TDE772 Derlem Dilbilim II

5 AKTS - 2-0 Süre (T+U)- . Yarıyıl- 2 Yerel Kredi

Genel Bilgi

Kod TDE772
Ad Derlem Dilbilim II
Dönem 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı
Yarıyıl . Yarıyıl
Süre (T+U) 2-0 (T-U) (17 Hafta)
AKTS 5 AKTS
Yerel Kredi 2 Yerel Kredi
Eğitim Dil Türkçe
Seviye Yüksek Lisans Dersi
Tür Normal
Öğretim Şekli Yüz Yüze Öğretim
Bilgi Paketi Koordinatörü Doç. Dr. BEKİR TAHİR TAHİROĞLU


Dersin Amacı / Hedefi

Bu dersin amacı öğrencilere derlem dilbilim kavramlarını yazılımlar aracılığıyla uygulayabilmesini kazandırmaktır.

Dersin İçeriği

Bu derste derlem dilbilimde kullanılan yazılımlarla örnek uygulamalar anlatılmakta ve veri toplama çalışmaları anlatılmaktadır.

Dersin Ön Koşulu

yok

Kaynaklar

B. Tahir Tahiroğlu, Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı Bildirileri

Notlar

Bülent Özkan, Yöntem ve Uygulama Açısından “Türkiye Türkçesi Söz Varlığının Derlem Tabanlı Sözlüğü”


Dersin Öğrenme Çıktıları

Sıra Dersin Öğrenme Çıktıları
ÖÇ01 Derlem oluşturma yazılımlarıyla veri toplama çalışmalarını kavrar.
ÖÇ02 İnternet tabanlı (çevrimiçi) yazılımlardan metinlerden sıklık ve eşdizimli yapıların çıkarımını kavrar.
ÖÇ03 Türkçe için oluşturulan derlemleri kullanır.
ÖÇ04 Örnek metinlerden sıklık bilgisi çıkarımını saptar.
ÖÇ05 Sözcük türü etiketleme çalışmalarını kullanır.
ÖÇ06 Dilbilgisel yapıların çıkarımını yorumlar.
ÖÇ07 Derlem oluşturma yazılımlarıyla veri toplama çalışmalarını kullanır.
ÖÇ08 Dünyadaki derlem oluşturma yazılımlarını kullanır.


Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi

Sıra Tür Program Öğrenme Çıktıları Duzey
PÖÇ01 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türk Dili ve Edebiyatının tarihi ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. 3
PÖÇ02 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türkolojinin temel kavramlarının önemini sıralar. 3
PÖÇ03 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. 1
PÖÇ04 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Bağımsız veya grupla birlikte edebi metinler üzerinde çalışma yapar. 4
PÖÇ05 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Alanı ile ilgili başvuru kaynaklarına ulaşır. 4
PÖÇ06 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel gelişim sürecini kavrar.
PÖÇ07 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini sıralar. 3
PÖÇ08 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Eski ve yeni metinleri değerlendirir. 3
PÖÇ09 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Alanı ile ilgili entelektüel birikim kazanır. 4
PÖÇ10 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türkolojinin gelişimini destekler. 3
PÖÇ11 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yerini kavrar. 3
PÖÇ12 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Filolojik ve dil bilimsel bir bakış kazanır. 2
PÖÇ13 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Edebi metin çözümlemede bilimsel yöntemleri ve filolojik bilgileri etkin olarak kullanır. 4
PÖÇ14 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı Türkoloji ile ilgili sorunları değerlendirir. 3
PÖÇ15 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Türkolojiyle ilgili meselelerde iletişim yetisi kazanır. 4
PÖÇ16 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Dil, kültür, edebiyat ilişkisini çözümleyici çalışmalar yapar. 4
PÖÇ17 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Edindiği bilgi ve birikimi aktarma becerisi kazanır. 3
PÖÇ18 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Alanı ile ilgili bilimsel analizler yapar. 4


Haftalık Akış

Hafta Konu Ön Hazırlık Yöntemler
1 Derlem oluşturma yazılımlarıyla veri toplama çalışmaları kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
2 İnternet tabanlı (çevrimiçi) yazılımlardan metinlerden sıklık ve eşdizimli yapıların çıkarımı. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
3 Türkçe için oluşturulan derlemlerden yararlanma. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
4 Çevrimdışı yazılımların kullanımının tanıtılması. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
5 Bağlamlı dizin oluşturma uygulamaları kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
6 Eşdizimli yapıları çıkarma uygulamaları. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
7 Sözlükbilim uygulamaları. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
8 Ara Sınav Anlatılan konuların kaynaklardan ve ders notlarından tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav
9 Örnek metinlerden sıklık bilgisi çıkarımı. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
10 Dilbilgissel yapıların çıkarımı. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
11 Derlem sorgulama dilleri uygulaması. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
12 Sözcük türü etiketleme. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
13 Lematizasyon belirleme uygulamaları. kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
14 Derlem dilbilim terminolojisi çalışmaları kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
15 Derlem dilbilim terminolojisi çalışmaları (II) kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
16 Yarıyıl Sonu Sınavları Anlatılan konuların kaynaklardan ve ders notlarından tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Ödev
17 Yarıyıl Sonu Sınavları (II) Anlatılan konuların kaynaklardan ve ders notlarından tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Ödev


Öğrenci İş Yükü - AKTS

Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 2 28
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 4 56
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
Ödev, Proje, Diğer 0 0 0
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 10 10
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 20 20
Toplam İş Yükü (Saat) 114
Toplam İş Yükü / 25 (s) 4,56
AKTS 5 AKTS

Güncelleme Zamanı: 20.05.2024 12:01