TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | VTS217 |
| Ad | Laboratuvar Güvenliği ve İyi Laboratuvar Uygulamaları |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 3. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | MB Meslek Bilgisi Dersleri S Seçmeli |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Arş.Gör.Dr. Çağrı AVCİ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Arş.Gör.Dr. Çağrı AVCİ
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Öğrenciye, laboratuvar güvenliği ve iyi laboratuvar uygulamaları konusunda kapsamlı eğitimler verilerek, güvenlik kurallarını bilen, çözüm süreçlerine hâkim ve acil durumlarda inisiyatif alabilecek yetkinliğe sahip olması sağlamak
Dersin İçeriği
Laboratuvarlarda kullanılan güvenlik ekipmanları, laboratuvar kazaları, laboratuvarlarda biyolojik ve kimyasal güvenlik, laboratuvar kazalarında alınacak önlemler ve ilk yardım.
Dersin Ön Koşulu
Ön koşul yoktur.
Kaynaklar
1-Ahmet DEMİRBAŞ. KİM 106. Laboratuvar Tekniği ve Güvenliği Ders Notları. 2- GENERAL CHEMISTRY LABORATORY SAFETY BOOKLET ITU-CHEMISTRY DEPARTMENT-2015 Version: December. 2015 3- T.C. Sağlık Bakanlığı İlkyardım Ders Notları 4- ERC (European Resuscitation Council) BLS/AED Guidelines, 2020. 5- Hastane Öncesi Acil Bakımda Temel ve İleri Yaşam Desteği. Ali Ekşi. 6- B.K. Tekelioğlu. İlkyardım ve Temel Yaşam Desteği Ders Notları, 2017.
Notlar
Laboratuvar Güvenliği ve İyi Laboratuvar Uygulamaları Ders Notları
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Laboratuvar kullanımı öncesi alması gereken güvenlik tedbirlerini listeler |
| ÖÇ02 | Laboratuvarda güvenli çalışma prensibine uygun olarak çalışır |
| ÖÇ03 | Laboratuvarda kullanılan kimyasal ve tıbbi malzemelerin güvenlik bilgilerin açıklar |
| ÖÇ04 | Kimyasalların ve tıbbi atıkların güvenli bertarafını yönetir |
| ÖÇ05 | Yangın, deprem, elektrik kazalarında alınması gereken tedbirleri uygular |
| ÖÇ06 | Laboratuvarda hastalık ve bulaşı riskine karşı kişisel güvenlik tedbirlerini alır ve uygular |
| ÖÇ07 | Laboratuvar kimyasallarını kimyasal sınıflarına göre gruplandırır |
| ÖÇ08 | İyi laboratuvar uygulamaları ve Teşhiste Metod Birliği ilkelerini listeler |
| ÖÇ09 | Laboratuvar çalışmalarının kaydını sistemik olarak tutar |
| ÖÇ10 | Laboratuvar cihazlarının bakımı, kalibrasyonu, cihaz hataları ve sorun çözümü için yapılması gerekenleri sıralar |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan türleri ve ırklarını, yapısal (morfolojik), işlevsel (fizyolojik, biyokimyasal) ve davranış özellikleri ile gıda amaçlı tüketilip tüketilmeyeceğini ayırt eder. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların kaynaklarını, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile hazırlanışlarını açıklar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların hastalar üzerindeki etkilerini ve yan etkilerini tanımlar | 2 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan hastalıklarının oluşum mekanizmalarını ve vücutta meydana getirdiği patolojik etkilerini söyler. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ırkları arasında verim değerlendirmeleri yapar, gerektiğinde ıslah çalışması yapabilecek düzeyde seleksiyon, melezleme ve suni tohumlama yapar. | 5 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ölü hayvan materyali, doku örneği, tıbbi ve kimyasal atıkların uluslararası, ulusal kanun ve yönetmeliklere göre uygun şekilde bertaraf eder. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinikte muayene, operasyon vb uygulamaları topografik anatomiye göre değerlendirerek hastaya doğru yaklaşım alanını belirler. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Elde edilen bilgileri neden-sonuç ilişkileriyle değerlendirerek teşhis süreçlerinde biyokimyasal parametreleri kullanır | |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını kavrar. | |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla biyo güvenlik dâhil gerekli önlemleri uygular. | |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ölü hayvanlarda bulguları değerlendirmek için nekropsi yaparak dokuları uygun saklama yöntemlerine göre gerekli laboratuvara yönlendirerek rapor hazırlar. | |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerinde cerrahi hastalıkların başlıca tedavi yöntemlerine göre post operatif süreçte hastaları izler. | |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre güvenli bir şekilde sedasyon, anestesi ve ağrı yönetimi yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinik ile laboratuvar ekipmanlarını ve giysilerinin sterilizasyonu gibi biyogüvenlik prensiplerini doğru şekilde uygular. | |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre bakım-besleme protokollerini düzenleyerek insan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların tüketimini denetler. | |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan hastalıklarının laboratuvar sonuçlarını değerlendirir, elde ettiği verilere dayalı olarak doğru tanı, teşhis ve tedavi metotlarını uygular. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yetki ve sorumlulukların farkında olarak mesleğini icra etme bilincine sahip olur. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olgulara göre bilimsel teknik ve yöntemleri inceler ve sorunlara yönelik analiz veya yöntemsel sorumluluk alır. | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıda maddelerinin sağlık kontrolünü yaparak gıdaların hijyenik üretim, imalat, işleme, tüketime sunuluş ve satışlarında yeterli teknolojiyi kullanır. | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını listeler. | |
