TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | SD0690 |
| Ad | Sosyal Hareketler Sosyolojisi |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Bahar |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Üniversite Dersi |
| Etiket | ÜOD Üniversite Ortak Ders |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. CAHİT ASLAN |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. CAHİT ASLAN
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Bir toplumda meydana gelen ekonomik, sosyal ve siyasi patlamalar, panikler ve bunalım dönemlerine özgü kitlevi hareketler gibi sosyal gerginlikler olmaktadır. İşte Türkiye’de ve dünyada tarihsel süreç içerisinde meydana gelmiş ve belirli sosyal normlara dayalı eylem kalıplarını anlamak önemlidir. Bu bağlamda öğrencilere sosyal hareketlerin tarihsel ve kuramsal temellerini kavratılacak; farklı sosyal hareket türlerini analiz edebilme yetisi kazandırılacak; sosyal hareketlerin toplumsal değişim üzerindeki etkilerini eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirmesi sağlanacak; küresel ve yerel bağlamda sosyal hareketlerin rolünü anlamaları sağlanacak; sosyal hareketlere katılım ve örgütlenme süreçlerini açıklayabilme becerileri geliştirilecektir.
Dersin İçeriği
Sosyal hareketin neliği. Sosyal hareket kavramıyla ilişkili kavramların farklılıkları. Sosyal hareketlerin bileşenleri: ideoloji; liderler ve takipçileri; strateji ve taktikler. Sosyal hareket olasılıkları ve sosyal hareket örgütü. Sosyal hareketlerde aşamalar ve sosyal hareketin kariyeri. Sosyal hareket türleri. Sosyal düzeni reddetmenin belli başlı tarzları. Sosyal hareket kuramları. Eski sosyal hareketlerden yeni sosyal hareketlere. Küreselleşme karşıtı sosyal hareketler.
Dersin Ön Koşulu
Kaynaklar
- Aslan, C. (2016). Toplumsal Fay Hatlarının Anatomisi. Adana: Karahan Kitabevi. - Çayır, K. (1999). “Yeni Sosyal Hareketler”. İstanbul: Kaknüs Yayınları. -Tilly, V. (1997). “The Terms of The Debate: Untangling Language about ethnicity and ethnic movements”. Ethnic and Racial Studies V:”20, N:3,. - Tilly, C. (2008). “Toplumsal Hareketler 1768-2004”. Çev.: Orhan Düz, İstanbul: Babil Yayınları. - Tourain, A. (1985). “Social Movements and Social Change”. The Chalange of Social Change, Orlando Fals Banda (ed.) içinde, California: Sage Publication.
Notlar
Çaha, Ö. (2001). “Türkiye’de Kadın Hareketi Tarihi: Değişen Bir Şey Var mı? [The History of Women Movement in Turkey]”. Kadın Bienali Ekinlikleri Çerçevesinde Türkiye’de Kadın ve Sivil Toplum, İstanbul/Turkey, Mar. 2001 (kadem.org.tr/turkiyede-kadin-hareketinin-tarihi-degisen-bir-sey-varmi/)
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Sosyal hareketlerin temel kavramlarını, kuramlarını ve tarihçesini açıklar. |
| ÖÇ02 | Sosyal hareketleri farklı sosyolojik yaklaşımlar çerçevesinde analiz eder. |
| ÖÇ03 | Toplumsal değişim ve sosyal hareketler arasındaki ilişkiyi değerlendirir. |
| ÖÇ04 | Çeşitli sosyal hareketlerin dinamiklerini ve etkilerini örneklerle tartışabilir. |
| ÖÇ05 | Güncel sosyal hareketleri inceleyip, eleştirel analizler yapar. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Dersin tanıtımı ve sosyal hareket kavramının açıklanması. | Hazırbulunuşluk | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 2 | Sosyal Hareketlerin Bileşenleri: İdeoloji; Lider-liderlik ve takipçileri; Strateji ve taktikler. | Kitaptan ilgili bölüme hazırlanmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Sosyal Hareketlerin Kuramsal Temelleri – 1: Marx, Weber ve Durkheim’ın sosyal hareketlere yaklaşımları. | Kitaptan ilgili bölüme hazırlanmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 4 | Sosyal Hareketlerin Kuramsal Temelleri – 2: Kaynak mobilizasyonu teorisi, politik süreç teorisi, çerçeveleme teorisi | Kitaptan ilgili bölüme hazırlanmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 5 | Tarihsel Sosyal Hareketler: Sanayi devrimi sonrası sosyal hareketler: İşçi hareketleri, kadın hareketleri. | Kitaptan ilgili bölüme hazırlanmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 6 | Yeni Sosyal Hareketler: Çevre, kimlik, insan hakları ve küresel adalet hareketleri. | Kitaptan ilgili bölüme hazırlanmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 7 | Sosyal Hareketlerde Örgütlenme ve Liderlik: Sosyal hareketlerde liderlik ve örgütlenme biçimlerinin analizi. | Kitaptan ilgili bölüme hazırlanmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınavlar | ||
| 9 | Sosyal Hareketlerin Toplumsal Etkileri: Toplumsal değişim ve sosyal hareketler arasındaki ilişki. | Kitaptan ilgili bölüme hazırlanmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 10 | Dijitalleşme ve Sosyal Hareketler: Sosyal medyanın ve dijital platformların sosyal hareketlerdeki rolü. | Kitaptan ilgili bölüme hazırlanmak | |
| 11 | Yerel ve Küresel Sosyal Hareketler: Küresel hareketlerin yerel bağlamdaki etkileri ve yerelleşme süreçleri. | Kitaptan ilgili bölüme hazırlanmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 12 | Şiddet ve Barışçıl Sosyal Hareketler: Sosyal hareketlerin şiddet içermeyen ve şiddet içeren türleri. | Kitaptan ilgili bölüme hazırlanmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 13 | Türkiye’de Sosyal Hareketler: Türkiye’deki tarihsel ve güncel sosyal hareketlerin analizi. | Kitaptan ilgili bölüme hazırlanmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 14 | Güncel Sosyal Hareketler: Son yıllarda öne çıkan sosyal hareketlerin tartışılması. | Kitaptan ilgili bölüme hazırlanmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 15 | Genel Değerlendirme ve Tartışma: Öğrencilerin dönem boyunca öğrendiklerinin tartışılması. | Kitaptan ilgili bölüme hazırlanmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınava Hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |