TDE771 Derlem Dilbilim I

5 AKTS - 2-0 Süre (T+U)- . Yarıyıl- 2 Yerel Kredi

Genel Bilgi

Kod TDE771
Ad Derlem Dilbilim I
Dönem 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı
Yarıyıl . Yarıyıl
Süre (T+U) 2-0 (T-U) (17 Hafta)
AKTS 5 AKTS
Yerel Kredi 2 Yerel Kredi
Eğitim Dil Türkçe
Seviye Yüksek Lisans Dersi
Tür Normal
Öğretim Şekli Yüz Yüze Öğretim
Bilgi Paketi Koordinatörü Doç. Dr. BEKİR TAHİR TAHİROĞLU


Dersin Amacı / Hedefi

Bu dersin amacı öğrencilere derlem kavramının işlenmesi, dil bilimde yöntem bilgisi ve elektronik metinlerin yazılımlar aracılığıyla işlenmesinin gösterilmesi ve dünyada ve Türkiyede derlem dilbilimle ilgili çalışmaların nasıl yapıldığının kazandırılmasıdır.

Dersin İçeriği

Bu derste, derlem dilbilim temel kavramları ve yazılım uygulamalarıyla dil çalışmalarında derlem kullanımı anlatılmaktadır.

Dersin Ön Koşulu

yok

Kaynaklar

B. Tahir Tahiroğlu, Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı Bildirileri

Notlar

Bülent Özkan, Yöntem ve Uygulama Açısından “Türkiye Türkçesi Söz Varlığının Derlem Tabanlı Sözlüğü”


Dersin Öğrenme Çıktıları

Sıra Dersin Öğrenme Çıktıları
ÖÇ01 Derlem, derlem dilbilim kavramı ve tarihçesini kavrar.
ÖÇ02 Dilbilimde metodoloji ve derlem kavramlarını kavrar.
ÖÇ03 Elektronik metin kavramı ve oluşturulmasını kavrar.
ÖÇ04 Derlem oluşturmayı bilir, derlem çeşitlerini tanır.
ÖÇ05 Dünyada ve Türkiyede derlem dilbilim çalışmalarını kavrar.
ÖÇ06 Sözlükbilimsel çalışmalar için derlem kullanımını kavrar.
ÖÇ07 Bağlamlı dizin kavramını kavrar.
ÖÇ08 Eşdizim kavramı ve çıkarımını yapar.
ÖÇ09 Derlem oluşturma yazılımlarıyla veri toplama çalışmalarını oluşturur.


Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi

Sıra Tür Program Öğrenme Çıktıları Duzey
PÖÇ01 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türk Dili ve Edebiyatının tarihi ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. 3
PÖÇ02 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türkolojinin temel kavramlarının önemini sıralar. 3
PÖÇ03 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. 2
PÖÇ04 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Bağımsız veya grupla birlikte edebi metinler üzerinde çalışma yapar. 4
PÖÇ05 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Alanı ile ilgili başvuru kaynaklarına ulaşır. 3
PÖÇ06 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel gelişim sürecini kavrar. 4
PÖÇ07 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini sıralar. 3
PÖÇ08 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Eski ve yeni metinleri değerlendirir. 4
PÖÇ09 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Alanı ile ilgili entelektüel birikim kazanır. 3
PÖÇ10 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türkolojinin gelişimini destekler. 2
PÖÇ11 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yerini kavrar. 3
PÖÇ12 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Filolojik ve dil bilimsel bir bakış kazanır. 3
PÖÇ13 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Edebi metin çözümlemede bilimsel yöntemleri ve filolojik bilgileri etkin olarak kullanır. 4
PÖÇ14 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı Türkoloji ile ilgili sorunları değerlendirir.
PÖÇ15 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Türkolojiyle ilgili meselelerde iletişim yetisi kazanır. 3
PÖÇ16 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Dil, kültür, edebiyat ilişkisini çözümleyici çalışmalar yapar. 4
PÖÇ17 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Edindiği bilgi ve birikimi aktarma becerisi kazanır. 4
PÖÇ18 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Alanı ile ilgili bilimsel analizler yapar. 4


Haftalık Akış

Hafta Konu Ön Hazırlık Yöntemler
1 Derlem, derlem dilbilim kavramı ve tarihçesi. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
2 Dilbilimde metodoloji ve derlem. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
3 Elektronik metin kavramı ve oluşturulması. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
4 Derlem oluşturma ve derlem çeşitleri. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
5 Sözlükbilimsel çalışmalar için derlem kullanımı. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
6 Bağlamlı dizinler. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
7 Eşdizim çıkarımı. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
8 Ara Sınav Anlatılan konuların kaynaklardan ve ders notlarından tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Ödev
9 Sıklık kavramı ve sözcük listeleri. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
10 Derlem işaretleme ve etiketleme sorunları. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
11 Derlemler ve dilbilgisi çalışmaları. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
12 Özel alan derlemleri kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
13 Monitör (izlem) derlemleri kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
14 Derlem dilbilim terminolojisi kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
15 Derlem dilbilim terminolojisi (II) kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
16 Yarıyıl Sonu Sınavları Anlatılan konuların kaynaklardan ve ders notlarından tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Ödev
17 Yarıyıl Sonu Sınavları (II) Anlatılan konuların kaynaklardan ve ders notlarından tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Ödev


Öğrenci İş Yükü - AKTS

Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 2 28
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 4 56
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
Ödev, Proje, Diğer 0 0 0
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 10 10
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 20 20
Toplam İş Yükü (Saat) 114
Toplam İş Yükü / 25 (s) 4,56
AKTS 5 AKTS

Güncelleme Zamanı: 20.05.2024 12:02