmin edicisini açıklar |
| ÖÇ05 | Momentler yöntemini kullanarak eldeki problem için uygun tahmin ediciyi tanımlar |
| ÖÇ06 | Bayes tahmin edicileri elde eder |
| ÖÇ07 | EM algoritması ile uygun tahminleri yapar |
| ÖÇ08 | Hipotez testleri arasından en uygun olanını belirler |
| ÖÇ09 | Aralık tahmini yapar |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ekonometri, İstatistik ve Yöneylem Araştırması alanında güncel kavramları açıklar | 5 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ekonometri, İstatistik ve Yöneylem Araştırması alanında sahip olduğu bilgiler arasındaki ilişkileri açıklar | 4 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanında sahip olduğu bilgilerin İktisat, İşletme ve diğer sosyal bilimlere nasıl uygulanacağını açıklar | |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Problemlere çözüm önerileri geliştirmek üzere kavramsal düzeyde analiz yapar | 5 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Karşılaşılan problemleri matematik, istatistik ve ekonometri bilgisi ile modeller | 4 |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Modeli tahmin etmek için en uygun yöntemden elde ettiği sonuçları yorumlar | 4 |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Araştırmadığı bir alanda akademik kurallar çerçevesinde farklı kaynaklardan yararlanarak elde ettiği bilgileri sentezler | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bir örgüt/kurum için vizyon, amaç ve hedef belirlemek amacıyla alanında öğrendiği bilgileri kullanır | |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Karşılaştığı problemleri çözmek üzere yeni yaklaşım ve yöntemler arar | 4 |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Analiz sonuçlarını uygun bir şekilde sunar | |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Amaca uygun bir şekilde veri toplar/analiz eder | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bulgularını Türkçe veya yabancı bir dilde yüksek lisans tezine ya da mesleki bir rapora dönüştürür | |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ekonometri, İstatistik ve Yöneylem Araştırması yöntemlerini kullanarak kurumların ihtiyaç duyduğu çözüm önerilerini getirir | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bir problemi çözmek üzere Ekonometri, İstatistik ve Yöneylem ile ilgili bilgileri kullanarak bireysel çalışma yapar | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bireysel olarak ve/veya ekip içinde sorumluluk alarak liderlik yapar | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliğinin bilincinde olarak alanıyla ilgili güncel gelişmeleri izleyerek kendini sürekli yeniler | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Ekonometri, İstatistik ve Yöneylem ile ilgili bir paket program kullanır veya yeni bir bilgisayar kodu yazar | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | İlgili kişilerin duygu, düşünce ve davranışlarını doğru bir şekilde yorumlar/kendisini yazılı ve sözlü olarak doğru bir şekilde ifade eder | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Güncel konuları takip ederek iktisadi ve sosyal olaylara ilişkin verileri yorumlar | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Toplumsal, bilimsel ve mesleki etik değerleri uygular |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Nokta tahmini: Tahmin ediciler; Tahmin edicilerin dağılımları; Yan, varyans ve hata kareler ortalaması - 1 | Kaynak kitaplardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 2 | Nokta tahmini: Tahmin ediciler; Tahmin edicilerin dağılımları; Yan, varyans ve hata kareler ortalaması - 2 | Kaynak kitaplardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Problem Çözme |
| 3 | Tahmin edicilerin küçük örneklem özellikleri: Yansızlık; Yeterlilik; Etkinlik | Kaynak kitaplardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 4 | Minimum varyanslı yansız tahmin edici | Kaynak kitaplardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 5 | En çok olabilirlik tahmin edicisi | Kaynak kitaplardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Problem Çözme |
| 6 | Momentler yöntemi | Kaynak kitaplardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 7 | Rao-Blackwell ve Cramer-Rao teoremleri | Kaynak kitaplardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Problem Çözme |
| 8 | Ara Sınav | Konu tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Tahmin edicilerin büyük örneklem özellikleri: Tutarlılık; Asimptotik yansızlık; Asimptotik normallik; Asimptotik etkinlik - 1 | Kaynak kitaplardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 10 | Tahmin edicilerin büyük örneklem özellikleri: Tutarlılık; Asimptotik yansızlık; Asimptotik normallik; Asimptotik etkinlik - 2 | Kaynak kitaplardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 11 | En çok olabilirlik tahmin edicisinin asimptotik özellikleri | Kaynak kitaplardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Problem Çözme |
| 12 | Aralık tahmini - 1 | Kaynak kitaplardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Problem Çözme |
| 13 | Aralık tahmini - 2 | Kaynak kitaplardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 14 | Hipotez testleri: Basit ve kompozit hipotezler; Olabilirlik oran testi - 1 | Kaynak kitaplardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 15 | Hipotez testleri: Basit ve kompozit hipotezler; Olabilirlik oran testi - 2 | Kaynak kitaplardan ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Problem Çözme |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Konu tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Konu tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||