TDE758 Anadolu ve Rumeli Ağızları II

4 AKTS - 2-0 Süre (T+U)- . Yarıyıl- 2 Yerel Kredi

Genel Bilgi

Kod TDE758
Ad Anadolu ve Rumeli Ağızları II
Dönem 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı
Yarıyıl . Yarıyıl
Süre (T+U) 2-0 (T-U) (17 Hafta)
AKTS 4 AKTS
Yerel Kredi 2 Yerel Kredi
Eğitim Dil Türkçe
Seviye Yüksek Lisans Dersi
Tür Normal
Öğretim Şekli Yüz Yüze Öğretim
Bilgi Paketi Koordinatörü Prof. Dr. FARUK YILDIRIM


Dersin Amacı / Hedefi

Bu dersin amacı ağız araştırmaları konusunda temel bilgileri vermek ve Anadolu ve Rumeli Ağızları üzerinde yapılmış çalışmaları öğretmektir.

Dersin İçeriği

Bu derste ağız terimi, Anadolu ve Rumeli ağızları konusunda yapılmış derleme, inceleme ve tasnif çalışmaları, ağız araştırmaları yöntemleri, ağız transkripsiyon sistemi, ağız bölgelerinin özellikleri anlatılmaktadır.

Dersin Ön Koşulu

yok

Kaynaklar

Gülensoy Tuncer, Ercan Alkaya; Türkiye Türkçesi Ağızları Bibliyografyası, 2. bs., Akçağ Yay. Ankara 2003 Günay Turgut, Rize İli Ağızları, TDK Yay., Ankara, 2002 Kalay Emin; Edirne İli Ağızları, TDK Yay., Ankara, 1998 Karahan Leyla; Anadolu Ağızlarının Sınıflandırması, TDK Yay., Ank.,1996 Korkmaz Zeynep; Nevşehir ve Yöresi Ağızları, Ank. Ün. DTCF Yay., Ank. 1977 Ağız Araştırmaları Bilgi Şöleni, TDK Yay., Ank.,1999 Ay, Özgür, Türkiye Türkçesi Ağızlarında Fiil Çekimi, TDK Yayınları, Ankara, 2009 Ercilasun Ahmet Bican; Kars İli Ağızları TDK Yay., Ankara, 2002 Eren Emin, Zonguldak Bartın Karabük İlleri Ağızları, TDK Yay Ankara 1997 Erten Münir, Diyarbakır Ağzı, TDK Yay., Ankara, 1994 Gemalmaz Efrasiyap; Erzurum İli Ağızları, TDK Yay., Ankara, 1995

Notlar

Derste tanıtılacaktır.


Dersin Öğrenme Çıktıları

Sıra Dersin Öğrenme Çıktıları
ÖÇ01 Anadolu ve Rumeli Ağızları çalışmalarında yararlanılacak kaynak eserleri tanır.
ÖÇ02 Anadolu ve Rumeli Ağızları alanındaki çalışmalarda kullanılacak sözlükleri, özelliklerini ve kullanım şekillerini tanır.
ÖÇ03 Geçmişten günümüze Anadolu ve Rumeli Ağızları alanını ilgilendiren belli başlı kaynakları tanır.
ÖÇ04 Ağız çalışmalarında bibliyografyaların yeri ve önemini değerlendirir.
ÖÇ05 Ağız araştırmalarında kullanılan yöntemleri uygular.
ÖÇ06 Ağızlarla ilgili tasnif çalışmalarını ve ağızların söz varlığını tanır.
ÖÇ07 Ağızların yazı diliyle ilişkisini ve ağız bilimi araştırmalarının niçin gerekli olduğunu açıklar.
ÖÇ08 Ağızların oluşumuna katkıda bulunan unsurları ve ağızlardaki karşıtlık ve benzerliklerin sebeplerini açıklar.


Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi

Sıra Tür Program Öğrenme Çıktıları Duzey
PÖÇ01 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türk Dili ve Edebiyatının tarihi ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. 4
PÖÇ02 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türkolojinin temel kavramlarının önemini sıralar. 4
PÖÇ03 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. 3
PÖÇ04 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Bağımsız veya grupla birlikte edebi metinler üzerinde çalışma yapar.
PÖÇ05 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Alanı ile ilgili başvuru kaynaklarına ulaşır. 4
PÖÇ06 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel gelişim sürecini kavrar.
PÖÇ07 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini sıralar.
PÖÇ08 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Eski ve yeni metinleri değerlendirir. 3
PÖÇ09 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Alanı ile ilgili entelektüel birikim kazanır. 3
PÖÇ10 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türkolojinin gelişimini destekler. 3
PÖÇ11 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yerini kavrar. 5
PÖÇ12 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Filolojik ve dil bilimsel bir bakış kazanır. 3
PÖÇ13 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Edebi metin çözümlemede bilimsel yöntemleri ve filolojik bilgileri etkin olarak kullanır.
PÖÇ14 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı Türkoloji ile ilgili sorunları değerlendirir. 3
PÖÇ15 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Türkolojiyle ilgili meselelerde iletişim yetisi kazanır. 2
PÖÇ16 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Dil, kültür, edebiyat ilişkisini çözümleyici çalışmalar yapar. 5
PÖÇ17 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Edindiği bilgi ve birikimi aktarma becerisi kazanır. 5
PÖÇ18 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Alanı ile ilgili bilimsel analizler yapar. 4


Haftalık Akış

Hafta Konu Ön Hazırlık Yöntemler
1 Ağız kavramını, bu kavramın dil, şive, lehçe, diyalekt, aksan gibi benzer kavramlarla ilişkisi ve bunlar arasındaki yerini, ağız bilimi araştırmalarının gerekliliğini, ağızlar ve yazı dili ilişkisini tanır. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
2 Anadolu ağızları üzerinde yapılan ilk çalışmalar: Yabancı araştırıcılar dönemi (1867-1940) ve Ahmet Caferoğlu dönemi (1940-1950). Ahmet Caferoğlu dönemi sonrası günümüze kadar yapılan ağız metni derleme ve inceleme çalışmalarını tanır. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
3 Anadolu ağızlarındaki çeşitli dil unsurlarıyla (sıfat-fiil ekleri, fiil çekimi vb.) ilgili çalışmaları, Anadolu ağızlarının söz varlığını, Anadolu ağızlarının tasnifiyle ilgili çalışmaları tanır. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
4 Ağız araştırmalarında yöntem: Sahaya çıkmadan yapılacak hazırlık çalışmaları ve saha çalışmasında dikkat edilecek noktaları, derlenen ağız malzemesinin metne dönüştürmesini, ağız metni işaretlerini ve bunlarla ilgili değerlendirmeleri kavrar. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
5 Rumeli ağızlarıyla ilgili olarak yabancı araştırıcılar tarafından yapılmış derleme ve inceleme çalışmalarını, Rumeli ağızlarıyla ilgili olarak yerli araştırıcılar tarafından yapılmış derleme ve inceleme çalışmalarını tanır. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
6 Rumeli ağızlarının tasnifi konusunda yapılan çalışmaları ve bu çalışmalarda kullanılan ölçütleri, Rumeli ağızları üzerindeki Kıpçak tesirini kavrar. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
7 Anadolu ve Rumeli ağızları üzerindeki çalışmaların bir bütün halinde değerlendirir. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
8 Ara Sınav Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav, Performans Değerlendirmesi
9 Kars ve Erzurum ağzının karakteristik özelliklerini tanır. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
10 Diyarbakır ağzının karakteristik özelliklerini tanır. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
11 Batı Karadeniz ve Doğu Karadeniz ağzının karakteristik özelliklerini tanır. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
12 Batı Anadolu (Ege) ağzının karakteristik özelliklerini tanır. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
13 Rumeli ağzının karakteristik özelliklerini tanır. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
14 Anadolu ve Rumeli ağızlarını karşılaştırır. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
15 Anadolu ve Rumeli ağızları üzerindeki çalışmaları bir bütün halinde değerlendirir. Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
16 Yarıyıl Sonu Sınavları Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav, Ödev, Performans Değerlendirmesi
17 Yarıyıl Sonu Sınavları Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav, Ödev, Performans Değerlendirmesi


Öğrenci İş Yükü - AKTS

Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 2 28
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 2 28
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
Ödev, Proje, Diğer 1 0 0
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 8 8
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 24 24
Toplam İş Yükü (Saat) 88
Toplam İş Yükü / 25 (s) 3,52
AKTS 4 AKTS

Güncelleme Zamanı: 10.05.2024 09:54