TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | MEDF501 |
| Ad | Radyasyon Fiziğinin Temelleri ve Radyasyon Dozimetrisi |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 8 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. Selda KILIÇ ÇETİN |
Dersin Amacı / Hedefi
Bu kursun amacı radyasyon terapisi, diyagnostik ve nükleer tıp alanlarıyla ilgili olarak temel radyasyon fiziğinin kuramlarını ve uygulamalarını öğretmektir. İyonize eden radyasyon nedeniyle soğrulan dozun teorisini öğretmektir. Bu alanlar için ortak yapıyı oluşturan temel fizik prensiplerin üzerinde durmaktadır.
Dersin İçeriği
Maddenin yapısı, Nükleer dönüşümler, x-ışınlarının üretilmesi, Kliniksel radyasyon jeneratörleri, İyonlaştırıcı radyasyonun etkileşimleri, İyonlaştırıcı radyasyonun ölçümü, x-ışını hüzmesinin niteliği, Soğrulan dozun ölçümü
Dersin Ön Koşulu
Dersin ön koşulu yoktur
Kaynaklar
Ders notları (Tıp Fakültesi Öğrencileri için-İsmail Günay) Biyofizik (Ferit Pehlivan) Biyofizik (Gürbüz Çelebi) İnternet Araştıması
Notlar
İnternet Araştırması
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Radyasyon ve radyoaktivitenin ne demek olduğunu öğrenir |
| ÖÇ02 | Radyoaktif bozunum türlerini öğrenir |
| ÖÇ03 | Radyasyonun maddeyle etkileşimini öğrenir. |
| ÖÇ04 | Radyasyon tedavisinde kullanılan x ışınlarının nasıl üretildiğini öğrenir |
| ÖÇ05 | LINAC ların temel prensiplerini öğrenir |
| ÖÇ06 | İyonlaştırıcı radyasyonun etkileşimini öğrenir |
| ÖÇ07 | İyon odaları ve elektrometrelerin temel prensiplerini öğrenir |
| ÖÇ08 | Medikal Fiziğin kendi geleceğinde nitelikli servis için gerekli teknik altyapıyı açıklar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Sağlık örgütlerinin fonksiyonlarını listeler ve açıklar; ulusal ve uluslararası sağlık kuruluşlarının nasıl örgütlendiğini açıklar; kliniklerin nasıl yönetildiğini açıklar. | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Medikal Fiziğin kendi geleceğinde nitelikli servis için gerekli teknik altyapıyı açıklar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Medikal Fizik konusuyla ilgili olarak Avrupa Topluluğuna ait ve ulusal yasal çerçeveleri, düzenlemeleri, rehberleri ve uygulama kodlarını açıklar. | 1 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Medikal Fiziği kapsayan alanlarda yapıyı, fonksiyonu, karakteristiği ve sınırlamaları açıklayabilmek için fiziksel kavramlar, prensipler ve teorileri detaylı ve sayısal olarak kullanır; medikal cihazların medikal fiziğin kendi alanındaki kullanımını açıklar. | 3 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Detaylı ve niceliksel olarak iyonlaştırıcı radyasyonun (elektromanyetik, elektronlar, iyonlar, nötronlar) ve diğer fiziksel ajanların (elektrik enerjisi, statik elektrik/magnetik alanlar, iyonize olmayan elektromanyetik radyasyon, vibrasyon, ses ve ultrason, lazer) özelliklerini açıklar. | 3 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İyonlaştırıcı radyasyonun ve medikal cihazlarla bağlantısı olan farklı fiziksel ajanların faydalı ve ters/zararlı biyolojik etkilerini biyolojik modellerle sayısal olarak açıklar. Biyolojik etkinin büyüklüğünü etkileyen faktörleri açıklar. Kliniksel çıktıları geliştirmek için manipülasyon yollarını açıklar. | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Her fiziksel ajanla ilgili olarak deterministik/stokastik, erken/geç, teratogenik/genetik etkileri açıklar. | 3 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Medikal Fizik uygulama alanında sistematik bir biçimde bir şeyi gözden geçirebilmek için Genel Fizik, Medikal Fizik ve Sağlık Fiziğiyle ilgili literatür içerisinden bir liste çıkarır. | 2 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fiziğin genel kavramlarını, prensiplerini ve teorilerini medikal cihazların klinikteki kullanımları, iyonlaşma radyasyonuyla ilgili emniyet/risk yönetimi gibi konularla ilgili olarak klinik problemlerine uygular. | 2 |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fiziğin genel kavramlarını, prensiplerini ve teorilerini, kliniksel çevreye yeni cihazları ve ilgili teknikleri transfer etmek için kullanır. | 3 |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Kliniksel ve biyomedikal verilerin analizi için istatistiksel paketler kullanır. | |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Kullanılan değişik dosimetrik nicelikleri tanımlar ve açıklar; dozimetrik nicelikler arasındaki bağıntıyı açıklar (enerji akısı, kerma, soğurulan doz). | 2 |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Titiz ve özenli bir istatistiksel tabana dayanan ve sayısal olan kliniksel ve biyomedikal çalışmalar tasarlar. | 3 |
| PÖÇ14 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İyonlaştırıcı radyasyonun hastaya verilmesi sırasında yöntem belirler ve bu yöntemi geliştirmek için değişik uygulamalar tasarlar. | 2 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Maddenin yapısı | Dersten önce ilgili bölümü okur | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 2 | Nükleer dönüşümler | 1Dersten önce ilgili bölümü okur | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 3 | x-ışınlarının üretilmesi | 2Dersten önce ilgili bölümü okur | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 4 | 1x-ışınlarının üretilmesi | 3Dersten önce ilgili bölümü okur | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 5 | Klinikte kullanilan radyasyonun üretilmesi | 4Dersten önce ilgili bölümü okur | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 6 | İyonlaştırıcı radyasyonun etkileşimleri | 5Dersten önce ilgili bölümü okur | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 7 | İyonlaştırıcı radyasyonun ölçümü | 6Dersten önce ilgili bölümü okur | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 8 | Ara Sınav | Mid-Term Exam | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | 2İyonlaştırıcı radyasyonun ölçümü | 7Dersten önce ilgili bölümü okur | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 10 | x-ışını hüzmelerinin niteliği | 8Dersten önce ilgili bölümü okur | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 11 | Soğurulan dozun ölçümü | 9Dersten önce ilgili bölümü okur | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 12 | Radyoaktif kaynaklardan yayılım | 10Dersten önce ilgili bölümü okur | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 13 | Kalorimetre, Kimyasal dozimetre | 11Dersten önce ilgili bölümü okur | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 14 | Termolüminesans dozimetreleri, Lityum florid, silikon diyotlar | 12Dersten önce ilgili bölümü okur | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 15 | Radyografik film dozimetreler | 13Dersten önce ilgili bölümü okur | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Problem Çözme |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Term Exams | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Term Exams | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 9 | 126 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 2 | 2 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 9 | 9 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 18 | 18 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 197 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 7,88 | ||
| AKTS | 8 AKTS | ||