TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TDE1722 |
| Ad | Türk Dili Tarihi II |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 5 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. AYŞEHAN DENİZ ABİK |
Dersin Amacı / Hedefi
Bu ders ile Türk dili tarihini 13. yüzyıl sonrasından 21. yüzyılı da içine alacak şekilde bütün lehçeleri ve özelliklerini öğretmek amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Türk lehçelerinin sınıflandırılması ve Türk ses sistemi tarihine genel bir bakış ile ilgili Eski ve Yeni Türk, günümüz lehçelerine genel bir bakış bu dersin içeriğini oluşturmaktadır.
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
Caferoğlu, Ahmet, Türk Dili Tarihi, İstanbul Tekin, Talat- Ölmez Mehmet, Türk Dilleri Giriş Ercilasun , Ahmet Bican, Türk Dili Tarihi, Ankara, 2004 Yılmaz, Emine- Demir, Nurettin, Türk Dili El Kitabı, Ankara, Arat, Reşit Rahmeti, “Türk lehçe ve Şivelerinin Tasnifi, Türkiyat Mecmuası C.X Tekin, Talat, “Türk Dili Diyalektlerinin Yeni Bir Tasnifi, Erdem, C.5, S.13, Ocak 1989, 141-168 Sırrı Levend, Agah, Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri, Ankara, 1972.
Notlar
Caferoğlu, Ahmet, Türk Dili Tarihi, İstanbul Tekin, Talat- Ölmez Mehmet, Türk Dilleri Giriş Ercilasun , Ahmet Bican, Türk Dili Tarihi, Ankara, 2004 Yılmaz, Emine- Demir, Nurettin, Türk Dili El Kitabı, Ankara, Arat, Reşit Rahmeti, “Türk lehçe ve Şivelerinin Tasnifi, Türkiyat Mecmuası C.X Tekin, Talat, “Türk Dili Diyalektlerinin Yeni Bir Tasnifi, Erdem, C.5, S.13, Ocak 1989, 141-168 Sırrı Levend, Agah, Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri, Ankara, 1972.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Türk Dili ve Edebiyatının tarihi ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler ışığında çözümler. |
| ÖÇ02 | Türkolojinin temel kavramlarının önemini fark eder |
| ÖÇ03 | Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle çözümler. |
| ÖÇ04 | Bağımsız veya grupla birlikte edebi metinler üzerinde çalışma yapabilme yeteneğine sahip olur. |
| ÖÇ05 | Alanı ile ilgili başvuru kaynaklarına ulaşabilme ve onlardan etkin biçimde yararlanabilme yeteneğine sahip olur. |
| ÖÇ06 | Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel gelişim sürecini izleyebilir. |
| ÖÇ07 | Edebiyat,dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini öğrenir. |
| ÖÇ08 | Eski ve yeni metinleri kavrayıp tartışabilir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihi ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türkolojinin temel kavramlarının önemini sıralar. | 3 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bağımsız veya grupla birlikte edebi metinler üzerinde çalışma yapar. | 4 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili başvuru kaynaklarına ulaşır. | 3 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel gelişim sürecini kavrar. | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini sıralar. | 4 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Eski ve yeni metinleri değerlendirir. | 3 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili entelektüel birikim kazanır. | |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türkolojinin gelişimini destekler. | 4 |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yerini kavrar. | 3 |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Filolojik ve dil bilimsel bir bakış kazanır. | |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebi metin çözümlemede bilimsel yöntemleri ve filolojik bilgileri etkin olarak kullanır. | 4 |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkoloji ile ilgili sorunları değerlendirir. | 3 |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkolojiyle ilgili meselelerde iletişim yetisi kazanır. | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Dil, kültür, edebiyat ilişkisini çözümleyici çalışmalar yapar. | 4 |
| PÖÇ17 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edindiği bilgi ve birikimi aktarma becerisi kazanır. | 3 |
| PÖÇ18 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili bilimsel analizler yapar. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Karahanlı Türkçesi eserlerinin sesbilgisi, biçimbilgisi, sözvarlığı bakımından değerlendirilerek bu yazı dilinden sonra z/ş kolundaki gelişmeleri takip etmek | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 2 | Harezm Türkçesini eserleri ve dönemin özellikleri ile inceleme, tanıtma. | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Kıpçak Türkçesini eserleri ve dönemin özellikleri ile inceleme, tanıtma. | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 4 | Eski Anadolu Türkçesi eserleri ve dönemin özellikleri ile inceleme, tanıtma. | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 5 | Osmanlı Türkçesini eserleri ve dönemin özellikleri ile inceleme, tanıtma. | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 6 | Çağataycayı eserleri ve dönemin özellikleri ile inceleme, tanıtma. | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 7 | Anadolu Türkçesinde sadeleşme çalışmaları, Tanzimat, Servet-i Fünun, Milli Edebiyat döneminde dil anlayışları ve arayışlar. | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınavlar | sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Cumhuriyet Dönemi Türkiye Türkçesi | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 10 | Dil devrimi, yazı devrimi Türk Dil Kurumu | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım |
| 11 | Kaynak eserler, Derleme Sözlüğü, Tarama Sözlüğü, Türkçe Sözlük, terim sözlükleri , süreli yayınlar vb. | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 12 | Türk lehçelerini tasnif çalışmaları | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 13 | Talat Tekin tasnifi, çağdaş Türk lehçelerinin tanıtılması | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 14 | Çağdaş Türk lehçelerin tanıtılması. 2 | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Tartışma |
| 15 | Çağdaş Türk lehçelerin tanıtılması. 3 | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 8 | 112 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 0 | 0 | 0 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 1 | 1 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 114 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,56 | ||
| AKTS | 5 AKTS | ||