TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | İTS802 |
| Ad | Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Etik II |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Doktora Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. NURAN ÖZTÜRK |
Dersin Amacı / Hedefi
sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri hakkında bilgi sahibi olmak, araştırma etik ilkelerini öğrenmek
Dersin İçeriği
sosyal bilimlerin tanımı, bilgi ve bilim tanımları, tarih, edebiyat ve sanat tanımları, araştırmacı kimliğinin temel özellikleri, genel araştırma yöntemleri ve mahiyeti, kaynak bilgisi, kaynak araştırma farkları, konu seçimi, araştırma evreni oluşturma, kaynak ve araştırmaların belirlenmesi,kaynak kritiği, katmanlı bilgi teorisi, çalışma/araştırmanın şekillendirilmesi, tasnif mantığı ve mahiyeti, içindekiler oluşturma, araştırmalarda giriş, bölümleme ve sonuç oluşturma teknikleri, bibliyografya hazırlama, dipnot bilgisi, araştırmalarda etik ilkeler
Dersin Ön Koşulu
Ön koşul yoktur.
Kaynaklar
Ömer Solak, Edebiyat Biliminde Kuram ve Yöntem (Bütün Alt Disiplinleriyle ve Çalışma Alanlarıyla) Ankara 2014, Nobel Yay. Réne Wellek-Austın Varren, Edebiyat Teorisi, Çev. Doç. Dr. Ömer Faruk Huyugüzel, İzmir 1993, Akademi Kitabevi Selçuk Çıkla, Dil ve Edebiyat Araştırmalarında Ahlak ve Yöntem, Ankara 2021, Akçağ yay. Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usûl, İstanbul 1991. Aysel Aziz, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri, Ankara 2020.
Notlar
John Henry, Bilimsel Düşüncenin Kısa Tarihi, Çev. Ayşe Mine Çengel, Akılçelen Kitaplar, Ankara 2016.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Bilim ahlakının ne olduğunu bilir. |
| ÖÇ02 | Yöntem bilgisinin yeterliliği ile araştırmanın niteliği arasındaki ilişkiyi kavrar. |
| ÖÇ03 | Bir bilim adamının taşıması gereken vasıfları bilir. |
| ÖÇ04 | Çalışma konusunu sınırlandırabilir. |
| ÖÇ05 | Doğru biçimde kaynak taraması yapabilir. |
| ÖÇ06 | Kaynaklardan doğru biçimde alıntı yapabilir. |
| ÖÇ07 | Araştırmasını raporlaştırabilir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili çağdaş yerli ve yabancı yayınları takip edebilme becerisine ulaşır. | 3 |
| PÖÇ02 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili problemlere eleştirel bir zihniyet ve bakış açısı ile yaklaşabilir. | 4 |
| PÖÇ03 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Doktora seviyesinde elde ettiği bilgileri yeniden yorumlayabilme ve üretebilme yetisine sahip olur. | 5 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Bilimsel çalışmalarında ele aldığı konuyu kurgulama ve mantıksal çerçevede kompoze edebilme becerisini kazanır. | 4 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Doktora seviyesinde bilimsel çalışmaları elde etmede ve kullanmada modern teknolojik imkanlardan faydalanabilme (basılı, görsel ve işitsel vb.) yeteneğini elde eder. | 3 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bu bilimsel faaliyetleri gerçekleştirirken bilimsel, kültürel ve ahlaki değerleri koruyabilme ve bunları içselleştirebilme kabiliyetini haiz olur. | 3 |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İlahiyat bilimleri ve diğer bilim dallarından istifade ederek disiplinler arası yaklaşımlara açık olur. | 3 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslâm tarihi ve sanatları alanında uzmanlık gerektiren bir çalışmayı ekip üyesi ve bağımsız olarak yürütebilme becerisini kazanır. | 2 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam kültür ve medeniyetinin ilim, tarih, sanat, musiki ve edebiyatıyla bir bütün olduğunu kavrar. | 4 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam Tarihi Sanatları Bölümünün alt bilim dalları İslam Tarihi, Türk İslam Edebiyatı, Türk İslam Sanatları ve Türk Dini Musikisi alanlarında ortak bilgi ve yeterliklere sahiptir. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ekiple çalışma becerilerini kullanır. | 3 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü'nün alt bilim dalları ile ilgili temel bilgi ve yaklaşımları öğrenir. | 3 |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel faaliyetlerini etik kurallara uygun biçimde sürdürür. | 4 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Bilim ahlakı ve araştırma ahlakındaki olumsuzluklar:ihmal, çarpıtma, gizleme, uydurma | Etik konusu hakkında okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Yöntem ve yöntem bilgisi eksikliğinden kaynaklanan sorunlar | Bilimsel yöntem hakkında okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Yöntem bilgisinin kazandırdıkları (terim, asıl kaynak, metin tamiri, metin kurma bilgisi) | Bilimsel çalışmanın yönteminin belirlenmesi hakkında okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 4 | Bilim adamının sahip olması beklenen nitelikler (analiz, sentez kabiliyeti, diyalektik düşünme, şüpheci ve eleştirel bakış, dil ve anlatım becerisi, çıkarımlarını delile dayandırma titizliği, azim, sabır ve yüksek sorumluluk duygusu) | Bilim insanının nitelikleri hakkında araştırma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 5 | Yöntem bilgisi eşliğinde araştırma süreci konunun tespiti ve sınırlandırılması | Konunun tespit ve sınırlandırmasına ilişkin örnek toplama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 6 | Yöntem bilgisi eşliğinde araştırma süreci; amacın belirlenmesi | Bilimsel çalışmada amacın önemi hakkında örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 7 | Yöntem bilgisi eşliğinde araştırma süreci; başlık ile içerik uyumu | Yöntem bilgisinin önemini gösteren örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 8 | Ara Sınavlar | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
|
| 9 | Kaynak araştırması Bibliyografya bilgisi | Bilimsel çalışmada kaynak araştırmasının önemi hakkında bilgi toplama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 10 | Kaynak erişiminde kullanılacak Kütüphaneler ve web siteleri | Çevrim içi kaynak taraması örneklerini hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 11 | Web sözlükleri (Türk Edebiyatı İsimler ve Eserler Sözlüğü, Tebdiz, LexiQamus) | Web sözlükleri kullanımına ilişkin örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 12 | Çevrim içi kütüphane ve kitaplıkların tanıtımı | Çevrim içi kütüphanelerin linklerini çıkarma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 13 | Bilgi ve yorum yanlışları (Bilgi yanlışları, yorum hataları, otoritenin eleştirilmezliği yanılgısı, anakronizm, varsayımda sağduyu aldatmacıları ve serendipity, idolalar, yabancı dil yetersizliği) | Tezlerin ve araştırma makalelerinin raporlandırılma sürecindeki hatalı örneklerin toplanması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 14 | Alıntılama bilgisi ve yazım Sürecinde yapılan yanlışlar-anlatım kusurları | Alıntılama hakkında bilgi toplama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 15 | Pratik word bilgi ve uygulamaları | Word programının yazma pratikleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 16 | Bir tezde bulunan bölümler hakkında | Tez örnekleri belirleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösterip Yaptırma |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Ödev |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 7 | 7 | 49 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 7 | 7 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 10 | 10 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 150 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,00 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||