TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | ELK130 |
| Ad | Trafo ve Doğru Akım Makinaları |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 2. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-1 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 4 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Ön Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | MB Meslek Bilgisi Dersleri Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Öğr. Gör. SERDAR KAŞIKCI |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Öğr. Gör. SERDAR KAŞIKCI
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Bu ders öğrencilerin, transformatörler ve doğru akım (DA) elektrik makinelerinin yapılarının ve çalışma prensiplerini kavraması, DA makinesi endüvi sargı şemalarının yapılarını kavraması, Transformatör ve DA makinelerinin farklı çalışma şekillerindeki hesaplamalarının yapmasını, özel tip transformatörler ile özel tip DA makineleri tanımasını amaçlar.
Dersin İçeriği
DA Elektrik makineleri yapısı ve çalışma prensipleri, endüvi sarımı için gerekli hesaplamalar, endüvi sarım şemalarının çizimi, DA makinelerinde endüvi reaksiyonu ve komütasyon, DA jeneratörleri ve DA motorlarında paralel bağlama, DA motorlarında zıt elektro motor kuvvet (emk), DA motorlarında hız ayarı, DA motorlarında kayıplar verim, örnek problem çözümleri, özel tip DA makineleri, Transformatörlerin çalışma prensipleri, bir ve üç fazlı transformatörlerin yapıları, sargı bağlantıları, çalışma şekilleri, transformatörlerin paralel bağlanması, örnek problem çözümleri, özel tip transformatörler.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
1-) Stephen J.Chapman, Elektrik Makinalarının Temelleri, Çağlayan Kitabevi, 2013. 2-) İlhami ÇOLAK, Elektrik Makinaları-1, Seçkin Yayıncılık, 2016. 3-) Doğan Gökhan ECE(Ed.), Elektrik Makinaları, Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2012. 4-) Yetkin SANER, Güç Dağıtımı:2(Dağıtım Transformatörleri), Birsen Yayınevi, 2015.
Notlar
Trafo ve Doğru Akım Makinaları Basılmamış Ders Notları, Serdar KAŞIKCI.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Doğru akım elektrik makinalarının çeşitlerini, yapılarını, çalışma prensiplerini açıklar. |
| ÖÇ02 | Doğru akım makinalarının kullanım alanlarını açıklar. |
| ÖÇ03 | Doğru akım makinalarının kurulumunu yapar. |
| ÖÇ04 | Doğru akım makinalarının bakım ve onarımını yapar. |
| ÖÇ05 | Doğru akım makinalarının hız, frenleme ve dönüş yönü kontrolü uygulamalarını yapar. |
| ÖÇ06 | Transformatörlerin çeşitlerini, yapılarını, çalışma prensiplerini açıklar. |
| ÖÇ07 | Bir ve üç fazlı transformatörlerin farklı bağlantı ve çalışma şekillerini açıklar. |
| ÖÇ08 | Bir fazlı trafoların bağlantılarını yapar. |
| ÖÇ09 | Üç fazlı güç trafolarının bakım prosedürlerini açıklar. |
| ÖÇ10 | Transformatörlerin plaka bilgilerini değerlendirir. |
| ÖÇ11 | Üç fazlı transformatörlerin bağlantı gruplarını açıklar. |
| ÖÇ12 | Transformatör sargılarının izolasyon testlerini yapar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Matematik, fen bilimleri ve elektrik alanıyla ilgili temel kuramsal bilgileri açıklar. | 2 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İş güvenliği, işçi sağlığı, iş kazaları, çevre koruma ve kalite süreçleri ile ilgili temel prensipleri açıklar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel analog ve sayısal elektronik devrelerinin çalışmasını açıklar. | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alçak ve yüksek gerilim elektrik şalt elemanlarını tanımlar, özelliklerini açıklar. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Kumanda sistemlerinin temel kavramlarını ve elemanlarını tanımlar, işlevlerini açıklar ve basit devre uygulamaları yapar. | 2 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Elektrik enerjisinin üretimi, iletimi ve dağıtımı temel kavramlarını açıklar. | 2 |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Mesleğiyle ilgili güncel gelişmeleri ve uygulamaları araştırır, değerlendirir ve uygun teknolojileri kullanarak uygular. