Genel Bilgi
Kod | HML233 |
Ad | Sağlık Sosyolojisi |
Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
Yarıyıl | 3. Yarıyıl |
Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
AKTS | 4 AKTS |
Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
Eğitim Dil | Türkçe |
Seviye | Lisans Dersi |
Tür | Normal |
Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi SERAP TORUN |
Dersin Öğretim Elemanı |
Dr. Öğr. Üyesi SERAP TORUN
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Sağlık ve hastalık kavramlarının toplumsal, kültürel, ekonomik ve politik çerçevede nasıl geliştiğini anlamaktır..
Dersin İçeriği
Toplumların sağlık alışkanlıklarının bilinmesi, sağlık sosyolojisinin sağlık çalışanları ve sağlık hizmetlerindeki rolünün, hastalık, halk sağlığı kavramlarının, Sağlık bakım sistemlerinin incelenmesi.
Dersin Ön Koşulu
Ön koşulu yoktur.
Kaynaklar
Cirhinlioglu Zafer Saglık Sosyolojisi 4 Basım Nobel Akademik Yayıncılık Yayıncılık Ankara 2014 Terzioğlu A. (2022), Sosyal Bilimler Ansiklopedisi , Sağlık Antropolojisi/Tıbbi Antropoloji, https://ansiklopedi.tubitak.gov.tr/ansiklopedi/saglik_antropolojisitibbi_antropoloji Kaplan M. Sağlık Ve Kültür’ün Buluştuğu Alan: Tıbbi Antropoloji , Cyprus International University, folklor/edebiyat, cilt:16, sayı:64, 2010/4 – 225-235. Korkmaz Yaylagül N., Baş A. Sağlık Antropolojisi Araştırmalarında Yaşlılık, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 25, Sayı 3, 2016,Sayfa 139-154 Strauss C.L., Structural Anthropology Translated from the French by Claire Jacobson and Brooke Grundfest Schoepf, BASIC BOOKS, In C ., Publishers, New York,1963
Notlar
Cirhinlioglu Zafer Saglık Sosyolojisi 4 Basım Nobel Akademik Yayıncılık Yayıncılık Ankara 2014 Daştan İ., Çetinkaya V. OECD Ülkeleri ve Türkiye’nin Sağlık Sistemleri, Sağlık Harcamaları ve Sağlık Göstergeleri Karşılaştırması, Sosyal Güvenlik Dergisi ,2015: 5 (1);104-132. Diğer H., Bilgin R. OECD Ülkelerinde Sağlık Sistemlerinin Sağlık Göstergeleri Açısından Değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Bilimlerde Yenilikçi Yaklaşımlar Dergisi 2021; 5 (4), 212-235 Unurbayar L., OECD Ülkelerinin Sağlık Sistemlerinin Karşılaştırılması Ondokuz Mayıs Ünıversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, Yükseklisans Tezi, 2019. Karaca M. Türkiye, İspanya Ve Kanada Sağlık Sistemi Ve Göstergelerinin Karşılaştırmalı Analizi, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3018024 Karaman S., Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerin Sağlık Sistemi İle Türk Sağlık Sisteminin Karşılaştırılması: Türkiye – Almanya Örneği, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ, 2019. Blue Cross Blue Shield. (2020). https://www.bcbs.com/about-us/the-blue-cross-blue-shield-system Health Care. (2020). https://www.healthcare.gov/ (2018). Health, United States. U.S. Department of Health and Human Services. Medicaid. (2020). https://www.medicaid.gov/ Medicare. (2020). The Offical U.S. Government Site for Medicare: https://www.medicare.gov/ Mossialos, E., Djordjevic, A., Osborn, R., & Sarnak, D. (2017). International Profiles of Health Care Systems. https://www.commonwealthfund.org/sites/default/files/documents/___media_files_publications_fund_report_2017_may_mossialos_intl_profiles_v5.pdf Sargutan, E. (2006). Amerika Birleşik Devletleri Sağlık Sistemi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları. Semega, J., Kollar, M., Creamer, J., & Mohanty, A. (2019). Income and Poverty in the United States:2018. United States Census Bureau. The College of Physicians of Philadelphia. (2020). https://collegeofphysicians.org/about-us The World Bank. (2019). https://data.worldbank.org/indicator/?tab=all U.S Department of Veterans Affairs. (2019). https://www.va.gov/ U.S. Department of Health & Human Services . (2020). https://www.hhs.gov/about/agencies/hhs-agencies-and-offices/index.html U.S. Department of Health & Human Services. (2020). https://www.hhs.gov/about/index.html U.S. Department of Health & Human Services. (2020). https://www.hhs.gov/about/budget/fy2020/index.html Uğurluoğlu, Ö., & Çelik, Y. (2005). Sağlık Sistemleri Performans Ölçümü,Önemi ve Dünya Sağlık Örgütü Yaklaşımı. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 8(1). United States Census Bureau. (2020). https://www2.census.gov/programs-surveys/cps/techdocs/cpsmar19.pdf US National Library of Medicine. (2011). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3178858/
Dersin Öğrenme Çıktıları
Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
---|---|
ÖÇ01 | Sağlık sosyolojisinin temel kavramlarını bilir |
ÖÇ02 | Sağlık sosyolojisi ile ilgili teorileri bilir. |
ÖÇ03 | Toplumlara göre sağlık davranışlarını ve sistemlerini öğrenir |
ÖÇ04 | Sağlık sosyolojisi ile ilgili kavram ve teorilerin uygunluğunu günümüzle ve ülkemiz toplum ve kültürüyle ilişkilendirebilir |
ÖÇ05 | Kültürlerarası sağlık davranışları etkileşimlerini değerlendirir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
---|---|---|---|
PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İnsan vücudunu oluşturan hücre, doku, organ, sistemlerin yapı ve fonksiyonlarını, bu sistemlerin birbirleriyle olan ilişkilerini bilir. Sağlıklı ve hasta bireyin yapısını, fizyolojik fonksiyonlarını açıklar, sağlıktan sapma durumlarını tanımlar, uygun hemşirelik girişimlerini planlar. | 1 |
