TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TDE754 |
| Ad | Eski Türk Edebiyatında Şerh II |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 4 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. HANİFE DİLEK BATİSLAM |
Dersin Amacı / Hedefi
Bu dersin amacı klasik ve modern şerh yöntemleri; bu yöntemlere ait metin şerhi örnekleriyle tasavvufi şerhlerin özelliklerinin örnek şerhlerden yararlanılarak tanıtılmasıdır.
Dersin İçeriği
Bu derste Eski Türk Edebiyatında Şerh konusu işlenmektedir.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Agah Sırrı Levend, Türk Edebiyatı Tarihi, C.I, Giriş, TTK. Basımevi, Ank. 1988; Ahmet Atilla Şentürk, Osmanlı Şiiri Antolojisi, Yapı Kredi Yay. İst. 1999; Mertol Tulum, Tarihi Metin Çalışmalarında Usul, Deniz Kitabevi, İst. 2000; Mustafa İsen, Muhsin Macit, Osman Horata, Filiz Kılıç, İ.Hakkı Aksoyak, Eski Türk Edebiyatı El Kitabı, Grafiker Yay. Ank. 2002; Mehmet Kalpaklı, Osmanlı Divan Şiiri Üzerine Metinler, Yapı Kredi Yay. İst. 1999; Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Eski Türk Edebiyatı Tarihi I-II, Bilim ve Sanat Vakfı, Cilt 5, S. 9-10, İst., 2007.
Notlar
Ahmet TANYILDIZ, Mesnevi Şerhlerinde Sözden Manaya Yorum Farklılıkları, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6, Fall 2009,s. 407-426; Bekir ÇINAR, Ahmed Avni Konukun Mesnevi-i Şerif Şerhinin İlk 18 Beytindeki Şerh Usulü, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6,Fall2009,s.39-61; Bilal ELBİR, Türk Edebiyatında Muamma ve Sururinin Bir Muamma Şerhi, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6, Fall 2009, s. 82-94; Furkan ÖZTÜRK, Diliçi Çeviride Şiirsellik ve Neşatinin Bir Gazeli, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6, Fall 2009,s. 360-373; Hüseyin GÖNEL, Nusret Ebubekir Efendi ve Saib Şerhi Üzerine Bazı Notlar, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6, Fall 2009, s. 193-212; Hüsrev AKIN, Fuzulinin Görgeç Redifli Gazelinin Göstergebilim Açısından İncelenmesi, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6, Fall 2009, s. 1-12; İlhan GENÇ, Biçimci ve Alımlamacıların Metni Anlama ve Anlamlandırmadaki Bilimselliklerinin Klasik Şiire Uygulanabilirliği, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6, Fall 2009,s. 170-192; Kezban PAKSOY, Bursevinin Bir Eseri: Şerh-i Rumuzat-ı Hacı Bayram-ı Veli, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6, Fall 2009,s. 374-386; Kezban PAKSOY, Şerhu Gazeliyyatus-Sultan Muradus-Salis, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,Tunca Kortantamer Özel Sayısı I, Volume 2/3, Summer 2007, s. 444-448; Mehmet Dursun ERDEM, Ontolojik İncelemeye Dehhaninin eyledi Redifli Gazeli Örneğinde Yapısalcı Bir Bakış, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,Tunca Kortantamer Özel Sayısı I, Volume 2/3, Summer 2007, s. 254-273; Muhittin ELİACİK, Tercüme İle Şerhin İç İçe Bulunması: Şemsi Paşanın Manzum Vikaye Tercümesi, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6, Fall 2009, s. 95-119; Osman ÜNLÜ, Ebubekir Nusretin Saib-i Tebrizi Şerhleri, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6, Fall 2009, s. 442-455; Ömer İNCE, Hafızın Bir Gazeline Modern Yaklaşımla Açımlama (Şerh/Tahlil) Uygulama Denemesi, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6, Fall 2009, s. 251-274; Ömer SAVRAN, Mehmed Rasimin Mesnevinin İlk On Sekiz Beytine Şerhi ve Şerh Anlayışı, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6, Fall 2009,s. 387-406; Özkan DAŞDEMİR, Yunus Emre Divanından Bir Şiirin Şerhi, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6, Fall 2009, s.62-81; Sibel Üst, Fuzulinin Usanmaz mı Redifli Gazelinin Yapısalcılık Açısından İncelenmesi, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,Tunca Kortantamer Özel Sayısı I, Volume 2/3, Summer 2007, s. 556-572; Şevkiye KAZAN, Celilinin Gazellerinde Şerh Kavramının Kullanımı ve Şerh Redifli Gazelinin Şerhi, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6, Fall 2009,s. 291-325; Turgut KOÇOĞLU, Nabinin Gelür Gider Redifli Gazeline Yapılan İki Şerhin Metot Açısından Mukayesesi, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,Tunca Kortantamer Özel Sayısı I, Volume 2/3, Summer 2007, s. 376-385; Vedat KORKMAZ, Hariri-zadenin Gazel Şerhi Üzerine Değerlendirme, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6, Fall 2009, s. 335-345; Zehra GÜMÜŞ, Mesneviye Cevrinin Manzum Şerhi: Hall-i Tahkikat, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Şerh, Cem Dilçin Anısına, Volume 4/6, Fall 2009, s. 231-250; Ziya AVŞAR, Ruhul-Mesnevide Mesnevinin İlk 18 Beytinin Şerh Yöntemi, Turkish Studies, Türkoloji Araştırmaları, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,Tunca Kortantamer Özel Sayısı I, Volume 2/3, Summer 2007, s. 59-72.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Modern şerh yöntemlerini ve özelliklerini, modern şerh yöntemiyle ilgili çalışmaları değerlendirir. |
