TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | İTS747 |
| Ad | Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Etik |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Belirsiz |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. FATİH YAHYA AYAZ |
Dersin Amacı / Hedefi
Sosyal bilimlerde, özellikle İslam tarihi ve sanatlarında araştırma yöntemlerini kavramak ve araştırmacı etiğine sahip olmak.
Dersin İçeriği
Sosyal bilimlerin tanımı, bilgi ve bilim tanımları, tarih, edebiyat ve sanat tanımları, araştırmacı kimliğinin temel özellikleri, genel araştırma yöntemleri ve mahiyeti, kaynak bilgisi, kaynak araştırma farkları, konu seçimi, araştırma evreni oluşturma, kaynak ve araştırmaların belirlenmesi,kaynak kritiği, katmanlı bilgi teorisi, çalışma/araştırmanın şekillendirilmesi, tasnif mantığı ve mahiyeti, içindekiler oluşturma, araştırmalarda giriş, bölümleme ve sonuç oluşturma teknikleri, bibliyografya hazırlama, dipnot bilgisi, araştırmalarda etik ilkeler.
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
1) Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usûl, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul 1995. 2) A. Zeki Velidi Togan, Tarihte Usûl, Enderun Yayınları, İstanbul 1985. 3) Yusuf Ziya Kavakçı, İslâm Araştırmalarında Usûl, DİB Yayınları, Ankara 1991. 4) Sabri Hizmetli, İslâm Tarihçiliği Üzerine, DİB Yayınları, Ankara 1991. 5) Joseph Horovitz, İslâmî Tarihçiliğin Doğuşu, (ç. Ramazan Altınay-Ramazan Özmen), Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2002. 6) Aysel Aziz, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri, Ankara 2020.
Notlar
1) A. Zeki Velidi Togan, Tarihte Usûl, Enderun Yayınları, İstanbul 1985. 2) Yusuf Ziya Kavakçı, İslâm Araştırmalarında Usûl, DİB Yayınları, Ankara 1991. 3) Sabri Hizmetli, İslâm Tarihçiliği Üzerine, DİB Yayınları, Ankara 1991. 4) Joseph Horovitz, İslâmî Tarihçiliğin Doğuşu, (ç. Ramazan Altınay-Ramazan Özmen), Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2002.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Bilimsel araştırma yöntemleri ve tekniklerini bilir. |
| ÖÇ02 | Araştırma etik ilkelerini kavrar. |
| ÖÇ03 | Alanın kaynakları hakkında genel bilgi sahibi olur. |
| ÖÇ04 | Bibliyografya hazırlayabilir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalının alt bilim dalları ile ilgili klasik kaynakları tanır ve kullanır. | 4 |
| PÖÇ02 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili çağdaş yerli ve yabancı yayınları takip edebilme becerisine ulaşır. | 5 |
| PÖÇ03 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili problemlere eleştirel bir zihniyet ve bakış açısı ile yaklaşabilir. | 4 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yüksek lisans seviyesinde elde ettiği bilgileri yeniden yorumlayabilme ve üretebilme yetisine sahip olur. | 4 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bilimsel çalışmalarında ele aldığı konuyu kurgulama ve mantıksal çerçevede kompoze edebilme becerisini kazanır. | 4 |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Yüksek lisans seviyesinde bilimsel çalışmaları elde etmede ve kullanmada modern teknolojik imkanlardan faydalanabilme (basılı, görsel ve işitsel vb.) yeteneğini elde eder. | |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bu bilimsel faaliyetleri gerçekleştirirken bilimsel, kültürel ve ahlaki değerleri koruyabilme ve bunları içselleştirebilme kabiliyetini haiz olur. | 5 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İlahiyat bilimleri ve diğer bilim dallarından istifade ederek disiplinler arası yaklaşımlara açık olur. | 2 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | İslâm tarihi ve sanatları alanında uzmanlık gerektiren bir çalışmayı ekip üyesi ve bağımsız olarak yürütebilme becerisini kazanır. | 1 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam kültür ve medeniyetinin ilim, tarih, sanat, musiki ve edebiyatıyla bir bütün olduğunu kavrar. | 3 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi Sanatları Bölümünün alt bilim dalları İslam Tarihi, Türk İslam Edebiyatı, Türk İslam Sanatları ve Türk Dini Musikisi alanlarında ortak bilgi ve yeterliklere sahiptir. | 3 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanıyla ilgili ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ekiple çalışma becerilerini kullanır | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü'nün alt bilim dalları ile ilgili temel bilgi ve yaklaşımları öğrenir. | 3 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilimsel faaliyetlerini etik kurallara uygun biçimde sürdürür. | 5 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Sosyal Bilimlerin tanımı ve mahiyeti | Aysel Aziz, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri, Ankara 2020. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Bilgi ve bilimin tanımı | Aysel Aziz, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri, Ankara 2020. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 3 | Tarih, edebiyat ve sanat | ilgili okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 4 | Araştırmacı kimliğinin mahiyeti | ilgili okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | Araştırma yöntemleri ve mahiyeti I | ilgili okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 6 | Araştırma yöntemleri ve mahiyeti II | ilgili okumalar | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım, Tartışma |
| 7 | Kaynak ve araştırma eser ve farkları | Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usûl, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul 1995. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 8 | Ara Sınavlar | Ara Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Tez konusu seçimi ve araştırma evreni oluşturma | ilgili okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 10 | Kaynak tenkidi | Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usûl, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul 1995. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 11 | Katmanlı bilgi teorisi | ilgili okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 12 | Araştıma ve tasnif etme mantığı, içindekiler oluşturma | Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usûl, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul 1995. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 13 | Tezde giriş, bölümler ve sonuç yazma | Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usûl, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul 1995. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 14 | Bibliyografya hazırlama ve dipnot verme usulleri | Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usûl, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul 1995. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 15 | Araştırma etiği | ilgili okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Final Sınavı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Final Sınavı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||