PÖÇ02 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Temel insan gereksinimleri doğrultusunda birey, aile ve topluma sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanarak hemşirelik bakımını uygular. | 3 |
PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hemşirelik bakımına temel oluşturan kanıta dayalı bilimsel bilgiyi, etik ilkeleri ve etkili iletişim tekniklerini kullanarak rol ve sorumlulukları çerçevesinde sağlığı koruma ve geliştirmede uygun hemşirelik sürecini uygular. | 3 |
PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hemşirelikle ilgili gelişmeleri bilimsel yöntemleri kullanarak değerlendirir. Sağlıklı ve hasta bireyin sağlık bakım ihtiyaçlarını karşılamada kanıta dayalı uygulamalardan yararlanma yollarını bilir | 4 |
PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Öğrenme ve öğretme sürecini hemşirelik hizmetlerinde nasıl kullanacağını bilir | 4 |
PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Sağlık politikaları, sağlık mevzuatı ve yönetim sürecini hemşirelik hizmetlerinde nasıl kullanacağını, görev, yetki ve sorumluluklarını bilir | 2 |
PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel bilginin üretimi ile ilgili yöntemleri bilir. Bilimsel problem çözme yönteminin nasıl kullanılacağını bilir | 2 |
PÖÇ08 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Demokrasi, insan hakları, toplumsal, bilimsel, kültürel değerler ve mesleki etik ilkelere uygun davranır | 2 |
PÖÇ09 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Sağlık politikalarının oluşturulmasına ve toplumun sağlık düzeyinin yükseltilmesine katkı sağlar. | |
PÖÇ10 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Mesleki sorunları çözmede sorumluluk üstlenir | 1 |
PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Öğrenme gereksinimlerinin bilincinde yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir. Bilimsel, sosyal ve kültürel alanlarda kendini geliştirici faaliyetlere (TÜBİTAK gibi ulusal destekli projelere katılmak, mesleki etkinlik, üniversitenin sosyal kulüpleri vb) katılır. | 2 |
PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Sağlıkla ilgili uygulamalarda ekibin etkin bir üyesi olarak sorumluluk alır | 1 |
PÖÇ13 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki gelişiminin yanı sıra, ilgi yetenekleri doğrultusunda bilimsel, sosyal, kültürel ve sanatsal alanlarda öğrenme gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir; bir yabancı dil kullanarak alanındaki bilgileri izler ve mesleki uygulamalarında kullanır. | 1 |
PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Alanının gerektirdiği bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanır. | 3 |
PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Toplumun sağlığını kitlesel olarak etkileyen doğal afet, salgın vb. durumlarda hemşirelik bakım önceliklerini belirler ve kriz yönetiminde aktif rol alır. |
Haftalık Akış
Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
---|---|---|---|
1 | Sosyolojiye Giriş, Sağlık sosyolojisi | Dersin kaynaklarının okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
2 | Sağlık Sosyolojisi- Medikal Sosyoloji | Dersin kaynaklarının okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
3 | Kültür | Dersin kaynaklarının okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Bireysel Çalışma |
4 | Sağlık ve hastalık anlayışı | Dersin kaynaklarının okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
5 | Toplumsal hizmet alanı olarak sağlık | Dersin kaynaklarının okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
6 | Hastalık-Sağlık ve Ekonomik-Politik İlişkiler | Dersin kaynaklarının okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
7 | Sağlık Hastalık ve Sağlık Modelleri | Dersin kaynaklarının okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
8 | Ara Sınav | konuların tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
9 | Türkiye'de Sağlık Sistemi | Dersin kaynaklarının okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Rol Oynama, Beyin Fırtınası, Problem Çözme |
10 | Karşılaştırmalı Sağlık Sistemleri Amerikan Sağlık Sistemi | Dersin kaynaklarının okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
11 | Karşılaştırmalı sağlık sistemleri- Avrupa ülkeleri | Dersin kaynaklarının okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması |
12 | Karşılaştırmalı sağlık sistemleri Asya-Afrika ülkeleri | Dersin kaynaklarının okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
13 | Asya ülkelerinden sağlık sistemi örnekleri | Dersin kaynaklarının okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası |
14 | Birkaç komşu ülkenin sağlık sistemi | Dersin kaynaklarının okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
15 | Sağlık.ve ekonomi ilişkisi | Dersin kaynaklarının okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Grup Çalışması |
16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | konuların tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | konuların tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
---|---|---|---|
Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 8 | 8 |
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 16 | 16 |
Toplam İş Yükü (Saat) | 94 | ||
Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,76 | ||
AKTS | 4 AKTS |