TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | MMB309 |
| Ad | Makine Elemanları 1 |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 5. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 4 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. KERİMCAN ÇELEBİ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Doç. Dr. KERİMCAN ÇELEBİ
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Dersin temel amacı öğrencilere makineleri oluşturan şaft, yatak gibi elemanların tasarım ve analizini yapabilmek için gerekli olan teorileri, yöntemleri kazandırmaktır.
Dersin İçeriği
Makine Mühendisliği tasarımına giriş, Malzemeler, Yük ve gerilme analizi, çökme ve rijitlik, Statik yükleme nedeniyle oluşan kırılmalar, Değişken yüklemeler nedeniyle oluşan yorulma kırılmaları, Şaftlar ve şaft bileşenleri, Vidalar, bağlantı elemanları ve sökülebilir bağlantı elemanlarının tasarımı, kaynak, birleştirme (yapıştırma vb.) ve kalıcı bağlantı elemanlarının tasarımı, mekanik yaylar bu dersin içeriğini oluşturmaktadır.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Engineering Design, George E. Dieter, L.C. Schmidt, Mc-Graw Hill, 5th edition Ders Notu ve Kitaplar
Notlar
Öğretim Üyesi Notları
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Temel ürün tasarım sürecini ve adımlarını kavrar. |
| ÖÇ02 | Mekanik parçaların tasarımında malzeme ve/veya ürün testlerini esas alan güvenlik katsayısı felsefesini bilir ve uygular. |
| ÖÇ03 | Makine elemanlarında ve yapılarda tekil ve bileşik yüklemelerden meydana gelen üç boyutlu (3D) gerilmeleri ve şekil değiştirmeleri formüle edip kullanır. |
| ÖÇ04 | Statik ve yorulma kırılması teorilerini bilir, teorileri statik veya değişken yüklere maruz makine elemanları tasarımı ve analizinde kullanır. |
| ÖÇ05 | Şaft ve şaft bileşenlerini çökme ve gerilmeleri dikkate alarak tasarlar. Birbiri ile eşleşen parçalar için uygun geçme tipi ve boyut toleranslarını belirtir. |
| ÖÇ06 | Çeşitli uygulamalar için güç vidası tasarlar. |
| ÖÇ07 | Çeşitli tip sökülebilir bağlantılar için uygun bağlantı elemanı seçer. |
| ÖÇ08 | Statik ve değişken yüklere maruz ön yüklemeli sökülebilir bağlantılarını tasarlar. |
| ÖÇ09 | Sürekli bağlantılar için uygun yöntem seçer. |
| ÖÇ10 | Kaynak, yapıştırma gibi sürekli bağlantıların tasarımı ve analizini yapar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Makine mühendisliğinin temel kavram, kuram ve prensiplerine hâkim olma | 5 |
| PÖÇ02 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Matematik, fen ve mühendislik temel bilgisi ile donanımlı olma | 4 |
| PÖÇ03 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Makine mühendisliği temel alanlarında deney tasarlayıp, yapabilme; çıkan sonuçları ve elde edilen verileri irdeleyip yorumlayabilme | |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Çeşitli mühendislik teknikleri ve becerileri ile donanımlı olma | 4 |
| PÖÇ05 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Teknik, ekonomik, çevresel, üretilebilirlik, sürdürülebilirlik sınırlamaları dâhilinde çeşitli mühendislik ihtiyaçlarını karşılamak üzere bir sistem, bileşen veya süreç tasarlayabilme | 5 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bir işletmede karşılaşabileceği uygulamaları bağımsızca inceleyip öğrenebilme; gördüğü problemlerinin kritik değerlendirmesini yapabilme; problemleri formüle edebilme ve uygun tekniği seçerek çözüm getirebilme | 4 |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Bir ürünün veya üretim yönteminin tanımlanması, tasarlanması, geliştirilmesi ve kullanıma alınmasına öncülük edebilme | 5 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliğinin farkında olma ve kendini devamlı yenileyebilme | 2 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İngilizceyi teknik veya teknik olmayan konularda yazılı ve sözlü etkin kullanabilme | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Çok etkin bir biçimde bilgisayar kullanabilme; bilgisayar destekli çizim, tasarım, çözümleme ve sunum yapabilme | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Takım çalışmasına yatkın olma, çevresiyle iyi iletişim kurabilme; çok yönlü ve disiplinler arası çalışan bir takımın üyesi olarak verimli çalışabilme | |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Teknik ve etik sorumluluklarının farkında, meraklı ve yenilikçi olma | 2 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | GİRİŞ, Tasarımın anlamı, Makine mühendisliği tasarımı, Tasarımın safhaları, | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 2 | Tasarımda dikkate alınacak faktörler, güvenlik katsayısı, kodlar ve standartlar, Ekonomik faktörler, Güvenirlik, iş güvenliği, Ürün sorumluluğu, temel birimler, ve kurallar. | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 3 | MALZEMELER;YÜK VE GERİLME ANALİZİ; Gerilme yoğunlaşma faktörünü belirleme, Gerilme yoğunluğu faktörü diyagramları, Gerilme yoğunluğu ve statik yükler | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 4 | STATIC DAYANIM İÇİN TSARIM; Static dayanım, gerilme konsantrasyonu, kırılma teorileri, Maksimum normal gerilme teorisi, Maksimum kayma gerilmesi teorisi, şekil değiştirme teorisi, | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 5 | Coulomb-Mohr teorisi, kırılgan malzemeler için Maksimum-Normal-gerilme teorisi, Değiştirilmiş Mohr theorisi, Gevrek malzemelerin kırılması, Kırılma kriteri seçimi. | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 6 | Kırılma mekaniğine giriş, çatlak içindeki gerilme durumu, kritik gerilme yoğunluğu faktörü, kırılma-kopma tokluk faktörü, örnek problemler | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 7 | YORULMA DAYANIMI İÇİN TASARIM; Giriş, yorulma kırılması analiz ve tasarımına yaklaşım, yorulma ömür metodları, yorulma dayanımı. | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 8 | Ara Sınav | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Yorulma dayanım sınırı, yorulma dayanımı, yorulma dayanımı düzeltme faktörleri, gerilme konsantrasyonu, ve çentik hassasiyeti. | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 10 | Değişken gerilmelerin karekteristikleri, Değişken gerilmeler için yorulma kırılması kriterleri, Burulma yorulma dayanımı, Birleşik yüklemeler altında gerilmeler, birikimli yorulma kırılması, Yüzey yorulma dayanımı. | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 11 | ŞAFT VE ŞAFT EKİPMANLARI; Şaft malzemeleri,şaft biçimlendirme, gerilmeler altında şaft tasarımı, şaft sehim/ çökmesi için dikkate alınacak ilkeler, kritik hız, şaft elemanları, geçmeler ve toleranslar. | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 12 | VİDALAR, CIVATALAR VE BAĞLANTI ELEMANLARININ TASARIMI; Vida standartları ve tanımlar, Güç vidası mekaniği, diş açılmış bağlantı elemanları, bağlantı-cıvata rijitliği, bağlantı elemanı rijitliği, cıvata dayanımı | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 13 | Çekme yükü bağlantıları, Cıvata torkunu cıvata dayanımına ilişkilendirme, statik olarak yüklü-ön gerilmeli çekme bağlantıları, sızdırmazlık bağlantıları, yorulma yüklü-ön gerilmeli çekme bağlantıları, | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 14 | Civatalı ve perçinli bağlantılar. Kayma (burulma) yükleri altında perçinli bağlantılar, örnek problem çözümleri, | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 15 | KAYNAKLI VE YAPIŞTIRMALI BAĞLANTILAR; Kaynak, akın ve doldurma kaynağı, Burulma yükü altındaki kaynak bağlantılarda gerilmeler, Eğilme yükü altındaki kaynaklı bağlantılarda gerilmelere, Kaynaklı bağlantıların dayanımı, Static and yorulma yüklemesi, Direnç kaynağı, Yapıştırmalı bağlantılar | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | İlgili konu ders notlarından ve referans kaynaklardan okunmalıdır. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 7 | 7 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 18 | 18 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 109 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,36 | ||
| AKTS | 4 AKTS | ||