TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ |
| BİYOİSTATİSTİK (DR) | |
| Kod | BİS602 |
| Ad | Parametrik Olmayan İstatistiksel Yöntemler |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Güz ve Bahar |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Doktora Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi Yusuf Kemal ARSLAN |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Öğrencilerin parametrik olmayan testleri doğru şekilde seçme, uygulama ve yorumlama becerisi kazanmaları hedeflenmektedir.
Dersin İçeriği
Bu ders, parametrik varsayımların sağlanmadığı durumlarda kullanılan istatistiksel yöntemleri, bu yöntemlerin uygulamalarını ve yorumlarını kapsamaktadır.
Dersin Ön Koşulu
Temel istatistik bilgisi gereklidir.
Kaynaklar
Conover, W. J. (1999). Practical Nonparametric Statistics.
Notlar
Hollander, M., Wolfe, D. A., & Chicken, E. (2013). Nonparametric Statistical Methods.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Parametrik olmayan yöntemlerin temel ilkelerini açıklar. |
| ÖÇ02 | Veri setine uygun parametrik olmayan testi seçer. |
| ÖÇ03 | Test sonuçlarını istatistiksel ve bağlamsal olarak yorumlar. |
| ÖÇ04 | Parametrik olmayan analizlerde yazılım kullanır. |
| ÖÇ05 | Uygulamalı analizlerde parametrik ve parametrik olmayan yöntemleri karşılaştırır. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Biyoistatistik yüksek lisans programında kazandığı yeterliliklerine dayalı olarak alanındaki güncel ve ileri düzeydeki bilgileri (Meta analizi, veri madenciliği, çok değişkenli ve boylamsal veri analizi, sağkalım analizi, regresyon vs.) alana yenilik getirecek özgün tanımları, kavramları ve teoremleri kavrar. | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Uzmanlık gerektiren bilgileri kullanarak, kendi alanı ve ilişkili olduğu alanlardaki yeni ve karmaşık fikirleri analiz eder, sentezler ve yorumlar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Biyoistatistik alanında sıklıkla kullanılan teknolojik araç ve yazılımlar hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir. | 1 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Etik ilkelerin ve etik kurulların birey ve toplum için önemini bilir. Etik kurullarda Biyoistatistikçinin önemini kavrar. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Sağlık alanına yönelik yapılan çalışmalarda sürekli olarak kullanılan istatistiksel yöntemler hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir. | 2 |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Biyoistatistik alanındaki bilgileri sistematik bir yaklaşımla değerlendirir | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Biyoistatistik alanına yenilik getiren, yeni bir düşünce, yöntem, tasarım veya uygulama geliştirir, bilinen bir düşünce, yöntem, tasarım veya uygulamayı geliştirir ve farklı bir alana uygular. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Tıp ve sağlık bilimlerinde ortaya çıkan yeni ve karmaşık problemler için gözlemsel ve kliniksel araştırma tasarımı kurgular, eleştirel analizi yapar, yorumlar ve raporlar. | |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Sağlık bilimlerinde tanı ve tedavide karar verme sürecindeki ileri istatistiksel yöntemleri kullanır, bu alanda çalışan araştırıcılara danışmanlık yapar. | |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Biyoistatistik alanı ile ilgili çalışmalarda üst düzey beceri gerektiren araştırma ve analiz yöntemlerini kullanır. | 3 |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Sağlık bilimlerinde sıkça kullanılan teknik ve yöntemleri gibi ileri istatistik yöntemlerini özgün düşünce, araştırma ile uzmanlık düzeyinde geliştirir ve uygular. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Biyoistatistik alanına yenilik getiren özgün bir çalışmayı bağımsız olarak gerçekleştirir | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bilimsel bir makaleyi değerlendirebilecek ileri düzeyde istatistiksel analiz yapar. | 5 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Biyoistatistik alanı ile ilgili makale okuma, yazma becerisi geliştirir ve ulusal ve/veya uluslararası hakemli dergilere makale başvurusu yapar | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Özgün ve disiplinlerarası sorunların çözümlenmesinde etkin rol alır | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Yaratıcı ve eleştirel düşünme, sorun çözme ve karar verme gibi üst düzey zihinsel süreçleri kullanarak Biyoistatistik alanı ile ilgili yeni düşünce ve yöntemler geliştirir. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kanıta ulaşmanın yollarını kavrar ve elde ettiği kanıtlara eleştirel değer biçer. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Yaşam boyu öğrenme ve mesleki gelişim ilkelerini bir tutum olarak belirler ve bu tutumunu çalışmalarında sergiler. | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Sağlık mesleğinin gerektiği sosyal ilişkilerin dinamiklerini kavrar ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirir ve geliştirir | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Disiplinlerarası çalışmalarda diğer uzman kişilerle alandaki konuları etkin iletişim becerilerini kullanarak tartışır, özgün görüşlerini savunarak akademik danışmanlık yapar | |
| PÖÇ21 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Uluslararası bilimsel ortamlarda yabancı dil bilgisi ile yazılı, sözlü ve görsel iletişim kurar | |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Biyoistatistik ve tıbbi bilişim bilgisini kullanarak yaşadığı topluma bilgi ve becerilerini sunarak toplumun bilgi toplumu olmasına katkıda bulunur | |
| PÖÇ23 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Biyoistatistik ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde özgün görüşlerini savunarak işlevsel etkileşim kurar | |
| PÖÇ24 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Etkili iletişim becerilerini kullanarak danışmanlık verebilir, araştırmalarda ekip çalışması içinde yer alır, bilimsel etik kuralları savunur | |
| PÖÇ25 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanın gereği olarak diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilme deneyimine sahiptir. | |
| PÖÇ26 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Sağlık alanına yönelik yaptığı çalışmalarda doğru istatistiksel yöntemleri seçer ve uygular, doğru yorumlar. İleri düzeyde analiz ve sentez yapar. | 3 |
| PÖÇ27 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Sağlık alanı ile ilgili güncel gelişmeleri ve bilgileri ülke gerçekleri doğrultusunda toplum yararına kullanır. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Parametrik olmayan yöntemlere giriş | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 2 | Veri türleri ve sıralama kavramı | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 3 | İşaret ve sıralama testleri | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 4 | Mann-Whitney U testi | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 5 | Wilcoxon işaretli sıralar testi | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 6 | Kruskal-Wallis testi | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 7 | Friedman testi | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 8 | Ara Sınavlar | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
|
| 9 | Ki-kare testleri | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 10 | Bağımlı gruplarda parametrik olmayan analizler | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 11 | Korelasyon için parametrik olmayan yöntemler | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 12 | Medyan testi ve permütasyon testi | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 13 | Veri görselleştirme ve yorumlama | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 14 | SPSS/R uygulamaları | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 15 | Genel tekrar ve değerlendirme | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
|
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 20 | 20 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 20 | 20 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 20 | 20 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 144 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 5,76 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||