| ÖÇ02 | Modern şerh yöntemlerinin divan şiirine uygulanabilirliğini yorumlar. |
| ÖÇ03 | Göstergebilim vb. modern yöntemlerle yapılan gazel şerhlerinden örnekleri tanır. |
| ÖÇ04 | Geleneksel şerh yöntemi ve özellikleri ile bu tür metin şerhine yönelik yayınları kavrar. |
| ÖÇ05 | Geleneksel ve modern yöntemlerle yapılan şerhleri karşılaştırır. |
| ÖÇ06 | Tasavvufi şiir şerhlerini ve özelliklerini tanır. |
| ÖÇ07 | Tercüme şerh ilişkisini yorumlar. |
| ÖÇ08 | Mesnevinin ilk 18 beyti ile ilgili şerhlerdeki anlam ve yorum farklarını değerlendirir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihi ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türkolojinin temel kavramlarının önemini sıralar. | 3 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. | 4 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bağımsız veya grupla birlikte edebi metinler üzerinde çalışma yapar. | 3 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili başvuru kaynaklarına ulaşır. | 4 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel gelişim sürecini kavrar. | 3 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini sıralar. | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Eski ve yeni metinleri değerlendirir. | 4 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili entelektüel birikim kazanır. | 4 |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türkolojinin gelişimini destekler. | |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yerini kavrar. | |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Filolojik ve dil bilimsel bir bakış kazanır. | |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebi metin çözümlemede bilimsel yöntemleri ve filolojik bilgileri etkin olarak kullanır. | 4 |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkoloji ile ilgili sorunları değerlendirir. | 3 |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkolojiyle ilgili meselelerde iletişim yetisi kazanır. | 4 |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Dil, kültür, edebiyat ilişkisini çözümleyici çalışmalar yapar. | |
| PÖÇ17 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edindiği bilgi ve birikimi aktarma becerisi kazanır. | 4 |
| PÖÇ18 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili bilimsel analizler yapar. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Modern şerh yöntemleri ve özellikleri, modern şerh yöntemiyle ilgili çalışmaların değerlendirilmesi. | Konuyla ilgili makaleleri okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 2 | Modern şerh yöntemlerinin divan şiirine uygulanabilirliği. | Konuyla ilgili makaleleri okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 3 | Yapısalcılık ve ontolojik analiz metoduyla yapılan şerhlerden örnekler. | Konuyla ilgili makaleleri okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 4 | Göstergebilim vb. modern yöntemlerle yapılan gazel şerhlerinden örnekler. | Konuyla ilgili makaleleri okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 5 | Modern yöntemlerle yapılan diğer gazel şerhi örnekleri. | Konuyla ilgili makaleleri okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması |
| 6 | Geleneksel şerh yöntemi ve özellikleri bu tür metin şerhine yönelik yayınlar. | Konuyla ilgili makaleleri okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 7 | Geleneksel şerh yöntemiyle yapılmış gazel şerhleri. | Konuyla ilgili makaleleri okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 8 | Ara Sınav | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Geleneksel ve modern yöntemlerle yapılan şerhlerin karşılaştırılması. | Konuyla ilgili makaleleri okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 10 | Tasavvufi şiir şerhleri ve özellikleri. | Konuyla ilgili makaleleri okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 11 | Tasavvufi şiir şerhlerinden örnekler. | Konuyla ilgili makaleleri okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma |
| 12 | Tercüme şerh ilişkisi. | Konuyla ilgili makaleleri okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 13 | Mesnevinin ilk 18 beyti ile ilgili şerhler. | Konuyla ilgili makaleleri okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 14 | Mesnevinin ilk 18 beyti ile ilgili şerhlerdeki anlam ve yorum farkları-I | Konuyla ilgili makaleleri okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 15 | Mesnevinin ilk 18 beyti ile ilgili şerhlerdeki anlam ve yorum farkları-II | Konuyla ilgili makaleleri okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 8 | 8 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 24 | 24 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 88 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,52 | ||
| AKTS | 4 AKTS | ||