TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | RTS224 |
| Ad | Türk Sineması |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 4. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi BATU ANADOLU |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Dr. Öğr. Üyesi BATU ANADOLU
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Dersin amacı Türkiye'de sinema endüstrisinin ortaya çıkışına ve dönüşümüne tarihsel perspektiften bakarak siyasi, kültürel ve ekonomik bir bakış açısı kazanmaktır. Sektörün yapım, dağıtım ve gösterim pratiklerinin yanı sıra izleyici ve film izleme mekanları, deneyimleri tanıtılır ve değerlendirilir.
Dersin İçeriği
Bu derste Türk sinema tarihine kronolojik bir açıdan yaklaşılacak, buna karşın yönetmen ve filmler üzerine bir söylem geliştirmekle birlikte dönemlerin ruhu ve gelişmeleri de sinemasal bağlamla paralel olarak incelenecektir. Örnek filmler öğrencilerle birlikte izlenip tartışılarak günümüzle bağlantılar kurulacaktır. Türkiye’de sinema endüstrisinin varlığı tartışmaya açılarak toplumsal ve teknolojik değişimlerin filmleri algılama, tüketme ve yorumlama pratikleri üzerindeki etkisi incelenecektir.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Şükran Kuyucak Esen- Türk Sinemasının Kilometre Taşları (Agora) Savaş Arslan-Türkiye'de Sinemanın Tarihi & Başlangıcından Günümüze (Kronik) Alim Şerif Onaran. Türk Sineması I. ve II. Cilt. (Kitle)
Notlar
Özde Çeliktemel Thomen-Osmanlı İmparatorluğunda Sinema ve Propaganda, 1-17. Barış Saydam-Ulusal Tarih Tezinden Ulusal Sinemaya Geçiş Cumhuriyetin İlk Döneminde 1923-1950 Türk Sineması Esin Berktaş-1939-1950 Dönemi Türk Sinemasının Ekonomik, Politik, Toplumsal ve Kültürel Yapısı Lütfi Akad-Işıkla Karanlık Arasında (İş Kültür) Nilgün Abisel-Çok Tuhaf Çok Tanıdık: Vesikalı Yarım Üzerine. Nilgün Abisel-Türk Sineması Üzerine Yazılar, 295-364. Bülent Vardar-Türkiyede Sinemanın Gelişimi ve Ulusal Sinema Tartışmaları Mukadder Aydın-1960'lar Türkiyesinde Sinemadaki Akımlar, 25. Kare, 12-21. Umut Tümay Arslan-Bu Kabuslar Neden Cemil (Metis) Agah Özgüç-Bütün Filmleriyle Yılmaz Güney (AFA Sinema) Zeynep Çetin Erus-Film endüstrisi ve dağıtım: 1990 sonrası Türk sinemasında dağıtım sektörü. Pösteki, Nigar (2012). 1990 Sonrası Türk Sineması. Es Yayınları. Umut Tümay Arslan-Bir Kapıdan Gireceksin: Türkiye Sineması Üzerine Denemeler (Metis) Okan Ormanlı. Dijitalleşme ve Türk Sineması, 32-38. Ferhat Zengin-Türk Sinemasında Dijital Dönüşüm (Kalkedon) Bilgin Adalı. Belgesel Sinema (Hil) Yüksel Balaban-Türk Canlandırma Sinemasının Tarihsel Serüveni, 170-181. Batu Anadolu, Yeşilçamda Hollywood Uyarlamaları, filmloverss.com
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Sinemanın Türkiyedeki gelişim sürecini endüstriyel ve sanatsal bağlamda takip eder. |
| ÖÇ02 | Sinema alanındaki değişimler ile siyasi, ekonomik, sosyal, hukuki ve kültürel gelişmeleri ilişkilendirir. |
| ÖÇ03 | Türk sineması içerisindeki yönetmenlerin tarzlarını, üslup ve estetik denemelerini tanımlar. |
| ÖÇ04 | Türk sinemasının dönemselleştirilmesini eleştirel bir bakışla açıklar. |
| ÖÇ05 | Türk sinemasının ulusal kimlik oluşturulmasındaki rolünü yorumlar. |
| ÖÇ06 | Türk sinema tarihini Dünya Sinema Tarihi ile karşılaştırır. |
| ÖÇ07 | Türk sinema endüstrisi içerisindeki ana akım ve bağımsız yaklaşımları ayırt eder. |
| ÖÇ08 | Türk sineması içerisindeki uyarlama filmleri ve Türkleştirme çabalarını tanımlar. |
| ÖÇ09 | Türk sinemasını kurmaca yapımlar dışında belgeseller ve deneysel yaklaşımlar üzerinden değerlendirir. |
| ÖÇ10 | Türk sinemasındaki sansür uygulamalarını eleştirir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Radyo, televizyon ve sinema alanında uygulanan araştırma yöntem ve teknikleriyle diğer kaynaklarda desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri tanımlar. | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İletişim alanına dair temel kavramları bilir. | 3 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Görsel ve işitsel yayıncılığa ilişkin program yapım ve yönetim ile ilgili bilgileri hatırlar. | |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Sinema, televizyon ve radyo sektöründe kullanılabilecek çeşitli türlerde senaryo ve program tasarlar. | |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Radyo, televizyon ve sinema alanını eleştirel düşünme çerçevesinde yorumlar. | 5 |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Sosyal bilimlerin farklı alanlarını kendi uzmanlık alanına uyarlayarak araştırır. | 3 |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Görsel ve işitsel yayıncılığa ilişkin program yapım ve yönetim ile ilgili temel bilgileri açıklar. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanına dair sanat, estetik, hukuk ve genel kültür bilgilerini ilişkilendirir. | 5 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Yayın ve yapım teknolojilerini kullanır. