TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
| İSLAM TARİHİ VE SANATLARI (DR) | |
| Kod | İTS802 |
| Ad | Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Etik II |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Bahar |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Doktora Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. NURAN ÖZTÜRK |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. NURAN ÖZTÜRK
(Bahar)
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri hakkında bilgi sahibi olmak, araştırma etik ilkelerini öğrenmek
Dersin İçeriği
sosyal bilimlerin tanımı, bilgi ve bilim tanımları, tarih, edebiyat ve sanat tanımları, araştırmacı kimliğinin temel özellikleri, genel araştırma yöntemleri ve mahiyeti, kaynak bilgisi, kaynak araştırma farkları, konu seçimi, araştırma evreni oluşturma, kaynak ve araştırmaların belirlenmesi,kaynak kritiği, katmanlı bilgi teorisi, çalışma/araştırmanın şekillendirilmesi, tasnif mantığı ve mahiyeti, içindekiler oluşturma, araştırmalarda giriş, bölümleme ve sonuç oluşturma teknikleri, bibliyografya hazırlama, dipnot bilgisi, araştırmalarda etik ilkeler
Dersin Ön Koşulu
Ön koşul yoktur.
Kaynaklar
Ömer Solak, Edebiyat Biliminde Kuram ve Yöntem (Bütün Alt Disiplinleriyle ve Çalışma Alanlarıyla) Ankara 2014, Nobel Yay. Réne Wellek-Austın Varren, Edebiyat Teorisi, Çev. Doç. Dr. Ömer Faruk Huyugüzel, İzmir 1993, Akademi Kitabevi Selçuk Çıkla, Dil ve Edebiyat Araştırmalarında Ahlak ve Yöntem, Ankara 2021, Akçağ yay. Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usûl, İstanbul 1991. Aysel Aziz, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri, Ankara 2020.
Notlar
John Henry, Bilimsel Düşüncenin Kısa Tarihi, Çev. Ayşe Mine Çengel, Akılçelen Kitaplar, Ankara 2016.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Bilim ahlakının ne olduğunu bilir. |
| ÖÇ02 | Yöntem bilgisinin yeterliliği ile araştırmanın niteliği arasındaki ilişkiyi kavrar. |
| ÖÇ03 | Bir bilim adamının taşıması gereken vasıfları bilir. |
| ÖÇ04 | Çalışma konusunu sınırlandırabilir. |
| ÖÇ05 | Doğru biçimde kaynak taraması yapabilir. |
| ÖÇ06 | Kaynaklardan doğru biçimde alıntı yapabilir. |
| ÖÇ07 | Araştırmasını raporlaştırabilir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar ve farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında kazanılan lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları etkin bir şekilde kullanır. | 5 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanlarında uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır. | 4 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanır. | 3 |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği bilgiler aracılığıyla farklı disiplin alanlarındaki bilgileri bütünleştirerek yeni bilgiler oluşturur. | 3 |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanına özgü sorunları en uygun araştırma yöntem ve teknikleri ile çözümler. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgileri toplumun eğitim, kültür ve sanat seviyesinin yükseltilmesi yönünde kullanır. | 2 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar geliştirir. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Eğitim, kültür ve sanat alanlarında yürütülen çalışmalarda bireysel olarak bağımsız çalışır ve/veya ekip çalışmalarında sorumluluk alarak çözüm üretir. | 3 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapar; kişisel, kurumsal ve ekip çalışmalarını uzmanlık düzeyinde organize eder. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | 4 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Bilim ahlakı ve araştırma ahlakındaki olumsuzluklar:ihmal, çarpıtma, gizleme, uydurma | Etik konusu hakkında okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Yöntem ve yöntem bilgisi eksikliğinden kaynaklanan sorunlar | Bilimsel yöntem hakkında okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Yöntem bilgisinin kazandırdıkları (terim, asıl kaynak, metin tamiri, metin kurma bilgisi) | Bilimsel çalışmanın yönteminin belirlenmesi hakkında okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 4 | Bilim adamının sahip olması beklenen nitelikler (analiz, sentez kabiliyeti, diyalektik düşünme, şüpheci ve eleştirel bakış, dil ve anlatım becerisi, çıkarımlarını delile dayandırma titizliği, azim, sabır ve yüksek sorumluluk duygusu) | Bilim insanının nitelikleri hakkında araştırma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 5 | Yöntem bilgisi eşliğinde araştırma süreci konunun tespiti ve sınırlandırılması | Konunun tespit ve sınırlandırmasına ilişkin örnek toplama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 6 | Yöntem bilgisi eşliğinde araştırma süreci; amacın belirlenmesi | Bilimsel çalışmada amacın önemi hakkında örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 7 | Yöntem bilgisi eşliğinde araştırma süreci; başlık ile içerik uyumu | Yöntem bilgisinin önemini gösteren örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 8 | Ara Sınavlar | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
|
| 9 | Kaynak araştırması Bibliyografya bilgisi | Bilimsel çalışmada kaynak araştırmasının önemi hakkında bilgi toplama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 10 | Kaynak erişiminde kullanılacak Kütüphaneler ve web siteleri | Çevrim içi kaynak taraması örneklerini hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 11 | Web sözlükleri (Türk Edebiyatı İsimler ve Eserler Sözlüğü, Tebdiz, LexiQamus) | Web sözlükleri kullanımına ilişkin örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 12 | Çevrim içi kütüphane ve kitaplıkların tanıtımı | Çevrim içi kütüphanelerin linklerini çıkarma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 13 | Bilgi ve yorum yanlışları (Bilgi yanlışları, yorum hataları, otoritenin eleştirilmezliği yanılgısı, anakronizm, varsayımda sağduyu aldatmacıları ve serendipity, idolalar, yabancı dil yetersizliği) | Tezlerin ve araştırma makalelerinin raporlandırılma sürecindeki hatalı örneklerin toplanması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 14 | Alıntılama bilgisi ve yazım Sürecinde yapılan yanlışlar-anlatım kusurları | Alıntılama hakkında bilgi toplama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 15 | Pratik word bilgi ve uygulamaları | Word programının yazma pratikleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 16 | Bir tezde bulunan bölümler hakkında | Tez örnekleri belirleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösterip Yaptırma |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Ödev |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 7 | 7 | 49 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 7 | 7 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 10 | 10 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 150 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,00 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||