TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TUR722 |
| Ad | Metindilbilim |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi BİLAL ERDEM DAĞISTANLIOĞLU |
Dersin Amacı / Hedefi
Bu dersin amacı, bir iletişim birimi olan metnin Türkçe öğretimindeki yeri konusunda kuramsal ve pratik bilgilere sahip, iletişimi güçlü bireyler yetiştirmek.
Dersin İçeriği
Dil öğretiminde metnin önemi, metin yapısı ve türleri, iyi bir metnin özellikleri, metin üretim aşamaları, metinleştirme ve çözme stratejileri , metindilbilim kuramları ve bu kuramlar çerçevesinde çeşitli türlerde metinlerin incelenmesi ve uygulamalar.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Akbayır S. (2007) Cümle ve Metin Bilgisi, Ankara: Pegem. Ayata Şenöz C. (2005) Metindilbilim ve Türkçe, İstanbul: Multilingual. Beaugrande , R.A.de.; W.U.Dressler 1981. Introduction to Text Linguistics (Metindilbilime Giriş) Longman:London. Dilidüzgün Ş. (2010) Metindilbilim ve Türkçe Öğretimi, İstanbul: Morpa Yayınları. Günay D. (2003) Metin Bilgisi , İstanbul : Multilingual. Günay D. (2004) Dil ve İletişim, İstanbul: Multilingual. Keçik İ.; Uzun L. (2001) Türkçe Sözlü ve Yazılı Anlatım, Eskişehir: Anadolu Ü. Yayınları. Smith, E.L. 1985. “Text Type and Discourse Framework” (Metin Türü ve Söylem Çatısı) : Text 5 (3). S.229-247. Uzun S. L. (1995) Orhon Yazıtlarının Metindilbilimsel Yapısı, Ankara:Simurg Yay.
Notlar
Akbayır S. (2007) Cümle ve Metin Bilgisi, Ankara: Pegem. Ayata Şenöz C. (2005) Metindilbilim ve Türkçe, İstanbul: Multilingual. Beaugrande , R.A.de.; W.U.Dressler 1981. Introduction to Text Linguistics (Metindilbilime Giriş) Longman:London. Dilidüzgün Ş. (2010) Metindilbilim ve Türkçe Öğretimi, İstanbul: Morpa Yayınları. Günay D. (2003) Metin Bilgisi , İstanbul : Multilingual. Günay D. (2004) Dil ve İletişim, İstanbul: Multilingual. Keçik İ.; Uzun L. (2001) Türkçe Sözlü ve Yazılı Anlatım, Eskişehir: Anadolu Ü. Yayınları. Smith, E.L. 1985. “Text Type and Discourse Framework” (Metin Türü ve Söylem Çatısı) : Text 5 (3). S.229-247. Uzun S. L. (1995) Orhon Yazıtlarının Metindilbilimsel Yapısı, Ankara:Simurg Yay.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | İletişimi tanımlar önemini kavrar. |
| ÖÇ02 | İletişimin hangi öğeleri içerdiğini ayırır. |
| ÖÇ03 | Dilin iletişim dizgesi olarak nasıl işlediğini kavrar. |
| ÖÇ04 | İletişim beceri alanları ile metnin ilişkisini kavrar. |
| ÖÇ05 | Metinsellik ölçütlerini tanımlar. |
| ÖÇ06 | Metin türlerini ve iletişimdeki rolünü kavrar. |
| ÖÇ07 | Metin çözümleme kuramları hakkında bilgi edinir ve metinlere uygular. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türkçe Eğitimi alanındaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirebilir ve derinleştirebilir. | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili alanındaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirebilir ve derinleştirebilir. | 3 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanın ilişkili olduğu dil bilim, kullanımbilim ve felsefe gibi disiplinlerin arasındaki etkileşimi kavrayabilir. | 4 |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkçe Eğitimi ve Türk Dili alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilir. | 4 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkçe Eğitimi ve Türk Dili alanında edindiği bilgileri farklı disiplin alanlarından gelen bilgiler ile bütünleştirerek yorumlayabilir ve yeni bilgiler oluşturabilir. | 4 |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkçe Eğitimi ile ilgili karşılaşılan sorunları araştırma yöntemlerini kullanarak çözümleyebilir. | 2 |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkçe Eğitimi ile ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilir. | |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkçe Eğitimi ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülmeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni stratejik yaklaşımlar geliştirebilir ve sorumluluk alarak çözüm üretebilir. | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkçe Eğitimi ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapabilir. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türkçe Eğitimi alanında edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilir ve öğrenmesini yönlendirebilir. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Türkçe Eğitimi alanındaki güncel gelişmeleri ve kendi çalışmalarını nicel ve nitel veriler ile destekleyerek alanındaki ve alan dışı gruplara yazılı, sözlü ve görsel olarak sistemli bir biçimde aktarabilir. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Sosyal ilişkileri ve bu ilişkilendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla inceleyebilir, geliştirebilir ve gerektiğinde değişmek üzere harekete geçebilir. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bir yabancı dili en az B2 düzeyinde kullanarak sözlü ve yazılı iletişim kurabilir. | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Türkçe Eğitiminin gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımıyla birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanabilir. | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe Eğitimiyle ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerleri gözeterek denetleyebilir ve bu değerleri öğretebilir. | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe Eğitimi ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilme ve elde edilen sonuçları kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirebilir. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe Eğitimi alanında özümsediği bilgiyi problem çözme ve/veya uygulama becerilerini disiplinler arası çalışmalarda kullanabilir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Dilbilim ve Metindilbilim | Okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 2 | İletişim Nedir? İletişim becerileri, İletişim birimi olarak metin. | Okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Metin yapısı, (büyük-küçük ölçekli yapı), Özet yapısı | Okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 4 | Metinsellik ölçütleri (bağlaşıklık, tutarlılık ….) | Okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 5 | Metinde konu gelişimi | Okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 6 | Metin ve söylem ilişkisi, Söylem çözümlemeleri | Okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 7 | Metin üretim evreleri | Okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınavlar | Sınav | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
| 9 | Metin türü kavramı, Metin türlerine özgü farklı okumalar | Okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 10 | Türkçe öğretimi ve metindilbilim, Metindilbilimin temel kavramları (metin, söylem, sözce) | Okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 11 | Metin odaklı Türkçe öğretimi | Okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 12 | Sözeylem kuramı- sözceleme | Okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 13 | Merkezleme kuramı | Okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 14 | Retorik yapı kuramı | Okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 15 | Kuramlarla ilgili metin çözümlemeleri | Okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||