TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
| İSLAM TARİHİ VE SANATLARI (DR) | |
| Kod | İTS827 |
| Ad | 18. ve 19. Yüzyıl Osmanlı Kitap Sanatları |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Güz |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Doktora Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi FATMA ÖZDEMİR |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır.
|
Dersin Amacı / Hedefi
18. ve 19. yüzyıllarda Osmanlı devleti bünyesinde hazırlanmış matbu ve el yazma kitapların sanatlarını tanıma
Dersin İçeriği
18. ve 19. yüzyıllarda hazırlanmış el yazması ve matbu kitaplarda uygulanan sanatlar
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
Azade Akar - Cahide Keskiner, Türk Süsleme Sanatlarında Desen ve Motif. İstanbul: Tercüman Sanat ve Kültür Yayınları, 1978; Jale Baysal, Müteferrika’dan Birinci Meşrutiyete Kadar Osmanlı Türklerinin Bastıkları Kitaplar. İstanbul: İstanbul Edebiyat Fakültesi Basımevi, 1968; Osman Ersoy, Türkiye’ye Matbaanın Girişi ve İlk Basılan Eserler. Ankara: Güven Basımevi, 1959; Alpay Kabacalı, Türk Kitap Tarihi. İstanbul: Cem Yayınevi, 1989.
Notlar
Mine Esiner Özen, Yazma Kitap Sanatları Sözlüğü. İstanbul: İ.Ü. Fen Fakültesi Döner Sermaye işletmesi Prof. Dr. Nazım Terzioğlu Basım Atölyesi, 1985; Orhan Öcal, Kitabın Evrimi. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1971.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Yazma eserde uygulanan sanatları tanıtır |
| ÖÇ02 | Matbaanın tarihini ve Osmanlıya matbaanın giriş sürecini açıklar |
| ÖÇ03 | Yazma eserden baskı esere geçiş sürecini anlatır |
| ÖÇ04 | Yazma eser ile baskı eseri sanatsal açıdan mukayese edebilir |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir. | 1 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar ve farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında kazanılan lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları etkin bir şekilde kullanır. | 2 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanlarında uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır. | |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanır. | 2 |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği bilgiler aracılığıyla farklı disiplin alanlarındaki bilgileri bütünleştirerek yeni bilgiler oluşturur. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanına özgü sorunları en uygun araştırma yöntem ve teknikleri ile çözümler. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgileri toplumun eğitim, kültür ve sanat seviyesinin yükseltilmesi yönünde kullanır. | 3 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür. | 2 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar geliştirir. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Eğitim, kültür ve sanat alanlarında yürütülen çalışmalarda bireysel olarak bağımsız çalışır ve/veya ekip çalışmalarında sorumluluk alarak çözüm üretir. | 3 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapar; kişisel, kurumsal ve ekip çalışmalarını uzmanlık düzeyinde organize eder. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Kitabın tarihi ve ilk kitap örnekleri | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 2 | İlk baskı teknikleri | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 3 | Modern matbaanın icadı ve ilk örnekleri | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 4 | Matbaa teknolojisinin Osmanlıya gelişi ve gecikmesi üzerine yapılan tartışmalar | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 5 | Taş baskı tekniğinin bulunuşu ve Osmanlıya gelişi | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 6 | İlk matbu kitaplarda resim kullanımı | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 7 | İlk matbu kitaplarda tezhip sanatı örnekleri | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 8 | Ara Sınavlar | okuma | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | İlk matbu kitaplarda cilt sanatı | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 10 | İlk matbu kitapların ciltlerindeki ebrular | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 11 | Aynı dönemde hazırlanmış matbu ve yazma kitapların resimlerinin mukayesesi | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 12 | Aynı dönemde hazırlanmış matbu ve yazma kitapların tezhip sanatı bakımından mukayesesi | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 13 | Aynı dönemde hazırlanmış matbu ve yazma kitapların cilt sanatı bakımından mukayesesi | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 14 | Osmanlıda ilk baskı mushaflar | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 15 | Avrupada basılmış ilk mushaflar | okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | okuma | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | okuma | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||