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Mesleği ile ilgili bilişim teknolojilerini (yazılım, program, animasyon vb.) seçer, kullanır ve uygulamalarda etkin bir şekilde değerlendirir. | |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bilgisayar destekli programlar kullanarak elektrik tesisat projeleri çizer ve yorumlar. | |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Elektrik makinelerinin kurulumunu gerçekleştirir ve bakım süreçlerini uygular. | 5 |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Enerji panolarında arıza tespiti yapar ve uygun onarım tekniklerini uygular. | |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Programlanabilir kontrol cihazları kullanarak temel otomasyon sistemleri tasarlar ve uygular. | |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Elektrikle ilgili ölçüm cihazlarını kullanarak doğru ve güvenilir ölçümler yapar. | 2 |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Elektrik devrelerini analiz eder ve uygun çözümleme yöntemlerini uygular. | 4 |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilgi ve becerilerini yazılı ve sözlü olarak açık, anlaşılır ve etkin bir şekilde sunar. | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kariyer yönetimi ve yaşam boyu öğrenme konusunda bilinçli davranır ve gelişim fırsatlarını değerlendirir. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Mesleğini icra ederken tarihsel, toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bir yabancı dili kullanarak alanındaki gelişmeleri takip eder ve meslektaşlarıyla etkili iletişim kurar. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Mıknatıslık, manyetik akı, ve indükleme olayı, bir iletkende ve bobinde indüklenen elektro motor kuvvetin (emk) açıklanması, DA makinesinin yapısı, temel parçaları ve görevleri. | Dersle ilgili kaynakların okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 2 | Doğru akım(DA) jeneratöründe uyarma çeşitleri, seri, şönt ve kompunt uyarmalı jeneratör karakteristikleri, problem çözümleri. | Dersle ilgili kaynakların okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | DA makinelerinde endüvi sargıları, endüvi sarım hesapları ve paralel sarımın özellikleri, paralel endüvi sarım şemaları. | Dersle ilgili kaynakların okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 4 | DA makinelerinde seri endüvi sargılarının özellikleri, seri endüvi sarım şemaları. | Dersle ilgili kaynakların okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 5 | DA motorunun çalışma prensibi, zıt emk, DA motorunda devir sayısı, devir yönünün değiştirilmesi, moment ve mekanik güç. | Dersle ilgili kaynakların okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 6 | DA motorunda boşta ve farklı yüklerde çalışma karakteristikleri, yol verme. | Dersle ilgili kaynakların okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 7 | DA motorunda kayıplar, frenleme ve verimin incelenmesi, örnek problem çözümleri. | Dersle ilgili kaynakların okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Deney / Laboratuvar |
| 8 | Ara Sınav | Dersle ilgili kaynakların okunması | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Bir fazlı transformatörlerin yapıları ve çalışma prensipleri, sargılarda indüklenen emk'nın hesaplanması, dönüştürme oranı ve güç tanımları. | Dersle ilgili kaynakların okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 10 | Transformatör boşta ve yüklü çalışması, fazör diyagramları, eşdeğer devrelerinin elde edilmesi, demir ve bakır kayıpları, örnek problem çözümleri. | Dersle ilgili kaynakların okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 11 | Transformatörde regülasyon, kayıplar ve verim. | Dersle ilgili kaynakların okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 12 | Üç fazlı transformatörün çekirdek ve sargı yapıları, bağlantı grupları, gerilim, akım bağıntıları. | Dersle ilgili kaynakların okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 13 | Üç fazlı transformatörlerin paralel bağlanmaları ve yük dağılımı, örnek problem çözümleri. | Dersle ilgili kaynakların okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Problem Çözme |
| 14 | Oto transformatörleri, kaynak transformatörleri, gerilim ve akım (ölçü) trafoları | Dersle ilgili kaynakların okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Deney / Laboratuvar |
| 15 | Bir transformatörün gerilim ve frekans anma değerleri, görünür güç anma değeri, akım yükselme problemi ve transformatör etiketi | Dersle ilgili kaynakların okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Deney / Laboratuvar |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Dersle ilgili kaynakların okunması | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Dersle ilgili kaynakların okunması | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 4 | 56 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 6 | 6 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 10 | 10 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 100 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,00 | ||
| AKTS | 4 AKTS | ||