TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
| İSLAM TARİHİ VE SANATLARI (DR) | |
| Kod | İTS803 |
| Ad | Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Etik I |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Güz |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Doktora Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. FATİH YAHYA AYAZ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. FATİH YAHYA AYAZ
(Güz)
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Sosyal bilimlerde, özellikle İslam tarihi ve sanatlarında araştırma yöntemlerini kavramak ve araştırmacı etiğine sahip olmak
Dersin İçeriği
sosyal bilimlerin tanımı, bilgi ve bilim tanımları, tarih, edebiyat ve sanat tanımları, araştırmacı kimliğinin temel özellikleri, genel araştırma yöntemleri ve mahiyeti, kaynak bilgisi, kaynak araştırma farkları, konu seçimi, araştırma evreni oluşturma, kaynak ve araştırmaların belirlenmesi,kaynak kritiği, katmanlı bilgi teorisi, çalışma/araştırmanın şekillendirilmesi, tasnif mantığı ve mahiyeti, içindekiler oluşturma, araştırmalarda giriş, bölümleme ve sonuç oluşturma teknikleri, bibliyografya hazırlama, dipnot bilgisi, araştırmalarda etik ilkeler
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
1) Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usûl, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul 1995. 2) A. Zeki Velidi Togan, Tarihte Usûl, Enderun Yayınları, İstanbul 1985. 3) Yusuf Ziya Kavakçı, İslâm Araştırmalarında Usûl, DİB Yayınları, Ankara 1991. 4) Sabri Hizmetli, İslâm Tarihçiliği Üzerine, DİB Yayınları, Ankara 1991. 5) Joseph Horovitz, İslâmî Tarihçiliğin Doğuşu, (ç. Ramazan Altınay-Ramazan Özmen), Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2002. 6) Aysel Aziz, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri, Ankara 2020.
Notlar
1) A. Zeki Velidi Togan, Tarihte Usûl, Enderun Yayınları, İstanbul 1985. 2) Yusuf Ziya Kavakçı, İslâm Araştırmalarında Usûl, DİB Yayınları, Ankara 1991. 3) Sabri Hizmetli, İslâm Tarihçiliği Üzerine, DİB Yayınları, Ankara 1991. 4) Joseph Horovitz, İslâmî Tarihçiliğin Doğuşu, (ç. Ramazan Altınay-Ramazan Özmen), Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2002.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Bilimsel araştırma yöntemleri ve tekniklerini bilir. |
| ÖÇ02 | Araştırma etik ilkelerini kavrar. |
| ÖÇ03 | Alanın kaynakları hakkında genel bilgi sahibi olur. |
| ÖÇ04 | Bibliyografya hazırlayabilir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir. | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar ve farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür. | 5 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında kazanılan lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları etkin bir şekilde kullanır. | 4 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanlarında uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır. | 4 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanır. | |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği bilgiler aracılığıyla farklı disiplin alanlarındaki bilgileri bütünleştirerek yeni bilgiler oluşturur. | 5 |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanına özgü sorunları en uygun araştırma yöntem ve teknikleri ile çözümler. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgileri toplumun eğitim, kültür ve sanat seviyesinin yükseltilmesi yönünde kullanır. | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür. | 3 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar geliştirir. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Eğitim, kültür ve sanat alanlarında yürütülen çalışmalarda bireysel olarak bağımsız çalışır ve/veya ekip çalışmalarında sorumluluk alarak çözüm üretir. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapar; kişisel, kurumsal ve ekip çalışmalarını uzmanlık düzeyinde organize eder. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | 5 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Sosyal Bilimlerin tanımı ve mahiyeti | Aysel Aziz, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri, Ankara 2020. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Bilgi ve bilimin tanımı | Aysel Aziz, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri, Ankara 2020. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 3 | Tarih, edebiyat ve sanat | ilgili okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 4 | Araştırmacı kimliğinin mahiyeti | ilgili okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | Araştırma yöntemleri ve mahiyeti I | ilgili okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 6 | Araştırma yöntemleri ve mahiyeti II | ilgili okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 7 | Kaynak ve araştırma eser ve farkları | Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usûl, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul 1995. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 8 | Ara Sınavlar | Ara Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Tez konusu seçimi ve araştırma evreni oluşturma | ilgili okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 10 | Kaynak tenkidi | Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usûl, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul 1995. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 11 | Katmanlı bilgi teorisi | ilgili okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 12 | Araştıma ve tasnif etme mantığı, içindekiler oluşturma | Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usûl, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul 1995. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 13 | Tezde giriş, bölümler ve sonuç yazma | Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usûl, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul 1995. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 14 | Bibliyografya hazırlama ve dipnot verme usulleri | Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usûl, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul 1995. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 15 | Araştırma etiği | ilgili okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Final Sınavı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Final Sınavı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
| Değerlendirme Türü | Yarıyıl İçi / Yıl İçi Etkisi | Yarıyıl Sonu / Yıl Sonu Etkisi |
|---|---|---|
| 1. Ara Sınav | 100 | 40 |
| Genel Değerlendirme | ||
| Yarıyıl İçi / Yıl İçi Toplam | 100 | 40 |
| 1. Yıl Sonu Sınavı | - | 60 |
| Genel Toplam | - | 100 |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||