TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | İTS827 |
| Ad | 18. ve 19. Yüzyıl Osmanlı Kitap Sanatları |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Doktora Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi FATMA ÖZDEMİR |
Dersin Amacı / Hedefi
18. ve 19. yüzyıllarda Osmanlı devleti bünyesinde hazırlanmış matbu ve el yazma kitapların sanatlarını tanıma
Dersin İçeriği
18. ve 19. yüzyıllarda hazırlanmış el yazması ve matbu kitaplarda uygulanan sanatlar
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
Azade Akar - Cahide Keskiner, Türk Süsleme Sanatlarında Desen ve Motif. İstanbul: Tercüman Sanat ve Kültür Yayınları, 1978; Jale Baysal, Müteferrika’dan Birinci Meşrutiyete Kadar Osmanlı Türklerinin Bastıkları Kitaplar. İstanbul: İstanbul Edebiyat Fakültesi Basımevi, 1968; Osman Ersoy, Türkiye’ye Matbaanın Girişi ve İlk Basılan Eserler. Ankara: Güven Basımevi, 1959; Alpay Kabacalı, Türk Kitap Tarihi. İstanbul: Cem Yayınevi, 1989.
Notlar
Mine Esiner Özen, Yazma Kitap Sanatları Sözlüğü. İstanbul: İ.Ü. Fen Fakültesi Döner Sermaye işletmesi Prof. Dr. Nazım Terzioğlu Basım Atölyesi, 1985; Orhan Öcal, Kitabın Evrimi. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1971.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Yazma eserde uygulanan sanatları tanır |
| ÖÇ02 | Matbaanın tarihini ve Osmanlıya matbaanın giriş sürecini bilir |
| ÖÇ03 | Yazma eserden baskı esere geçiş sürecini öğrenir |
| ÖÇ04 | Yazma eser ile baskı eseri sanatsal açıdan mukayese edebilir |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili çağdaş yerli ve yabancı yayınları takip edebilme becerisine ulaşır. | 3 |
| PÖÇ02 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili problemlere eleştirel bir zihniyet ve bakış açısı ile yaklaşabilir. | 2 |
| PÖÇ03 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Doktora seviyesinde elde ettiği bilgileri yeniden yorumlayabilme ve üretebilme yetisine sahip olur. | 3 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Bilimsel çalışmalarında ele aldığı konuyu kurgulama ve mantıksal çerçevede kompoze edebilme becerisini kazanır. | 1 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Doktora seviyesinde bilimsel çalışmaları elde etmede ve kullanmada modern teknolojik imkanlardan faydalanabilme (basılı, görsel ve işitsel vb.) yeteneğini elde eder. | 2 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bu bilimsel faaliyetleri gerçekleştirirken bilimsel, kültürel ve ahlaki değerleri koruyabilme ve bunları içselleştirebilme kabiliyetini haiz olur. | 2 |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İlahiyat bilimleri ve diğer bilim dallarından istifade ederek disiplinler arası yaklaşımlara açık olur. | |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslâm tarihi ve sanatları alanında uzmanlık gerektiren bir çalışmayı ekip üyesi ve bağımsız olarak yürütebilme becerisini kazanır. | 3 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam kültür ve medeniyetinin ilim, tarih, sanat, musiki ve edebiyatıyla bir bütün olduğunu kavrar. | 2 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam Tarihi Sanatları Bölümünün alt bilim dalları İslam Tarihi, Türk İslam Edebiyatı, Türk İslam Sanatları ve Türk Dini Musikisi alanlarında ortak bilgi ve yeterliklere sahiptir. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ekiple çalışma becerilerini kullanır. | 3 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü'nün alt bilim dalları ile ilgili temel bilgi ve yaklaşımları öğrenir. | |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel faaliyetlerini etik kurallara uygun biçimde sürdürür. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Kitabın tarihi ve ilk kitap örnekleri | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 2 | İlk baskı teknikleri | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 3 | Modern matbaanın icadı ve ilk örnekleri | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 4 | Matbaa teknolojisinin Osmanlıya gelişi ve gecikmesi üzerine yapılan tartışmalar | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 5 | Taş baskı tekniğinin bulunuşu ve Osmanlıya gelişi | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 6 | İlk matbu kitaplarda resim kullanımı | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 7 | İlk matbu kitaplarda tezhip sanatı örnekleri | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 8 | Ara Sınavlar | okuma | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | İlk matbu kitaplarda cilt sanatı | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 10 | İlk matbu kitapların ciltlerindeki ebrular | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 11 | Aynı dönemde hazırlanmış matbu ve yazma kitapların resimlerinin mukayesesi | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 12 | Aynı dönemde hazırlanmış matbu ve yazma kitapların tezhip sanatı bakımından mukayesesi | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 13 | Aynı dönemde hazırlanmış matbu ve yazma kitapların cilt sanatı bakımından mukayesesi | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 14 | Osmanlıda ilk baskı mushaflar | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 15 | Avrupada basılmış ilk mushaflar | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | okuma | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | okuma | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||