TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | FBE710 |
| Ad | Bilimin Doğası |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. SEDAT UÇAR |
Dersin Amacı / Hedefi
Bilimin doğası hakkında farklı felsefi teorileri karşılaştırmak Bilimin doğası hakkında kendi felsefi yaklaşımını görmek Bilim üretiminde toplumun, kültürün ve cinsiyetin rolünü bilmek İlk, orta ve yükseköğretimde sahip olunan bilimin doğası anlayışlarının farkına varmak Bilimin doğası öğretimi için yöntemler önermek
Dersin İçeriği
Bilimin doğası kavramı farklı felsefecilerin ve eğitimcilerin bakış açılarından incelencek ve karşılaştırılacak. Bu felfsefecilerin bazıları Kuhn (paradigms), Feyerabend (incommensurability), Popper (falsificationizm), ve Lakatos (research program). Bunlara ek olarak bilim sosyolojisi, kültür ve bilim, bilimin doğasının öğretimi, bilim ve cinsiyet konuları tartışılacaktır.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Chalmers, A. F. (1999). What is this thing called science? (3rd ed.). Indianapolis, IN: Hackett Publishing. Driver, R., Leach, J. (1996). Young people’s images of science. Philadelphia: Open University Press.
Notlar
Thomas S. Kuhn (1996). The Structure of Scientific Revolutions. The University of Chicago Press, USA. E. D. Klemke, Robert Hollinger, David Wyss Rudge and A. David Kline (1998). Introductory reading in the philosophy of science. Prometheus Books, USA. Richard Appignanesi (2002). Postmodernism & Big Science.Totem Books, USA.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Bilimin doğası hakkında kendi felsefi yaklaşımını görmek |
| ÖÇ02 | Bilimin doğası hakkında farklı felsefi teorileri karşılaştırmak |
| ÖÇ03 | Bilim üretiminde toplumun, kültürün ve cinsiyetin rolünü bilmek |
| ÖÇ04 | İlk, orta ve yükseköğretimde sahip olunan bilimin doğası anlayışlarının farkına varmak |
| ÖÇ05 | Bilimin doğası öğretimi için yöntemler önermek |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fen Bilimlerinde kullanılan bilimsel araştırma ve analiz yöntemlerini tanımlar ve uygular | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fen Eğitimine ilişkin temel bilgi ve becerilere sahiptir. | 5 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fen eğitimi kapsamında yer alan gelişim ve öğrenme kuramlarını açıklar. | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Lisans yeterliklerine dayalı olarak, öğretim strateji, yöntem ve tekniklerini uzmanlık düzeyinde tasvir eder. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili disiplinler arasındaki etkileşimi açıklar. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fen eğitimi konu alanlarındaki bilgileri uzmanlık düzeyinde açıklar. | 5 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fen eğitimi bilgileri ile farklı alanlardaki bilgileri ilişkilendirir. | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanındaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri uzmanlık düzeyinde uygular | 5 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ulusal ve uluslararası düzeydeki fen eğitimine yönelik uygulamaları eleştirir. | |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bir bilimsel araştırmayı planlayıp yürütür. | |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Lisans yeterliklerine dayalı olarak, öğretim yöntem ve teknikleri uygular. | |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yönetir. | |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren durumlarda takım çalışması veya liderlik yapar. | |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bilimsel ve sosyal konuları yeni bakış açılarıyla sorgular. | 5 |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanındaki çalışmaları yaşam boyu öğrenme çerçevesinde yürütür. | |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Teknolojik gelişmeleri takip eder. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Fen eğitimi alanında yürüttüğü bilimsel bir çalışmayı nitel ve nicel verilerle destekleyerek yazılı, sözlü ve görsel olarak uzman veya uzman olmayan kişilere sunar. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bilgi ve iletişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanır | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanına ilişkin bilgileri anlayacak, sözlü ve yazılı iletişim kurabilecek düzeyde Avrupa dil portföyündeki dilleri kullanır | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanı ile ilgili bilimsel bir araştırma ya da proje yürütürken veya bir çalışmayı yorumlarken toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun davranır. | 5 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Dersin tanıtımı. Sizin bilimin doğası hakkındaki fikirleriniz neler? | Fenle ilgili haber, karikatür, resim gibi görselleri gördüğünüzde not edin veya elde edin. Kitap raporunuz için kitap düşünmeye başlayın VNOS’u tamamlayın ve email atın. Kart düzenleme aktivitesi Umbrellaology (şemsiyeoloji) aktivitesi Sözdebilim parçası | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Bilimin doğasını bilmek neden önemli? Bilimin doğası nedir? Ne değildir? | Driver et al., Chapters 1-3 | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım, Tartışma |
| 3 | Bilim de gözlem: Tümevarım-Tümdengelim (inductivism-deductivism) | Chalmers, Chapters 1-2. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım |
| 4 | 4 Bilimsel Metod | Chalmers, Chapter 3 Rudolph (2005) Epistemology for the masses: the origin of ‘the scientific method’ in American schools. HIstory of Education Quarterly, 45(3),341-376. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım, Tartışma |
| 5 | Teori, Kanun, ve Hipotez | Chalmers, Chapters 4, 14 Carey, S. S. (1994). A beginners guide to scientific method, Belmont, CA, Wadsworth Publishing Company. See: Chapter 3: Proposing Explanations. Evolution vs. Creationism:Is Evolution Just a Theory? http://www.youtube.com/watch?v=g7Ctl9nzEqs | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 6 | Bilimde “kanıt” Karl Popper’in Yanlışlanabilirlik ilkesi (Falsificationism) | Chalmers, Chapters 5,6,7 Popper, K. R. (1969). Science: Conjectures and refutations. In Conjectures and refutations: The growth of scientific knowledge (3rd ed., pp. 33-65). | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 7 | Bilimde ilerleme Kuhn’un Paradigması | Chalmers, Chapters 8 Barber (1961). Resistance by scientists to scientific discovery. Science, 134, 596-602. Kuhn, 1-51, 52-110, 160-173. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 8 | Arasınav | Sınav | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
| 9 | Bilimde ilerleme Lakatos’un araştırma programları | Chalmers, Chapters 9 Lakatos, 91-93, 132-180. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 10 | Anarşist görüş Feyerabend’in anarşisi | Chalmers, Chapters 10-11 Feyerabend (1975) How to defend society against science. In Klemke, Hollinger, et al. (Eds.) Introductory readings in philosophy of science, 3rd Ed. (1998, pp. 54-65). Horgan (1993) Paul K. Feyerabend: The worst enemy of science. Scientific American (pp. 36-37). | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Bilim sosyolojisi | Horgan, J. (1996) The end of science: Facing the limits of knowledge in the twilight of the scientific age. New York: Broadway Books. See: Chapter 2: The end of philosophy Collins (1983) Sociology of scientific knowledge: Studies of contemporary science. Annual review of sociology, 9: 265-285. Merton, R.K. (1942) "The Normative Structure of Science". In: R.K. Merton, The Sociology of Science: Theoretical and Empirical Investigations. Chicago, IL: University of Chicago Press, 1973. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 12 | Bilimin Doğası: fen eğitiminine yönelik uygulamalar | Elkana (2000) Science, philosophy of science, and science teaching. Science & Education, 9:463-485. [link] (all students read) Rudolph (2003) Portraying epistemology: School science in historical context. Science Education, 87(1), 64-79. [link] (*jigsaw reading) Hodson, D. (1998). Science Fiction: the continuing misrepresentation of science in the school curriculum. Science Education, 72(1), 19-40. [link] (*jigsaw reading) | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 13 | Öğretmen ve öğrenciler bilimin doğasından ne anlamalı? | Osborne, et al. (2003). What ‘ideas about science’ should be taught in school science? A Delphi study of the expert community.Journal of Research in Science Teaching, 40(7), 692-720. [link] Wong & Hodson (in press) From the horse’s mouth: what scientists say about scientific investigation and scientific knowledge. Science Education, 1-22. [link] Rudolph (2000) Reconsidering the ‘nature of science’ as a curriculum component. Journal of Curriculum Studies, 23(3), 403-419. [link] | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım, Tartışma |
| 14 | Öğretmen ve öğrenciler bilimin doğasından ne anlıyor? | Driver et al., Chapters 4-10 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 15 | Bilimin doğasını öğretmenin yolları | Abd-El-Khalick & Lederman (2000) Improving science teachers’ conceptions of the nature of science: A critical review of the literature. International Journal of Science Education, 22(7), 665-701. [link] Khishfe & Lederman (2006) Teaching NOS within a controversial topic: Integrated vs. nonintegrated. Journal of Research in Science Teaching, 43(4), 395-418. [link] Solomon et al. (1992). Teaching about NOS through history: Action research in the classroom.Journal of Research in Science Teaching, 29(4), 409-421. [link] The Nature of Science Podcast http://vmsstreamer1.fnal.gov/VMS_Site_03/Lectures/NOSPodcasts/list.htm | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | (Mis)translating Research Into Practice? | Read the article below that is appropriate to your focus and select TWO ADDITIONAL articles from the NSTA Journal appropriate to your level that describe teaching NOS to read and evaluate Olson (2008) More than a human endeavor: Teaching the nature of science at the elementary level. Science and Children, Feb, 43-47. [link] *ELEMENTARY Schwartz (2007) What’s in a word? How word choice can develop (mis)conceptions about the nature of science. Science Scope, Oct, 42-47. [link] *MIDDLE LEVEL Clough & Olson (2004) The nature of science: Always part of the story. The Science Teacher, Nov, 28-31. [link] *HIGH SCHOOL Cavallo, A. (2008).Experiencing the nature of science: An interactive, beginning of semester activity. Journal of College Science Teaching, May/June, 13-16. [link] *COLLEGE LEVEL | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım, Tartışma |
| 17 | Final | Term exam preparation | Ölçme Yöntemleri: Proje / Tasarım |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||