TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | EM503 |
| Ad | Design of Experiments for Engineers |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. RIZVAN EROL |
Dersin Amacı / Hedefi
The primary aim of this course is to study statistical experimental designs used commonly in engineering experiments and statistical analysis of exprimental data. This course will cover underlying theory of such designs and the use of an experimental design software for both building and analyzing engineering experiments.
Dersin İçeriği
Basit karşılaştırmalı deneyler, tek faktörllü deneyler, varyans analizi, rastgele bloklar, latin kare tasarımlar, faktöryel tasarımlar, 2k faktöryel tasarımlar; bloklama ve çakışmalar, 2 seviyeli kısmi faktöryel tasarımlar, üç seviyeli tasarımlar, rastgele faktörlü tasarımlar.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
MONTGOMERY, D. C., 2017, Design and analysis of experiments (9th ed.), Wiley & Sons Inc., New York, NY.
Notlar
Design-Expert 12 Manual with Tutorials, 2019, DesignEase Inc.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Deneysel çalışmalardaki istatistiksel tasarım ilkelerini kavrar ve uygular. |
| ÖÇ02 | Deneysel bir araştırmanın amacına ve kapsamına uygun deneysel tasarımı seçer. |
| ÖÇ03 | Deneysel çalışma sonuçlarının istatistik analizini bilgisayar desteği ile yürütür. |
| ÖÇ04 | Deneysel Tasarım ve Analizi yazılımlarını kullanmayı öğrenir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Endüstri Mühendisliği alanında bilimsel araştırma yapar, alanla ilgili bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, bu bilgiyi değerlendirir, yorumlayıp uygular. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Endüstri Mühendisliğindeki güncel teknik ve yöntemler ve bunların sınırları için detaylı bilgi sahibi olmak | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Endüstri Mühendisliği alanındaki güncel değişiklikleri ve uygulamaları takip eder ve gerektiğinde bu yenilikleri inceler ve öğrenir. | 4 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Gereksinim duyulan bilgi ve verileri tanımlama, bunlara ulaşma ve kullanma | 3 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirebilme/önerebilme, sistem, parça veya süreç tasarımları için yeni çözümler önerebilme yeteneğine sahip olma | |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Endüstri Mühendisliği problemlerini tasarlayabilme, problemlerin çözümü için yeni yöntemler geliştirebilme ve uygulayabilme | 4 |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Analitik modelleme ve deneysel araştırma kurma ve uygulama becerisi ve bu süreçte ortaya çıkan karmaşık konuları analiz etme/çözme | 5 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Çok disiplinli takımlarda çalışma, liderlik rolü ve sorumluluk alma ve karmaşık problemlere çözümler geliştirme | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Sınırlı kaynakları kullanarak bilgiyi bilimsel metotlarla tamamlayabilme ve uygulayabilme becerisi ve kendi alanındaki bilgilerle çeşitli disiplinlerden gelen bilgileri bütünleştirebilme | 3 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Sözlü ve yazılı iletişim için en az Avrupa Dil Portföyü B2 Düzeyi'nde yabancı dil kullanabilme | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Araştırma bulgularını ulusal ve uluslararası ortamlarda sözlü veya yazılı olarak sistematik ve açık bir şekilde sunabilme | 4 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Mühendislik uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını anlama | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Verilerin toplanması, yorumlanması ve duyurulması süreçlerinde ve mesleki etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri göz önünde bulundurma | 5 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | deneysel strateji, tipik uygulamalar, temel ilkeler ve kurallar | ilgili kitap bölümünün okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | basit karşılaştırmalı deneyler, temel istatistik kavramlar, örnekleme ve örneklem dağılımları, merkezi limit teoremi | ilgili kitap bölümünün okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Problem Çözme |
| 3 | Tek faktörlü deneyler, ANOVA, sabit etkili model, model yeterliliği testleri | ilgili kitap bölümünün okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Problem Çözme |
| 4 | deney sonuçlarının pratik anlizleri, regresyon modeli, kontrastlar, bilgisayar analizler, rassal etki modeli. | ilgili kitap bölümünün okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Problem Çözme |
| 5 | örneklem büyüklüğü, yayılım etkileri, tepki yüzeyleri kurulumu, ANOVA'ya regresyon yakklaşımı | ilgili kitap bölümünün okunması | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım, Problem Çözme |
| 6 | Rassallaştırılmış tam blok tasarımı, istatistik analizi, model yeterliliği, model parametrelerinin kestirimi | ilgili kitap bölümünün okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Problem Çözme |
| 7 | Latin kare tasaımı, Greek-Latin tasarımı, dengelenmiş eksik blok tasarımlar | ilgili kitap bölümünün okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Problem Çözme |
| 8 | Ara Sınav | sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | faktöryel tasarımlar, avantajlari, iki faktör faktöryel tasarım | ilgili kitap bölümünün okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Problem Çözme |
| 10 | genel faktöryel tasarımlar, tepki yüzeylerinin uydurulması, bloklama, dengelenmemiş veri durumu | ilgili kitap bölümünün okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Problem Çözme |
| 11 | 2^k faktöryel tasarım, 2^2 ve 2^3 tasarımları, genel 2^k tasarımı, model yeterliliği, parametre kestirimleri, merkez noktanın eklenmesi | ilgili kitap bölümünün okunması | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım, Problem Çözme |
| 12 | 2^k faktöryel tasarımda bloklama, kısmı çakışma | ilgili kitap bölümünün okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Problem Çözme |
| 13 | 2 seviyeli kısmi faktöryel tasarımlar, yarı kısmi tasarımlar, çeyrek kısmi, tasarımlar, tasarım çözünürlüğü | ilgili kitap bölümünün okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Problem Çözme |
| 14 | genel 2^k-p kısmi faktöryel tasarımı, çözünürlük III tasarımları, çözünürlük IV ve V tasarımları | ilgili kitap bölümünün okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Problem Çözme |
| 15 | Proje sunumları | sunuma hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Proje / Tasarım |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||