TS539 Uygulamalı Zaman Serisi Analizi

6 AKTS - 3-0 Süre (T+U)- . Yarıyıl- 3 Yerel Kredi

Genel Bilgi

Kod TS539
Ad Uygulamalı Zaman Serisi Analizi
Dönem 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı
Yarıyıl . Yarıyıl
Süre (T+U) 3-0 (T-U) (17 Hafta)
AKTS 6 AKTS
Yerel Kredi 3 Yerel Kredi
Eğitim Dil Türkçe
Seviye Yüksek Lisans Dersi
Tür Normal
Öğretim Şekli Yüz Yüze Öğretim
Bilgi Paketi Koordinatörü Prof. Dr. MAHMUT ÇETİN


Dersin Amacı / Hedefi

Zaman serisi modelleri hakkında ayrıntılı bilgi edinip, hidrolojik ve hidrometeorolojik verilerin bir zaman zaman serisi modellerini kurmak ve sonuçları irdelemektir.

Dersin İçeriği

Zaman Serisi ve süreç kavramı, temel tanımlar, notasyonlar. Bazı istatiksel hatırlatmalar, tanımlayıcı istatistikler ve yorumu. Zaman serisi analizinde ön östatistiksel analizler. Zaman serilerinin yapısal davranışları: Gidiş, aralıklılık (fasıla, intermittency), periyodiklik, stokastiklik. Gidiş bileşeninin saptanması ve modellenmesi. Periyodik bileşen analizi: Fourier yaklaşımı. Gidiş ve periyodik bileşenin seriden arındırılması. Stokastik süreç ve serisel bağımlılık: Gecikme (lag) kavramı, otokorelasyon fonksiyonu, kısmi otokorelasyon fonksiyonu, spektral analiz. Sabit ve periyodik parametreli otoregresiv modeller AR(P): Model tanımlanması, model parametre sayısında minimumluk (parsimony) ilkesi, parametre tahmini, seçilen modelin uygunluk testleri. Model parametreleri güvenilirlik testleri. Random sayı türetim (generation) teknikleri. AR(p) modelleri, parametre tahmini, uygunluk testleri. Bütünleşik modelle sentetik veri türetilmesi. Güncel uygulamalar.

Dersin Ön Koşulu

Bu dersi alabilmek için yüksek lisan ya da doktora öğrencisi olmak yeterlidir. Başka herhangi bir ön koşulu bulunmamaktadır.

Kaynaklar

1. Kottegoda, N. T., 1980. Stochastic Water Resources Technology. Department of Civil Engineering, University of Birmingham, UK, Softcover ISBN: 978-1-349-03469-7, eBook ISBN: 978-1-349-03467-3, DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-349-03467-3. 2. Machiwal, D., Jha, M., K., 2012. Hydrologic Time Series Analysis. DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-007-1861-6, pp. 280, eBook ISBN: 978-94-007-1861-6. 3. Salas, J. D., Delleur, J. W., Yevjevich, V., Lane, W. L., 1997. Applied Modelling of Hydrologic Time Series. Water research publication, Littleton, CO, USA.

Notlar

Hidrolojik ve hidro-meteorolojik zaman serileri kullanılarak yazılmış bilimsel makaleler, yüksek lisans ve doktora tezleri, raporlar vb. yayınlar.


Dersin Öğrenme Çıktıları

Sıra Dersin Öğrenme Çıktıları
ÖÇ01 Zaman serisi kavramını öğrenir.
ÖÇ02 Zaman serilerinin yapısal davranışlarını matematiksel olarak modeller.
ÖÇ03 Stokastik süreçler ve bu süreçerin iç bağımlılık yapılarını yorumlar.
ÖÇ04 Model uygunluk testlerini öğrenmek sureti ile modellerden sentetik seri türetme yetisi kazanır.
ÖÇ05 Zaman serisi bileşenlerini modellemek sureti ile bütünleşik zaman serisi modelini bütünleşik olarak kurar.
ÖÇ06 Zaman serilerinin yapısal davranışlarını matematiksel olarak modelleme yetisi kazanır.
ÖÇ07 Zaman serilerinin matematik modellerindeki kat sayıları yorumlar.


Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi

Sıra Tür Program Öğrenme Çıktıları Duzey
PÖÇ01 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak, tarımsal yapılar ve sulama alanında edinilmiş bilgileri uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir 3
PÖÇ02 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Tarımsal yapılar ve sulama ile ilişkili disiplinler arası etkileşimi kavrar
PÖÇ03 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Sulama sistemlerinin ve tarımsal yapıların projelenmesi konularında yeterlidir 1
PÖÇ04 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Arazi uygulamalarını yapar, kontrol eder ve geliştirilmesini sağlar
PÖÇ05 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Uzman olunan konudaki bilgi birikimini nicel ve nitel verilerle destekler. Farklı disiplinlerle çalışabilir. 2
PÖÇ06 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Neden sonuç ilişkisi kurarak sorunları çözümler 4
PÖÇ07 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Tarımsal yapılar ve sulama anabilim dalıyla ilgili kuramsal ve uygulamalı bilgileri uzmanlık alanında uygular 5
PÖÇ08 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Konusuyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür
PÖÇ09 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Analitik, modelleme ve deneysel esaslı araştırmaları tasarlama ve uygulama becerisi; bu süreçte karşılaşılan karmaşık durumları analiz etme ve yorumlama becerisi kazanır
PÖÇ10 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı Alanıyla ilgili kaynaklara ulaşma, bu kaynaklardan yararlanma ve kendini sürekli yeniler 3
PÖÇ11 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği Tarımsal yapılar ve sulama konularıyla ilgili olarak gerektiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır 5


Haftalık Akış

Hafta Konu Ön Hazırlık Yöntemler
1 Zaman Serisi ve süreç kavramı, temel tanımlar, notasyonlar Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
2 Bazı istatiksel hatırlatmalar, tanımlayıcı istatistikler ve yorumu Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
3 Zaman serisi analizinde ön östatistiksel analizler Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
4 Zaman serilerinin yapısal davranışları: Gidiş, aralıklılık (fasıla, intermittency), periyodiklik, stokastiklik Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
5 Gidiş, aralıklılık (fasıla, intermittency), periyodiklik, stokastiklik konularına dair bazı uygulamalar Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Proje Temelli Öğrenme
6 Gidiş bileşeninin saptanması ve modellenmesi Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
7 Periyodik bileşen analizi: Fourier yaklaşımı Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama
8 Ara Sınav Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav
9 Gidiş ve periyodik bileşenin seriden arındırılması Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama
10 Stokastik süreç ve serisel bağımlılık: Gecikme (lag) kavramı, otokorelasyon fonksiyonu, kısmi otokorelasyon fonksiyonu, spektral analiz Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
11 Gecikme (lag), otokorelasyon fonksiyonu, kısmi otokorelasyon fonksiyonu, spektral analiz konularının gerçek hidrolojik ve hidrometeorolojik zaman serisi verilerine uygulanması Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Öğretim Yöntemleri:
Tartışma, Proje Temelli Öğrenme , Soru-Cevap
12 Sabit ve peridodik parametreli otoregresiv modeller AR(P): Model tanımlanması, model parametre sayısında minimumluk (parsimony) ilkesi, parametre tahmini Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
13 Periyodik parametreli AR(p) ve ARIMA (p,q) otoregresiv modeller: Model tanımlanması, model parametre sayısında minimumluk (parsimony) ilkesi, parametre tahmini Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
14 Model parametreleri güvenilirlik testleri. Random sayı türetim teknikleri. AR(p) modelleri, parametre tahmini, uygunluk testleri Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Alıştırma ve Uygulama
15 Bütünleşik modelle sentetik veri türetilmesi. Güncel uygulamalar Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Öğretim Yöntemleri:
Tartışma, Proje Temelli Öğrenme
16 Yarıyıl Sonu Sınavı Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav, Proje / Tasarım
17 Yarıyıl Sonu Sınavları Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav, Proje / Tasarım


Öğrenci İş Yükü - AKTS

Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 3 42
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 5 70
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
Ödev, Proje, Diğer 0 0 0
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 15 15
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 30 30
Toplam İş Yükü (Saat) 157
Toplam İş Yükü / 25 (s) 6,28
AKTS 6 AKTS

Güncelleme Zamanı: 13.05.2024 02:03