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanında hem bireysel hem de takım halinde çalışır. | 3 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Ulusal ve uluslararası düzeyde toplumsal sorunları mesleki çalışmalarına uyarlar. | 3 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İletişim teknolojilerini kullanma, değişimleri izleme ve kendini sürekli geliştirme yetkinliği kazanır. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır. | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Disiplinlerarası bakış açısıyla alanındaki uygulamalarda kendisinden beklenen çalışmaları bir ekip üyesi olarak yürütür. | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Kazandığı bilimsel formasyonla görsel ve işitsel içerikler üretir. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Bir filmi, bir senaryoyu ya da bir televizyon programını teknik, estetik ve ideolojik açıdan çözümler. | 5 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Mesleki uygulamalarında etik ilkelere bağlı, önyargılardan uzak, ayrımcılığa karşıdır. | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Sosyal, kültürel hakların evrenselliğini, sosyal adalet bilincini ve kültürel mirası savunur. | 5 |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Kalite yönetim süreçleri ve iş sağlığı/güvenliğine uygun olarak stüdyo, set gibi çalışma ortamlarını hazırlar. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Dersin içeriğinin tanıtılması, izleme listesinin dağıtımı ve soru-cevap | Ön hazırlık yok | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 2 | Osmanlıya Sinemanın Gelişi, İlk Filmler ve Yaklaşımlar | Şükran Esen. Türk Sinemasının Kilometre Taşları, 3-19. Özde Çeliktemel Thomen. Osmanlı İmparatorluğunda Sinema ve Propaganda, 1-17. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Örnek Olay, Gösteri |
| 3 | Muhsin Ertuğrul ve Tiyatrocular Dönemi | Şükran Esen. Türk Sinemasının Kilometre Taşları, 19-34. Barış Saydam. Ulusal Tarih Tezinden Ulusal Sinemaya Geçiş Cumhuriyetin İlk Döneminde 1923-1950 Türk Sineması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Örnek Olay, Gösteri |
| 4 | 1940lar: Geçiş Dönemi, İkinci Dünya Savaşı ve Mısır Etkisi | Esin Berktaş. 1939-1950 Dönemi Türk Sinemasının Ekonomik, Politik, Toplumsal ve Kültürel Yapısı | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap, Gösteri |
| 5 | Sinemacılar Dönemi ve Önemli Yönetmenler | Şükran Esen. Türk Sinemasının Kilometre Taşları, 48-130. Lütfi Akad. Işıkla Karanlık Arasında, İş Kültür. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap, Gösteri |
| 6 | Yeşilçamda Endüstri, Temalar ve Türler | Nilgün Abisel. Çok Tuhaf Çok Tanıdık: Vesikalı Yarım Üzerine. Nilgün Abisel. Türk Sineması Üzerine Yazılar, 295-364. Savaş Arslan. Cinema in Turkey, Oxford University Press. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap, Gösteri |
| 7 | 1960 Sonrası Sinemanın Dönüşümü (Toplumsal Gerçekçilik, Milli ve Ulusal Sinema) | Bülent Vardar. Türkiyede Sinemanın Gelişimi Ye Ulusal Sinema Tartışmaları Mukadder Aydın. 1960lar Türkiyesinde Sinemadaki Akımlar, 25. Kare, 12-21. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Gösteri |
| 8 | Ara Sınav | Yazılı sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Performans Değerlendirmesi |
| 9 | 1970ler: Karşıtlıklar Dönemi | Şükran Esen. Türk Sinemasının Kilometre Taşları, 130-172. Umut Tümay Arslan. Bu Kabuslar Neden Cemil. Metis. Agah Özgüç. Bütün Filmleriyle Yılmaz Güney. AFA Sinema. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 10 | 1980 Darbesi Sonrası Türk Sinemasında Yeni Yönelimler | Şükran Esen. Türk Sinemasının Kilometre Taşları, 172-191. Alim Şerif Onaran. Türk Sineması II. Cilt. Kitle. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma |
| 11 | 1990lı yıllar: Televizyon ve Türk Sinemasının Yükselişi | Zeynep Çetin Erus. Film endüstrisi ve dağıtım: 1990 sonrası Türk sinemasında dağıtım sektörü. Pösteki, Nigar (2012). 1990 Sonrası Türk Sineması. Es Yayınları. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Gösteri |
| 12 | Yeni Dönem Bağımsız Türk Sineması | Umut Tümay Arslan. Bir Kapıdan Gireceksin: Türkiye Sineması Üzerine Denemeler, Metis. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Soru-Cevap, Gösteri |
| 13 | 2000li Yıllar Popüler Türk Sineması | Okan Ormanlı. Dijitalleşme ve Türk Sineması, 32-38. Ferhat Zengin. Türk Sinemasında Dijital Dönüşüm, Kalkedon. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Gösteri |
| 14 | Türk Sinemasında Yeniden Çevrim ve Uyarlamalar | Batu Anadolu, Yeşilçamda Hollywood Uyarlamaları, filmloverss.com | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Soru-Cevap, Gösteri |
| 15 | Kurmacanın Dışında Türk Sineması | Bilgin Adalı. Belgesel Sinema, Hil. Yüksel Balaban. Türk Canlandırma Sinemasının Tarihsel Serüveni, 170-181. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Gösteri, Soru-Cevap |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Yazılı sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Performans Değerlendirmesi |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Yazılı sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Performans Değerlendirmesi |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||