Genel Bilgi
| Birim | SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ | 
| TÜRKÇE EĞİTİMİ (YL) (TEZLİ) | |
| Kod | TUR708 | 
| Ad | Türkçenin Yapısı II (Z) | 
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı | 
| Dönem | Bahar | 
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) | 
| AKTS | 6 AKTS | 
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi | 
| Eğitim Dil | Türkçe | 
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi | 
| Tür | Normal | 
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim | 
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. FARUK YILDIRIM | 
| Dersin Öğretim Elemanı | Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır. Bir önceki dönem grupları ve öğretim elemanları gösterilmektedir. | 
Dersin Amacı / Hedefi
Bu dersin amacı metin bağlamında sözcük türlerini belirleyebilmek ve Türkçenin söz dizimini analiz edebilmektir.
Dersin İçeriği
Bu ders, Türkiye Türkçesinin söz varlığına ilişkin genel değerlendirmeler; sözcük türlerine ilişkin genel değerlendirmeler; ayrıntılı olarak sözcük türlerinin (isim, sıfat, zarf, zamir, fiil, edat, bağlaç, ünlem), söz öbeklerinin, söz diziminin ve kalıp sözlerin incelenmesi konularını içerir.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Muharrem Ergin , Türkçe Dil Bilgisi; Neşe Atabay, S. Özel, İ. Kutluk, Sözcük Türleri; Zeynep Korkmaz, Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), Leyla Karahan Türkçenin Söz Dizimi; Mehmet Özmen, Türkçede Söz Dizimi.
Notlar
Türkiye Türkçesiyle ilgili gramer kitapları ve makaleler
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları | 
|---|---|
| ÖÇ01 | Türkçenin sözvarlığını tanır. | 
| ÖÇ02 | Türkçede isimleri, sıfatları, zamirleri, zarfları, fiilleri, edatları, bağlaçları, ünlemleri ayırt eder. | 
| ÖÇ03 | Türkçede isimleri, sıfatları, zamirleri, zarfları, fiilleri, edatları, bağlaçları, ünlemleri analiz eder. | 
| ÖÇ04 | Türkçede söz öbeklerinin niteliklerini bilir. | 
| ÖÇ05 | Türkçede söz öbeklerini analiz eder. | 
| ÖÇ06 | Türkçede cümleleri analiz eder. | 
| ÖÇ07 | Türkçenin söz dizimini başka dillerin söz dizimiyle karşılaştırır. | 
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey | 
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türkçe Eğitimi alanındaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirebilir ve derinleştirebilir. | 5 | 
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili alanındaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirebilir ve derinleştirebilir. | 5 | 
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanın ilişkili olduğu dil bilim, kullanımbilim ve felsefe gibi disiplinlerin arasındaki etkileşimi kavrayabilir. | 5 | 
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkçe Eğitimi ve Türk Dili alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilir. | 5 | 
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkçe Eğitimi ve Türk Dili alanında edindiği bilgileri farklı disiplin alanlarından gelen bilgiler ile bütünleştirerek yorumlayabilir ve yeni bilgiler oluşturabilir. | 5 | 
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkçe Eğitimi ile ilgili karşılaşılan sorunları araştırma yöntemlerini kullanarak çözümleyebilir. | 2 | 
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkçe Eğitimi ile ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilir. | 2 | 
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkçe Eğitimi ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülmeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni stratejik yaklaşımlar geliştirebilir ve sorumluluk alarak çözüm üretebilir. | 2 | 
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkçe Eğitimi ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapabilir. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türkçe Eğitimi alanında edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilir ve öğrenmesini yönlendirebilir. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Türkçe Eğitimi alanındaki güncel gelişmeleri ve kendi çalışmalarını nicel ve nitel veriler ile destekleyerek alanındaki ve alan dışı gruplara yazılı, sözlü ve görsel olarak sistemli bir biçimde aktarabilir. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Sosyal ilişkileri ve bu ilişkilendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla inceleyebilir, geliştirebilir ve gerektiğinde değişmek üzere harekete geçebilir. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bir yabancı dili en az B2 düzeyinde kullanarak sözlü ve yazılı iletişim kurabilir. | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Türkçe Eğitiminin gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımıyla birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanabilir. | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe Eğitimiyle ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerleri gözeterek denetleyebilir ve bu değerleri öğretebilir. | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe Eğitimi ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilme ve elde edilen sonuçları kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirebilir. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe Eğitimi alanında özümsediği bilgiyi problem çözme ve/veya uygulama becerilerini disiplinler arası çalışmalarda kullanabilir. | 
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler | 
|---|---|---|---|
| 1 | Türkçenin sözvarlığına ilişkin genel değerlendirmeler ve sözcük türlerine genel bakış. | Kaynak inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma | 
| 2 | İsim türündeki sözcükler, isimlerin özellikleri ve isim çekim ekleri. | Kaynak inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma | 
| 3 | Sıfatlar, zamirler, zarflar | Kaynak inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma | 
| 4 | Fiiler, Fiil çekimleri, fiilimsiler | Kaynak inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma | 
| 5 | Edatlar, bağlaçlar, ünlemler | Kaynak inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma | 
| 6 | Metin bağlamında sözcük türlerinin belirlenmesi- 1 | Kaynak inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama | 
| 7 | Metin bağlamında sözcük türlerinin belirlenmesi- 2 | Kaynak inceleme | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama | 
| 8 | Ara Sınavlar | Kaynak inceleme | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav | 
| 9 | Türkçede söz öbekleri | Kaynak inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma | 
| 10 | Söz öbeklerinin analizi | Kaynak inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma | 
| 11 | Türkçenin cümle yapısı | Kaynak inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma | 
| 12 | Söz öbekleri ve cümlelerin analizi-1 | Kaynak inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Tartışma | 
| 13 | Söz öbekleri ve cümlelerin analizi-2 | Kaynak inceleme | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Tartışma | 
| 14 | Türkçenin söz dizimini başka dillerin söz dizimiyle karşılaştırma | Kaynak inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma | 
| 15 | Kalıp sözlerin incelenmesi | Kaynak inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma | 
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Kaynak inceleme | Ölçme Yöntemleri: Ödev | 
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Kaynak inceleme | Ölçme Yöntemleri: Ödev | 
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Güncel dönem payları henüz belirlenmemiştir. Bir önceki dönem payları gösterilmektedir.
                        | Değerlendirme Türü | Yarıyıl İçi / Yıl İçi Etkisi | Yarıyıl Sonu / Yıl Sonu Etkisi | 
|---|---|---|
| 1. Ara Sınav | 100 | 40 | 
| Genel Değerlendirme | ||
| Yarıyıl İçi / Yıl İçi Toplam | 100 | 40 | 
| 1. Yıl Sonu Sınavı | - | 60 | 
| Genel Toplam | - | 100 | 
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) | 
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 | 
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 | 
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 | 
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 | 
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 | 
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||