| PÖÇ21 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olarak güncellenen mevzuatları gerektiğinde kullanır. | |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Görüntüleme yöntemlerinin tanı koymadaki katkısını ve radyasyon güvenliğini mevcut yönetmeliklere göre uygulayarak vakaya uygun bir muayene yapar. | |
| PÖÇ23 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Klinik ve hasta kayıtlarını düzgün ve bilimsel yöntemlerle tutar. | 5 |
| PÖÇ24 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel hekimlik ilkelerini gözeterek hayvansal üretim yapan işletmeleri yönetme yöntemlerini ve uygun yönetim planlarını yapar. | |
| PÖÇ25 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilgisayar kullanma lisansı, ileri düzeyde bilgisayar yazılımı ile mesleki yetenek ve yetkilerinden yola çıkarak toplumsal bilinçle sosyal projeler ve planları hayata geçirir. | |
| PÖÇ26 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Mesleki etik ve deontoloji kuralları çerçevesinde dünya gündemini takip ederek diğer meslektaşları ile işbirliği içinde çalışır. | |
| PÖÇ27 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanına özgü sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | |
| PÖÇ28 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Veteriner Hekimlik mesleğinin etik değerlerine sahip olarak bu değerlerini savunur. | |
| PÖÇ29 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Zoonoz ve ihbarı mecburi hastalıkları klinik tanıyarak uygun önlemleri alır | |
| PÖÇ30 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Farklı hayvan türlerinde hastalıkların tanı, korunma, tedavi ve operasyon yöntemlerini belirler. | |
| PÖÇ31 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Acil vakalarda tüm hayvanlara müdahale ederek ilk yardım yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ32 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Evcil Hayvanların fiziksel durumunu refahını ve yetiştirme koşullarını değerlendirerek, hayvan sahipleri ve meslektaşları ile uygun bir şekilde iletişim kurarak, hayvan yetiştirme ilkeleri ve ıslah hakkında yargıya varır. | |
| PÖÇ33 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Mesleki gelişim ve yeteneklerini sürdürmek için Veteriner Hekimliği ile ilgili diğer bilim alanlarında yayınlanan makale ve sunumları bağımsıza olarak yorumlar. | |
| PÖÇ34 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Gerekli durumlarda uygun yöntemler kullanarak ve hayvan sahiplerinin duygularına saygılı bir şekilde ötenazi yapar. | |
| PÖÇ35 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İş yeri ve beraberinde çalışan personel açısından iş güvenliği kavramlarına hâkim olarak, uygulama ve savunma yeterliliğine sahip olur. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Laboratuvar güvenliğine giriş | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Laboratuar malzemelerinin kullanımında uyulması gereken kurallar | Sunu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 3 | Laboratuvarda kişisel güvenlik ekipmanlarının kullanımı | Görsel materyal | Öğretim Yöntemleri: Rol Oynama, Anlatım |
| 4 | Kimyasalların sınıflandırılması ve laboratuvarda yerleşimi | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Örnek Olay |
| 5 | Kimyasalların kullanımı sırasında dikkat edilmesi gereken kurallar | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Örnek Olay |
| 6 | Biyolojik ve toksik etkili maddelerin güvenli olarak nakil edilmesi | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Örnek Olay |
| 7 | Kimyasalların güvenli olarak depolanması | Sunu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınav | Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Kimyasalların güvenli olarak bertarafı | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Örnek Olay |
| 10 | Yangın, elektrik kazaları, deprem gibi doğal afetlerin öncesinde alınması gereken tedbirler ve olay esnasında yapılması gerekenler | Sunu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Beyin Fırtınası |
| 11 | Laboratuvarda hastalık bulaşı risklerine karşı güvenlik kuralları | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Örnek Olay |
| 12 | Laboratuvarda biyolojik atıkların bertarafı | Görsel materyal | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 13 | Laboratuvarda katı atıkların bertarafı | Görsel materyal | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 14 | Acil Durumlarda uygulanacak prosedürler ve İlkyardım | Sunu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Grup Çalışması |
| 15 | Laboratuvar kazalarının rapor edilmesi | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Örnek Olay |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 2 | 2 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 4 | 4 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 76 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,04 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||