TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TİB725 |
| Ad | Kelâmî Düşüncenin Sistematik Gelişimi |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. İSMAİL ŞIK |
Dersin Amacı / Hedefi
İlk dönem İslam düşünce tarihinde kelami düşüncenin sistematik gelişim sürecini analiz etmek
Dersin İçeriği
Kelâmi düşüncenin doğuşuna tesir eden amiller; dini metinlerin yorumlanması ve bazı siyasi konulardaki anlaşmazlıklar; İslam´ın diğer din ve medeniyetlerle karşılaşması ve tercüme hareketleri; İmamet meselesi; Rü´yetullah; Kader probleminin ortaya çıkışı; İnsan hürriyeti konusunda Hz. Peygamberden sonraki gelişmeler; İslâm´da aklın yeri; Allah´ın varlığı, birliği
Dersin Ön Koşulu
---
Kaynaklar
W. Montgomery Watt, İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri, Birleşik Yay., İstanbul 1998 Komisyon, İslam Düşüncesi Tarihi, (Editör: M. M. Şerif), 1-4 cilt, İnsan Yay., İstanbul 1991 Cemalettin Erdemci, Kelam İlmine Giriş, Dem Yay., İstanul 2009 Ahmet Akbulut, Sahabe Dönemi İktidar Kavgası, Pozitif Matbaacılık, Ankara 2001
Notlar
Komisyon, İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, Grafiker Yay., Ankara 2012 William C. Chittick-Sachiko Murata, İslam´ın Vizyonu (çev: Turan Koç), İnsan Yay., İstanbul 2000 Toshihiko Izutsu, İslam Düşüncesinde İman Kavramı (ter: Selahaddin Ayaz), İstanbul 1984
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Günümüz ihtiyaçları doğrultusunda temel dinî problemlere çözüm üretebilme becerisi kazanır |
| ÖÇ02 | İslam düşünce tarihinde kelam, tasavvuf, İslam mezhepleri, İslam hukuku, tefsir ve hadis alanında ortaya çıkan ekollerin doğuşu, teşekkül süreci, temel görüşleri, kaynakların ve İslam düşüncesine katkılarını bilir |
| ÖÇ03 | Temel Din bilimleriyle ilgili ulusal ve uluslar arası çalışmaları takip etme, anlama becerisine sahip olur |
| ÖÇ04 | Temel İslam Bilimleri alanına uygun yöntem teknik materyal ve teknolojik imkânları kullanır |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslami ilimlerin tarihi gelişimi, metotları, kavramları ve kaynaklarını bilir, bunlar arasındaki farkları ve benzerlikleri karşılaştırır. | 2 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam düşünce tarihinde kelam, tasavvuf, İslam mezhepleri, İslam hukuku, tefsir ve hadis alanında ortaya çıkan ekollerin doğuşu, teşekkül süreci, temel görüşleri, kaynakların ve İslam düşüncesine katkılarını bilir | 1 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslami ilimler sahasında ortaya konulan tarihsel tecrübe ve bilimsel birikimi sorgular, tasnif eder, güncel meselelerin çözümünde bundan yararlanır | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Günümüz ihtiyaçları doğrultusunda temel dinî problemlere çözüm üretebilme becerisi kazanır | 4 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel İslam bilimleri alanında bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak araştırma yapabilme becerisi kazanır | 1 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel dini metinleri okuma açıklama ve yorumlama becerisine sahip olur | 2 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel Din bilimleriyle ilgili ulusal ve uluslar arası çalışmaları takip etme, anlama becerisine sahip olur | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanıyla ilgili bilimsel bir zihniyete sahip olur | 4 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanıyla ilgili kaynakları kullanabilecek ve elde ettiği bilgileri paylaşabilecek düzeyde yabancı dil bilir | 5 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki alanını ilgilendiren resmi ve özel kurumlarla işbirliği içersinde çalışır | 1 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İlahiyat alanında bilimsel bilgi üretir. Elde ettiği temel dini bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir | 4 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili toplumsal ihtiyaç ve problemlere çözüm üretebilecek araştırmalar yapar | 1 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel İslam Bilimleri alanına uygun yöntem teknik materyal ve teknolojik imkânları kullanır |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Peygamber Sonrası Hayat, Sahabe Dönemi ve İlk Ayrılıklar | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 2 | İlk siyasi tartışmalar | Konuyla ilgili kitaplar,makaleler ve İslam ansiklopedisi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 3 | İslam düşüncesinde İlk Tekfir Olayları | Konuyla ilgili kitaplar,makaleler ve İslam ansiklopedisi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 4 | Harici, Şii ve mutedil zümrenin tavırları | Konuyla ilgili kitaplar,makaleler ve İslam ansiklopedisi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | İmanın Etimolojik Tanımları, Büyük Günah problemi ve İrca | Konuyla ilgili kitaplar,makaleler ve İslam ansiklopedisi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 6 | Allah´ın Olayları Takdiri | Konuyla ilgili kitaplar,makaleler ve İslam ansiklopedisi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 7 | Kur´an´ı Yorumlama Faaliyetleri ve Hadislerin Toplanması | Konuyla ilgili kitaplar,makaleler ve İslam ansiklopedisi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 8 | Ara Sınavlar | Konu tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Kelam´ın Doğuşu | Konuyla ilgili kitaplar,makaleler ve İslam ansiklopedisi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 10 | Akıl Yürütmenin Başlangıcı | Konuyla ilgili kitaplar,makaleler ve İslam ansiklopedisi maddeler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 11 | Mütezile Kelamı ve İlk Temsilcileri | Konuyla ilgili kitaplar,makaleler ve İslam ansiklopedisi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 12 | Mütezilenin Esasları, Allah-İnsan ilişkisi | Konuyla ilgili kitaplar,makaleler ve İslam ansiklopedisi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 13 | Mütezilenin Çöküşü ve Sünniliğin Zaferi | Konuyla ilgili kitaplar,makaleler ve İslam ansiklopedisi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 14 | Sünniliğin Bütünleşmesi | Konuyla ilgili kitaplar,makaleler ve İslam ansiklopedisi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 15 | Sünniliğin Güçlenmesi | Konuyla ilgili kitaplar,makaleler ve İslam ansiklopedisi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Konu tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Konu tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 3 | 12 | 36 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 10 | 10 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 20 | 20 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 150 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,00 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||