TDE1769 Orhon Türkçesi

5 AKTS - 3-0 Süre (T+U)- . Yarıyıl- 3 Yerel Kredi

Genel Bilgi

Kod TDE1769
Ad Orhon Türkçesi
Dönem 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı
Yarıyıl . Yarıyıl
Süre (T+U) 3-0 (T-U) (17 Hafta)
AKTS 5 AKTS
Yerel Kredi 3 Yerel Kredi
Eğitim Dil Türkçe
Seviye Yüksek Lisans Dersi
Tür Normal
Öğretim Şekli Yüz Yüze Öğretim
Bilgi Paketi Koordinatörü Prof. Dr. ENGİN ÇETİN


Dersin Amacı / Hedefi

Bu dersin amacı öğrencilere Türkçenin yazıyla saptanan ilk dönemi olan Eski Türkçeyi, kullanılan alfabeleri, metinleri ve dil özellikleriyle tanımalarını ve runik harfli metinleri okuyabilme yeteneğini kazandırmaktır.

Dersin İçeriği

Bu derste Eski Türk, Orhon Türkçesi (Köktürkçe) ve Uygur tanımları, kapsamı ve dönemin genel özellikleri, II. Doğu Türkiye (Köktürk) Hanlığı (Terim Dönemi, coğrafyası, devletin siyasi ve idari yapısını, toplulukları ve Hanlığı oluşturan inanç sistemlerini), Orhun yazıtlarını ve yazıt eserlerini inceler, Eski Türkçeye genel bakış, referanslar Orkhon'da eski Türk ve Türklere. Orchon (Köktürkçe) metinleri, yazımda kullanılan alfabe, alfabenin kökeni hakkındaki görüşler. Göktürk harf yazım özellikleri, Kültegin, Çoyr, Ongi, Tunyukuk Orhun Türkçesi anlatılmaktadır.

Dersin Ön Koşulu

Yok

Kaynaklar

V. Thomsen, Malov, Orkun, T. Tekin, M. Ergin, A. Berta, R. Giraud, V. Rybatzki, Clauson ve başka araştırmacılarca hazırlanmış metin yayınları.

Notlar

M. Rasanen, G. Clauson ve H. Eren'in etimolojik sözlükleri, Nadalyaev vb.'nin hazırladıkları Drevnetyurskiy Slovar ve başka sözlükler, etimoloji ve dönemin söz varlığına ilişkin makaleler.


Dersin Öğrenme Çıktıları

Sıra Dersin Öğrenme Çıktıları
ÖÇ01 Eski Türkçe terimini ve terimin kapsamını kavrar.
ÖÇ02 Orhon Türkçesi yazı dilini oluşturan tarihi, siyasi ve kültürel ortamı tanır.
ÖÇ03 Orhon Türkçesi döneminde kullanılan alfabeyi tanıyarak bu alfabeyle yazılmış metinleri kavrar.
ÖÇ04 Orhon Türkçesi yazı diliyle yazılmış yazılı ürünleri tanıyarak özelliklerini kavrar.
ÖÇ05 Orhon Türkçesi metinlerinin bulunuşu ve metinler üzerinde yapılan çalışmaları kavrar.
ÖÇ06 Orhon Türkçesi yazı dilinin özelliklerini kavrar.
ÖÇ07 Orhon Türkçesi yazılı ürünlerine ilişkin söz varlığını kavrar.
ÖÇ08 Orhon Türkçesine ilişkin özellikleri diğer dönem ve sahalarla ayırt eder.


Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi

Sıra Tür Program Öğrenme Çıktıları Duzey
PÖÇ01 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türk Dili ve Edebiyatının tarihi ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. 4
PÖÇ02 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türkolojinin temel kavramlarının önemini sıralar. 3
PÖÇ03 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. 1
PÖÇ04 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Bağımsız veya grupla birlikte edebi metinler üzerinde çalışma yapar. 3
PÖÇ05 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Alanı ile ilgili başvuru kaynaklarına ulaşır. 4
PÖÇ06 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel gelişim sürecini kavrar. 4
PÖÇ07 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini sıralar. 2
PÖÇ08 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Eski ve yeni metinleri değerlendirir. 4
PÖÇ09 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Alanı ile ilgili entelektüel birikim kazanır. 3
PÖÇ10 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türkolojinin gelişimini destekler. 4
PÖÇ11 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yerini kavrar. 3
PÖÇ12 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Filolojik ve dil bilimsel bir bakış kazanır. 4
PÖÇ13 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Edebi metin çözümlemede bilimsel yöntemleri ve filolojik bilgileri etkin olarak kullanır.
PÖÇ14 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı Türkoloji ile ilgili sorunları değerlendirir. 3
PÖÇ15 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Türkolojiyle ilgili meselelerde iletişim yetisi kazanır. 3
PÖÇ16 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Dil, kültür, edebiyat ilişkisini çözümleyici çalışmalar yapar. 2
PÖÇ17 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Edindiği bilgi ve birikimi aktarma becerisi kazanır. 3
PÖÇ18 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Alanı ile ilgili bilimsel analizler yapar. 2


Haftalık Akış

Hafta Konu Ön Hazırlık Yöntemler
1 Eski Türkçe, Orhon Türkçesi (Köktürkçe), Uygurca terimlerinin tanımı, kapsamı, dönemin genel özellikleri. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap
2 I. ve II. Doğu Türk (Köktürk) Kağanlığı (Hüküm sürdüğü dönem, coğrafya, devletin siyasi ve idari yapısı, kağanlığı oluşturan topluluklar ve inanç sistemi) kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap
3 Orhon yazıtlarının bulunuşu ve yazıtlarla ilgili çalışmalar, Eski Türkçe çalışmalarına toplu bakış, genel olarak Eski Türkçe ve Orhon Türkçesine ilişkin kaynaklar, Orhon Türkçesi (Köktürkçe) metinleri, yazımda kullanılan alfabe, alfabenin kökeni konusundaki görüşler. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
4 Kültigin yazıtı Güney yüzünde yer alan satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 1 kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
5 Kültigin yazıtı Güney yüzünde yer alan satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 2 kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
6 Kültigin yazıtı Güney yüzünde yer alan satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 3 kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
7 Kültigin yazıtı Güney yüzünde yer alan satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 4 kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
8 Ara Sınav Anlatılan konuların kaynaklardan ve ders notlarından tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav
9 Kültigin yazıtı Güney yüzünde yer alan satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 5 kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
10 Kültigin yazıtı Güney yüzünde yer alan satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 6 kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
11 Tunyukuk yazıtındaki satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 1 kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
12 Tunyukuk yazıtındaki satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 2 kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
13 Çoyr ve Kül İç Çor yazıtlarındaki satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
14 Ongin yazıtındaki satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 1 kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
15 Ongin yazıtındaki satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri 2 kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
16 Yarıyıl Sonu Sınavları Anlatılan konuların kaynaklardan ve ders notlarından tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav
17 Yarıyıl Sonu Sınavları Anlatılan konuların kaynaklardan ve ders notlarından tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav


Öğrenci İş Yükü - AKTS

Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 3 42
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 3 42
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
Ödev, Proje, Diğer 0 0 0
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 12 12
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 18 18
Toplam İş Yükü (Saat) 114
Toplam İş Yükü / 25 (s) 4,56
AKTS 5 AKTS

Güncelleme Zamanı: 24.05.2024 10:47